18 19

18

I

Schemat zastępczy szeregowy

Ur - napięcie czynne (składowa czynna) związane ze zjawiskiem upływu

U_c - napięcie bierne (spadek napięcia na kondensatorze idealnym)

* Ur

kąt <p - kąt przesunięcia fazowego między prądem i napięciem

kąt 6 - kąt strat dielektrycznych; im Z 6 mniejszy, tym kondensator bardziej zbliżony do idealnego

/ wykresu wektorowego

tgd'

po uwzględnieniu

_ ^ R

u_c

Vr=1-R

U_C=I-X_C

I ■

1

coC

zależność la przyjmuje postać

tg i) = R_x ■ coC

R* - rezystancja rezystora w schemacie zastępczym szeregowym

Wartości współczynnika strat dielektrycznych określone wzorami

tg£>' =

1

R_r ■ coC'

Igr) = R_s ■ OjC są takie same. bo dotyczą lego samego elementu. Wynika stąd, że przy dużej wartości rezystancji R, w schemacie równoległym, rezystancja R_s w schemacie szeregowym jest mała.

Kondensator idealny, to taki. którego rezystancja R,—> oo lub rezystancja R*—» 0 zależnie od przyjętego schematu zastępczego.

- Kondensator idealny jest elementem czysto pojemnościowym, a przepływowi prądu przemiennego stawia on ..opór" wyłącznie reaktancyjny. Opór kondensatora rzeczywistego musi również uwzględniać rezystancję odpowiedzialną za straty, a więc jest to impedancja.

POMIARY INDUKCYJNOŚCI I POJEMNOŚCI

l. Metoda techniczna wyznaczania oporności czynnej (rezystancji), biernej (reaktancji) i pozornej (impcdancji) przy piędzie przemiennym.

-    Jcsl lo metoda pośrednia, wykorzystująca podstawowe przyrządy pomiarowe: amperomierz, woltomierz, walomierz. Pomiary wykonuje się na ogól przy częstotliwości sieciowej.

-    Metodę techniczną stosuje się. gdy istotna jest prostota pomiaru i dopuszczalna niezbyt duża dokładność. Metoda ta jest szczególnie przydatna do pomiarów impedancji nieliniowych, tzn. dla takich elementów, dla których wartość impedancji zależy od wartości prądu przepływającego przez element lub przyłożonego do niego napięcia. Metoda pozwala wyznaczyć wartość mierzonego parametru przy określonej wartości prądu lub napięcia (istotne up. dla cewki o rdzeniu ferromagnetycznym), co jest niemożliwe przy korzystaniu z dokładniejszych metod mostkowych.

Stosuje się dwa układy pomiarowe:

z dokładnym pomiarem prądu płynącego przez badany element

<

Stosowany dla wielkich oporów Z\ » Ż_A (gdy impedaneja amperomierza i cewki prądowej wutomierza jest pomijalnie mała w stosunku do impedancji mierzonej)

z dokładnym pomiarem napięcia na badanym elemencie

i

Stosowany dla małych oporów Z\ « Ry (gdy oporność woltomierza i oporność cewki napięciowej waiomierza są znacznie większe od oporności mierzonych, a więc gdy pobór prądu przez woltomierz i cewkę napięciową waiomierza jest pomijalnie mały w stosunku do prądu płynącego przez badany element).

7 trójkąta oporności

Mierzone parametry wyznacza się z następujących zależności: - impedaneja Z = —

rezystancja R = —-

I²

R

X