23775 P1590349

wać na kurczliwość mięśni macicy. Wreszcie przypusznaa płód wydalała jikicś dała czynne i    woly wtó

Jącf rozpoczęcie porodu. Za ta hipoteza przemawia dłuzszy ( zaM trwania ciaty przy płodach męskich. Także czas ciąży uzyskanych w wyniku krzyżowania miedzy gatunkowego (np. oaftoł) je*t pośredni w atotuflicu do długości dąży typowej dla obu ków. Możliwe, że u fwierząt również łożysko^ w pewnym stopniu wa rol«- bodźcu wywołującego poród; autoiiza stykających się ^ płodu i* matki mechanicznie ułatwia oddzielenie się łożyska pło<|^ a tym Karnym wpływa na niedotlenienie płodu, co w efekcie po^ jego reakcje ruchowe, które mogę być jednym z bodźców do ro^ję^ porodu.

Także samice-ojciec płodu może mieć wpływ na długość tr^|fc cięży, co juk powyżej podano, stwierdzono u niektórych gatunków H rzęt gospodarakich (patrz rozdz. VI).

W pewnym stopniu moment porodu mogę przesunęć czynniki tyK.1 nerwowego lub psychicznego. Przemawia za tym fakt, że większSl porodów odbywa się u zwierzęt w nocy, kiedy w otoczeniu zwi^SI panuje największy spokój. Ostatnio ogłoszono dane odnośnie do p<2R przebiegu porodu w naszych stadninach (Zwoliński, 1966) prawie w zjjf pełności pokrywają się z danymi, opracowanymi w Anglii, i wskazują_ł H na ten sam okres nocy (między godziną 23 a 3 w nocy) przypada n$jj więcej porodów (okres, kiedy w stajniach jest najspokojniej).

Z czynników, które w mechaniczny sposób ułatwiają przebieg H rodu, jest oczywiście uelastycznienie całego kanału porodowego, dzi^j zwiotczeniu wiązadeł miednicy. Na wiotczenie wiązadeł miednicy i kurczliwość macicy wywierają wpływ estrogeny i relaksyna, a na mięśnie macicy estrogeny i oksytocyna. Relaksyna i oksytocyna odgrywają w czasie porodu uchwytną rolę i są w jakimś stopniu związane z bodźcami działającymi na ośrodki korowe. Pewną rolę samodzielnie odgrywają ośrodki korowe i podkorowe w móżdżku i w rdzeniu przedłużonym, a także w okolicy lędźwiowej oraz zwoje nerwowe w ścianach macicy. Wydaje się także, że przebieg porodu w znacznym stopniu uwarunkowany jest założeniami konstytucji rodzącej samicy.

PRZEBIEG FIZJOLOGICZNEGO PORODU

W końcowym okresie ciąży wargi sromowe ulegają wyraźnemu! obrzęknięciu, zachowując pewną sprężystość, przy czym pojawia się śluzowaty wypływ. Objawy te są widoczne u krów, maciorek, loch i suk, natomiast u klaczy obrzmienie warg nie następuje, ^ a powierzchnia śluzówki pochwy pozostaje lepka aż do oźrebienia.

Najbardziej pewnym objawem zbliżającego się porodu jest czynność gruczołu mlecznego. Gruczoły, które w czasie ciąży I uległy na pewien-* okres częściowemu zanikowi, zależnie od gatunku i typu zwierzęcia, stają się czynne i wydzielają mleko.

Bezpośrednio przed porodem następują zmiany w obrębie kanału miednicowego; wiązadła krzyżowe wiotczeją i kość krzyżowa wykazuje tendencje do uwidocznienia się jakby podnoszenia w górę, w wyniku rozluźnienia wiązadeł krzyżowo-miednicowych. Te zmiany najlepiej wi-j doczne są u krów, u których zaznacza się zapadanie mięśni .zadu, a uwi-^. dacznia się nasada ogona. Tylne brzegi wiązadeł krzyżowo-miednicowych rozpinające się między nasadą ogona a wyrostkami kulszówymi, I Bffl