24047 IMG&10

Skorowidz nartoisk

1 DO    ................

r „.rraSfc Joseph Louis (1736—1813) — znakomity matc_matyk p_Qm * ło*\-ł wielkie Mshigi zarówno w dziedzinie matematyki _Czystej jak teś w dziedzinie jej zastosowań do mechaniki i astron_0mii

*5, 126, 127.

Lelewel Joachim (1786—1861)—postępowy, patriotyczny i _Spo. lecznic' radykalny historyk i działacz polityczny. Studiował _w Wilnie w początkowych latach ub. wieku. Wstęp, s. XVIII.

Lockejohn (1632—1704) — filozof, lekarz, pedagog, myśliciel spo-łcczito-pol i tyczny. W dziele zatytułowanym Essaji concerning jtoanon tmdrrstandig, 1690 (Rozprawa o rozumie ludzkim) dał podwaliny dociekali genetycznych nad zasobem treści doznań, zwłaszcza intelektualnych. Zwalczał tezę o istnieniu idei wrodzonych. Uzna- v wał dwa źródła doświadczenia: zmysły i refleksję psychologiczną. Condillac, choć przeciwstawia mu się w pewnych sprawach, zmysły uważając za jedyne źródło doświadczenia, jednak jest na ogół kontynuatorem głównych jego myśli i głównej jego metody. S. 157, 163, 164, 176; wstęp, s. XII, XVIII, XXIII.

Łokkiusz — patrz Locke.

Słabły Gabriel Bonnot, de (1709—1785) —starszy brat przyrodni Condillaca, myśliciel społeczno-polityczny. Komunista utopijny. Stwierdzał istnienie przeciwieństw klasowych; wbrew fizjokratom uznającym własność prywatną za podstawę ładu społecznego, występował stanowczo przeciwko własności prywatnej i związanej z nią chciwości, żądał powrotu do pierwotnej równości naturalnej wszystkich ludzi. Wstęp, s. XI.

Malebranche Nicolas (1638—1715) — wybitnie teologizujący kontynuator idealistycznych elementów filozofii Kartezjusza, twórca systemu metafizycznego zwanego okazjonalizmem, jeden z tych filozofów⁷, którym się Condillac najbardziej stanowczo przeciwstawiał. S. 116, 176, 178; wstęp, s. XII.

Malebranchiusz, Małebransz — patrz Malebranche.

Xarbutt Kazimierz (1738—1807) — członek Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, pijar, autor pierwszego podręcznika szkolnego logiki napisanego oryginalnie po polsku (w duchu szkoły Wolfa,

I Wilno 1769; następne wydania: 1776, 1782, 1791, 1799 | jeśli pominąć kompendium Mateusza Korony (Kraków U*ii I skoncypowanc w języku, który jest makaronu tsią mu»zMrtir>Ą I polszczyzny i łaciny. Wstęp, s. IX, X.

%fewton Isaac (1642—1747) —jedna z najznakomitszych postaci w dziejach nauk fizykalnych i matematycznych. Autor wieko-pomnego dzieła pt. Philosophiae naturalis principia maihemaiua, i<>7 {Zasady matematyczne nauki o przyrodzie), w którym wyłożył pod-[ stawy mechaniki ciał stałych i podał do wiadomości wykryte i uzasadnione przez siebie prawa grawitacji poważę* hnej, (

[ wał przy fideistycznym poglądzie na świat, chociaż jego odkm h i teorie w dziedzinie fizyki i astronomii przyczyniły się w olbrzymiej mierze do rozkwitu poglądu na świat ściśle przyrodniczego. S. 148.

Piramowicz Grzegorz (1735—1801) —-jezuita, pisarz pedagogiczny, współorganizator zreformowanego szkolnictwa, członek i sekretarz Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, zwolennik i obrońca idei nauczania logiki w szkołach, członek grona, które przygotowało recenzję analityczno-krytyczną nadesłanego przez Condiiiaca tekstu dla przeprowadzenia z nim dyskusji na piśmie. Wstęp, s. IX.

Pfleiderer Christian Friedrich (1736—1821)—Niemiec z Wirtembergii, od 1766 osiadły w Polsce, dyrektor nauk w Szkole Rycerskiej. Człowiek o gruntownym wykształceniu matematycznym i ogólnym, jeden z najczynniejszych członków Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. Przeciwnik nauczania logiki w szkole średniej, jako odrębnego przedmiotu. Uczestnik grona, które oceniało rękopisy podręczników logiki nadsyłanych na kodom, oraz grona, które przygotowało sprawozdanie analityczno-kry-tyczne z tekstu rękopisu Condillaca dla przeprowadzenia z nim dyskusji. Wstęp, s. VIII.

Popławski Antoni (1739—1786) —jeden z najczynniejszych i najbardziej wpływowych członków Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, autor generalnego projektu reformy szkolnictwa pt.

O rozporządzeniu i wydoskonaleniu edukacji obywatelskiej (1774), w którego treści uwydatnia się m. in. wpływ dzieł Condillaca (zwolennik jego metody analitycznej). Wstęp, s. IX, XI.