sią wuuij i wyKonuje obrzutkę z zaprawy wapiennej lub cementowo-
glinianej.
W celu umożliwienia tynkowania ścian różnymi zaprawami, jak również stosowania tynków szlachetnych na ścianach budynków z gliny ubijanej, można używać wkładki ceramiczne (rys. 45) układane w czasie wykonywania ścian glinobitych.
Rys. 42. Wykonanie podłoża z zaprawy pod tynk
1 — listwa z zaprawy
Rys. 43. Forma z blachy stalowej do wykonywania listew z zaprawy a) widok ogólny, b) przekrój poprzeczny
Wkładki ceramiczne należy układać bardzo starannie w deskowaniu, przy czym wkładka jednym bokiem powinna dotykać deskowania, a drugim opierać się na warstwie nasypanej gliny, której grubość przed ubiciem powinna wynosić co najmniej 3 cm. Po zasypaniu i ubiciu każdej warstwy gliny, odległość pomiędzy rzędami pionowymi wkładek nie powinna być większa niż 2 cm (należy zwrócić uwagę na to, aby w trakcie ubijania warstwy gliny nie niszczyć wkładek).
W wykonanej ścianie glinobitej wkładki ceramiczne powinny być jednym bokiem dobrze zakotwione w masie ubitej gliny,'a drugi bok powinien tworzyć równą powierzchnię ściany.
Tynkując na wkładkach ceramicznych należy sprawdzić powierzchnię ściany oraz czy wkładki nie są popękane i nie odstają od ściany. Następnie spoiny poziome i pionowe między wkładkami wydrapać i zmieść miotłą. Przed naniesieniem obrzutki należy całą powierzchnię ściany oczyścić z kurzu. W budownictwie wiejskim, zamiast kosztownych wkładek ceramicznych lub listew z zaprawy, stosuje się inne sposoby przygotowania podłoża, np. przez wciskanie w ścianę kamieni, gruzu, tłuczonej dachówki itp., które po zdjęciu form wbija się w świeżą ścianę glino-bitą na głębokość 5—6 cm. Odległość -między wbijanymi kamykami powinna wynosić co najmniej 10 cm i powinny one wystawać z powierzchni ściany 1—2 cm. Jeżeli kamienie są ubijane równo z powierzchnią, to przed tynkowaniem należy wyciąć glinę przy każdym kamieniu (rys. 46).
Rys. 44. Tynk na ścianach glinobitych
1 — mur glinobity, 2 — pas z zaprawy ułożony kielnią, 3—obrzutka, 4 — narzut,. 5 — gładź
Wciskanie kamieni w ścianę stosuje się najczęściej pod tynk na ścianach glinobitych wewnątrz budynku, do tynków zaś zewnętrznych kamienie mogą być używane jedynie w przy- ■ padku wykonania tynków przed nastaniem zimy.
Nie należy kamieni wbitych w powierzchnię zewnętrzną ściany pozostawiać nie przykrytych tynkiem na rok następny, ze względu na opady atmosferyczne, które spowodują zawilgocenie ściany i obluzowanie kamyków.
Tynkując na tak przygotowanym podłożu należy ścianę oczyścić z pyłu i grudek gliny oraz sprawdzić, czy kamyki -dobrze tkwią w masie glinianej. Kamyki obluzowane powinny być usunięte, a na ich miejsce obsadzone mniejsze na zaprawie glinianej. Przed wykonaniem obrzutki należy powierzchnię ściany skropić wodą.
Często stosowanym sposobem przygotowania podłoża (rys. 47) jest wbijanie kołków na głębokość 10—15 cm, równo z powierzchnią ściany glinobitej, w otwory pozostałe po ściągaczach deskowania. Do kołków przybija się ukośnie (na krzyż) drut kolczasty lub listwy drewniane ze zrzynków tartacznych. Niekiedy stosowane-jest również wykonywanie dołków w świeżej ścianie glinobitej zaraz po jej rozde-skowaniu. Sposób ten jednak nie daje pozytywnych wyników.
Rys. 45. Wkładki ceramiczne
a) widok wkładki ceramicznej dostarczonej przez cegielnie, b) wkładka ceramiczna po przecięciu przed ułożeniem w deskowaniu