23975 IMGA77 (3)

winno być przykryte przez 5—7 dni. Dopiero jednak po upływie następnych kilku dni można przystąpić do przewietrzenia podłoża. Czas ten jest różny i zależy od temperatury podłoża. Jeżeli ma ono temperaturę 10C. to przewietrzanie można rozpocząć po upływie co najmniej 20 dni. przy temperaturze 15’C Okres ten wynosi 10—15 dni. natomiast gdy temperatura podłoża wynosi 18^;C. przewietrzanie można rozpocząć już po upływie 7 dni. Wykonuje się je rtp za pomocą glebogryzarki. Dopiero do dobrze przewietrzonego podłoża można wysadzać rośliny.

Okres od przeprowadzenia zabiegu do momentu wysadzenia roślin (obejmujący czas przykrycia podłoża folią oraz czas. jaki musi upłynąć przed przystąpieniem do przewietrzania) zależnie od temperatury jest różny i w przybliżeniu wynosi: temperatura pod- liczba dni od za-łoza na głęboko-    biegu do wysa-

ści 10 cm    dzenia roślin

ponad 20*0    14

15—20*0    20

10—15*C    35

Aby mieć pewność, czy traktowane podłoże jest dobrze przewietrzone, tzn. nie ma w nim toksycznych pozostałości środka chemicznego i czy można do niego wysadzać rośliny, trzeba koniecznie przeprowadzić test Kożuchowy. W wypadku uzyskania negatywnego wyroku traktowane podłoże musi być ponownie przewietrzone Do trzech naczyń wkłada saę (mniej więcej do połowy ich wysokości) próbki podłoża pobranego z głębokości 5—15.    15—25

i 25—50 cm. natomiast do czwartego naczynia wkłada się podłoże nie traktowane preparatami chemicznymi. Naczynia szczelnie się zamyka. Po przeniesieniu do pracowni w każdym naczyniu umie szcza się tampon z waty. którą po uprzednim zwilżeniu wodą obeypuje się nasionami rzeżuchy, o sprawdzonej sśa kiełkowania, w ilości około 100 nasion na tampon. Koniec tamponu powinien znajdować się 2—3 cm nad powierzchnią podłoża. Tak przygotowane naczynia przetrzymuje się przez dwie doby w pomieszczeniu o temperaturze 20—25 C. W tych warunkach rzeżucha kiełkuje. Porównując wieflcość kiełków w poszczególnych słojach stwierdza się. czy możne sadzić rośliny, czy nałoży jeszcze przewietrzyć podłoże.

Gdy ciałem odkażania podłoża jest zniszczenia nicieni korzeniowych, niektórych grzybów, netion chwastów, a także niektórych innych szfcodmków glebowych stosuje się następujące preparaty: Basamid granulat (w dawce 50—60 gro²). Metabrom 96 (60—80 g^m¹). Przed wysadzeniem rośkn zaleca się podłoże polać wodą w ilości 200 I wody na 1 m-

Do odkażania podłoży przeciwko czynnikom chorobotwórczym przeznaczone są następujące preparaty: Formalina techniczne 40 (stosowana jako 2.5—5-procen-towy roztwór w ilości 10—15 Im¹). Zaprawa nasienna T (60 gro¹). Zaprawa nasienna T zawiesinowa (40 gm¹). Zaleca się odpowiednią ilość Zaprawy nasiennej T zmieszać z 5 częściami piasku lub wysuszoną ziemi i taką mieszaninę równomiernie rozprowadzić na powierzchni podłoża.

Niekiedy istnieje konieczność zwalczania tylko szkodników glebowych, takich jak rolnice. drutowce czy pędraki. Do tego calu używa się najczęściej granulowanego preparatu Basudin 10 G w dawce 0.5—1.0 g na 1 m². Po rozprowadzeniu na powierzchni preparat należy zmieszać z głębszymi warstwami (5—15 cm) podłoża. Po takim zabiegu można od razu wysadzać rośliny bez niebezpieczeństwa ich uszkodzenia.

Odkażanie pomieszczeń. Wykonuje się je po skończonym cyklu produkcyjnym, ale przed usunięciem roślin, stosując Formalinę techniczną lub spalając siarkę, w wyniku czego powstaje dwutlenek starki.

Są trzy sposoby odkażania pomieszczać Formaliną techniczną:

1)    opryskiwanie 5% jej roztworem;

2)    zamgławianie pulsopylem lub inną wytwornicą aerozolu, stosując 400 ml Formaliny na 100 m^J.

3)    odparowanie preparatu przez dodawanie nadmanganianu potasowego.

Trzeci z podanych sposobów wymaga pewnego wyjaśnienia. Na 200 g Formaliny dodaje się 100 g nadmanganianu potasowego. co starcza na 100 m³ pomieszczenia. Dodatek nadmanganianu powoduje gwałtowną reakcję, W związku z tym. stosując podane ilości składników, reakcję należy przeprowadzić w 10-1 itrowym pojemniku. Zabieg wykonuje się w następujący sposób: do przygotowanych pojemników wlewa się Formalinę (po 200 ml). Obok każdego pojemnika umieszcza się odważoną ilość nadmanganianu potasowego (100 g). Wsypywanie nadmanganianu potasowego do Formalny rozpoczyna aę od zbiornika położonego najdalej od wyjścia (Morgan. Ledien 1979).

Odkażane pomieszczenie powinno być szczelnie zamknięte przynajmniej przez 24 godziny Po tym czasie można je wietrzyć i usuwać rośliny.

Do odkażania pomieszczać za pomocą dwutlenku siarki z używa się 10—15 g siarki na 1 m’ pomieszczenia. Aby siarka dobrze s* paliła, należy zmieszać tą z saletrą w stosunku 1:25 lub z nadmanganianem potasowym w takim samym stosunku. Minimalna ■mperatura pomieszczenia, w takiej jeszcze można wykonywać odkażanie, wynosi 15 C

6.7.2.    Opryskiwanie

Tm rodzaj zabiegu jest najczęściej stosowany w chemicznej ochronie warzyw pod osłonami Preparat chemiczny przeznaczony do opryskiwania preparatu rozprowadza się w odpowiedniej ilości wody. W zależności od formy użytego preparatu rozróżnia się emulsję (ciecz w cieczy) lub zawiesinę (ciało stałe w cieczy). W czasie opryskiwania należy równomiernie rozprowadzić środek chemiczny na roślinach. Im dokładniej wykona się zabieg, tym bardziej będzie on skuteczny. Optymalna średnica kropel, przy której uzyskuje się najlepsze pokrycie powierzchni liścia waha się od 50 do 150 jim. Aby równomiernie pokryć na całej roślinie po-wierzchnię liści, zarówno górną, jak i dolną, trzeba zużyć odpowiednią ilość cieczy roboczej. W zależności od wysokości roślin, na 1 m^] powierzchni uprawnej powinno się zużywać 100—200 ml cieczy. Szczególnie dokładnie należy nanieść preparat przy zwalczaniu takich szkodników jak przędziorki lub takich chorób jak mączniaki rzekome.

6.7.3.    Zamgławianie, odparowywanie, odymianie

Zamgławianie. odj>arowywanie i odymianie w uprawie warzyw pod osłonami należałoby stosować w pierwszej kolejności, ze względu na łatwość wykonania i dużą skuteczność tych zabiegów. Ponadto po zabiegu rośliny

Metoda chemiczna 115

Rjs. 69. Odparował onhtmalay typa Bon

są suche, co jest cechą bardzo korzystną. Nie potrzebna jest także specjalna, droga aparatura. Do zamgławiania stosuje się gotowe preparaty umieszczane w dyfuzorach aerozolowych. jak Aerozol do szklarni i Szkła-miak Dawkowanie preparatu reguluje się czasem wypływu cieczy potrzebnym do zamgławiania pomieszczenia o określonej objętości.

Do zwalczania szkodników przez odparowywanie przeznacza się preparaty o wysokiej prężności par. W wysokiej temperaturze odparowuje się dawkę preparatu określoną w stosunku do danej powierzchni Na małych powierzchniach jako źródło energii można wykorzystywać maszynki elektryczne lub specjalne, małe od pa równiki uniwersalne, jak np. odparownik typu Bowa przedstawiony na rysunku 6.9 (Bojarski Wachowiak 1975). W większych obiektach można do tego celu użyć wytwornic aerozoli typu Pul-sofag lub nasadek na rury wydechowe ciąg-