Frysztacki K.. Radwan-Pragłowski J., Społeczne dzieje pomocy człowiekowi: od filantropii greckiej do pracy socjalnej, Katowice 1998.
Garvin Ch. D., Seabury B. A., Działania interpersonalne w pracy socjalnej, Katowice 1998.
Jusiak R.. Inspiracja chrześcijańska w pedagogice opiekuńczej, [w:] A. Olubiński (red.). Tożsamość oraz dylematy pedagogiki opiekuńczej. Toruń 2001.
Kamiński A., Funkcje pedagogiki społecznej, Warszawa 1974.
Kantowicz E., Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Olsztyn 2001.
Kawula S., Pomocniczość i wsparcie, Olsztyn 2002.
Kawula S.. Człowiek w relacjach socjopedagogicznych. Szkice o współczesnym wychowaniu, Toruń 2004.
Radlińska H., Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego. Szkice z pedagogiki społecznej. Warszawa 1935.
Radlińska H., Pedagogika społeczna, Wrocław 1961.
Richmond M., Social Diagnosis, New York 1917.
Richmond M., What is Social Case Work?, New York 1922.
Schwartz W., Private Troubles and Public Issues: One Social Work or Two, [w:J Social Welfare Forum, New York 1969.
Skidmore R. A.. Thackeray M. G., Wprowadzenie do pracy socjalnej, Warszawa 1996.
Szalur-Jaworska B., Teoretyczne podstawy pracy socjalnej. Iw:] T. Pilch, I. Lepalczyk (red.) Pedagogika społeczna. Warszawa 1995.
Szmagalski J.. Teoria pracy socjalnej a ideologia i polityka społeczna. Przykład amerykański, Warszawa 1996.
Theiss W., Bojownik - instruktor - profesjonalista. Z tradycji zawodu pracownika socjalnego w Polsce, „Praca Socjalna” 1992, nr 1.
Wódz K., Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Katowice 1998.
Wroczyński R., Z dziejów pracy społecznej i oświatowej, Wrocław 1964.
Wroczyński R., Pedagogika społeczna. Warszawa 1979.
Wroczyński R., Pedagogika pozytywizmu warszawskiego, Wrocław 1958.
Wroczyński R., Praca oświatowa - rozwój, systemy, problematyka, Warszawa 1965.
Wroczyński R., Od filantropii do pedagogiki opiekuńczej, „Studia Pedagogiczne” 1964, t. XII.
2.1. Właściwości oraz cechy roli społeczno-zawodowej
W literaturze przedmiotu funkcjonuje wiele definicji terminu „zawód".
Na przykład w ujęciach socjologicznych akcentuje się głównie określone zespoły czynności, które mają doprowadzić do wytworzenia przedmiotów lub usług; w innych mowa jest o czynnościach, które są źródłem utrzymania; jeszcze w innych zwraca się uwagę na fakt, iż o zawodzie stanowią wprawdzie określone czynności, ale podstawą ich wykonywania są wiedza i kwalifikacje, a sam zawód jest źródłem dochodów oraz utrzymania określonej pozycji społecznej [zob. Kromolicka 2002, s. 38; por. Dobrowolska 1974, s. 121-122).
D. Dobrowolska z kolei uważa, że istotą roli zawodowej są określone oczekiwania normatywne, które dotyczą zarówno obowiązków, jak i uprawnień nosiciela roli. Podstawowe znaczenie mają oczekiwania środowiska zawodowego i bezpośredniego środowiska pracowniczego, a w zawodach usługowych ważne są również oczekiwania ludzi korzystających z usług przedstawicieli zawodu. Ponadto istnieją również oczekiwania szerszego środowiska społecznego; odnoszą się one głównie do zawodów lepiej znanych. W tym wypadku działają często stereotypy, w których wyobrażenia o cechach osobowych pracownika, jego wyglądzie, sposobach zachowania się, związane są z pewnym nastawieniem uczuciowym. Stereotypy kształtują więc w pewnej mierze role zawodowe, ale i same opierają się na sytuacji istniejącej faktycznie. Należy dodać, iż oczekiwania normatywne dotyczące poszczególnych ról zawodowych są nieraz zróżnicowane. Również związane
41