051 4

KRUSZWICA

Mysia Wieża

Półwysep Ostrów Rzępowski, na którym stoi 32-metrowa wieża, w czasach jej budowy byi wyspą. W ciągu pięciu wieków wody Gopla obniżyły się o kilka metrów, łącząc wyspę ze stałym lądem.

Kruszwicka kolegiata to jeden z najstarszych kościołów w Polsce. Postawiono ją ok. XI w. Legenda mówi, że budowa świątyni nie spodobała się mieszkającemu w puszczy diabłu. Często miotał w jej stronę kamienie, ale modlitwy wiernych chroniły mury przed zniszczeniem. Pewnej bezksiężycowej nocy próbował ją zniszczyć, mocno nią potrząsając. Na szczęście przeszkodziły mu pierwsze promienie wschodzącego słońca. Za to na ścianach kolegiaty do dziś pozostały ślady diabelskich pazurów.

Nad wodami Gopła króluje majestatyczna sylwetka Mysiej Wieży. Jak głosi legenda, stoi tu ona od czasów, kiedy tworzyło się państwo polskie. Wadzę sprawował wówczas książę Popiel, który prowadził bardzo hulaszczy tryb życia - wciąż urządzał biesiady i zabawy. Bał się jednak, że nienawidzący go za rozrzutność możni kmiecie (wg innej wersji -stryjowie) pozbawią go władzy, więc pewnego dnia na wydanej przez siebie uczcie poczęstował ich zatrutym miodem. Z ciał zmarłych wrzuconych do Gopła wylęgło się tysiące myszy, które zaatakowały Popiela. Przerażony książę schronił się w wieży na wyspie, ale małe gryzonie znalazły go tam i zjadły. Przez wieki powstało wiele różnych wersji legendy o Popielu. Jego imię

pojawia się już w Kronice Galla Anonima. Kronikarz pisze jednak, że książę sprawował władzę w położonym niedaleko od Kruszwicy Gnieźnie. Wspominając zaś o wieży, w której schronił się ów nikczemny mąz, wyraźnie zaznacza, iż była ona drewniana, a nie ceglana. Źródła historyczne podają, że stojąca na półwyspie Ostrów Rzępowski ośmioboczna wieża jest jedyną pozostałością potężnego zamku wzniesionego w XIV wieku przez króla Kazimierza Wielkiego. 300 lat później budowla została spalona i zburzona przez wojska szwedzkie.

51