niżowe i wyżowe poruszają srę w pnmtomi, W fe*** w#**** ww**ąk ZMwyczaj wędrują na wschód. Aby przewidywać f^r wfk(0Hh m mapy ^Mtś
ciśnienia, czyli zmian ciśnienia zachrsdzącycb w *■ '- tzą^/ed/aąąKydd gwl/jc (zwykle trzech). Linie jednakowych tendencji ^r ; ; r ,y/s/ą nazwę fctaMwr. Z*Ł dając, że tendencja ciśnienia utrzyma ssę wcj^,-, d##ęp,v/' >- kdk - godzin* fmŻMwj®. rzystując izalobary wykreślić mapę cłśoierńa pn/gnoz/menscgo W fif&typn# kMbtpdzk Zmiany ciśnienia powodują także ppjasri*#fe w* dodaóow*j składowej wiatru, z*M(j wiatrem ageostroficznym. fam, gdzie kia rur* z njar/o grz/coołscznego z#dą z kierunkiem spadku tendencji ciśnienia, wiatr nasda ssę i skręca w kierunku obszaru niższego ciśnienia. Na półkuli północnej w śrcdwcb s/erokościacti geograficznychUkt sytuacja występuje zwykle po wscbr*dniej i półta/arej tyfOftM ntzo. fam, gdzie wiar geostroficzny wieje w kierunku pf/ectz/nym do krernnkn spodku tefldencji dśaiesia, wiatr słabnie i skręca w kierunku wyższego (Mumia (ry% IM),
wierzchr tarcia w] ficznego
Baryc;
Określ, reguła ciśnier określi północ nienie, kurs zg statku.
7.6. Wiatr geotryptyczny
Na skutek istnienia siły tarcia wiatr w przyziemne/ mrWfńz powietrza istotnie ot się od wiatru geostroficznego czy gradienbrwego Wad lądęrn prędk/rść wiatru tuż nad powierzchnią ziemi jest blisko o połowę mniejsza rnż prędkość wiatru geostroficznego obliczona dla tego samego miejsca dla danego gtadmtu ciśnienia. Nad morzem prędkość spada ok. 33%. Ponieważ silą tarcia jest w kierunku przeciwnym do
wektora prędkości, jej pojawienie się zmienia w hiotfiy sposób równowagę sił działających na porcje powietrza, modyfikując nic tylko warbrść prędkości wiatru, lecz taka jego kierunek. Wiatr, jaki wieje, gdy izobary są prostoliniowe i nie można pominąć siły tarcia, nosi nazwę wiatru geotryptycznego ćrys, 7,13), Warunki równowagi zostają osiągnięte, gdy suma wektorowa wszystkich trzech sił jest równa zeru. Wiatr w takim przypadku nie wieje równolegle do izobar, ale przecina je pod pewnym kątem i uzyskuje składową skierowaną ku niższemu ciśnieniu, Kąt przecięcia z izobarami jest tym większy, un większa jest siła tarcia w porównaniu / innymi działającymi siłami i przy po-
łły*. 7,tł. Wlali uwohypiyffliiy, Onullenl ciśnieniami )nit;le /1 bilu i niinIlM (■ fównowitŻIJ się, Skludowc 1$ są tówiiij nu ilu wiirtnikil I pr/Mlwnh skterowuiift Sirt iklailnwyili lu j f,'„ ifmiumu/y silę gnidicnlu ciśni<n*< ł/ł i Wlali v wiajt< w kknnikli nlśtwttjp) ctfnicni*
Ponic tryptyczne zprędkoś zwysokośl tru na róż
Rys. 7.14. Sp ców wektoró] idach
Rzeczy wane nad t wiatru geos Kąt między nad powier śnieżną. Na już 90% wa Wiatr i w swobodni
148