190 ŚREDNIOWIECZNA PIESN RELIGIJNA POLSKA
• ^ Na morzuśmy tego świata,
70 Domieść nas szczęsnego lata,
Byśmy w grzeszech nie skonali,
Boską łaskę otrzymali.
Podaj ręce lutościwe,
Przewiedź nasze dusze błędne 75 Ku brzegu wiecznej radości,
Zbawiwszy świecskiej żałości.
Gdzież to radość przez teskności,
A wiekuj (i) żywot przez śmierci,
Gdzież wszytki niebieskie mocy 80 Chwalą Boga we dnie i w nocy. Amen.
w. 70 domieścić — doprowadzić.
W. 78 wielcujiiy — wiekuisty, wieczny.
Y. 1 ACH, KKOLTT WIELIKI NASZ
Pieśń-legenda o św. Aleksym. Najstarsza redakcja utworu pochodzi z rękopisu Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie, sygn. 2317, k. 55—60, oznaczonego datą 1454 r. Jest to obszerny kodeks papierowy pisany różnymi rękami, zawierający łacińskie traktaty, kazania i inne pisma teologiczne. Tekst legendy nie ma zakończenia, opisującego ból rodziny i uroczysty pogrzeb św. Aleksego (por. C. Verdiani, Problemy wzorców polskiej „legendy” o świętym Aleksym [w:] Średniowiecze. Studia o kulturze, t. IV, Wrocław 1969, s. 50—191).
Poprzednie wydanie: Polskie wierszowane legendy średniowieczne, wyd. i opr. S. Wierczyński i W. Kuraszkiewicz ze współudziałem A. Sławskiej, Wrocław 1962, s. 113—138.
VITA SANCTI ALLEXY RIKMICE
Ach, królu wieliki nasz,
Coż ci dzieją Maszyjasz,
Przydaj rozumu k mej rzeczy,
Me sierce bóstwem obleczy,
V.l ACH, KRÓLU WIELIKI NASZ
przed w. 1 — „Życie św. Aleksego [napisane] wierszem”; św. Aleksy — bohater legendy o Mężu Bożym, według Acta sanctorum miał umrzeć 17 VII 417 r. Wyraz rikmice jest pochodzenia czeskiego i oznaczał „rikmy”, tj. rytmy, wiersze do śpiewu. Termin rytmy na oznaczenie tekstów wierszowanych upowszechnił się u nas w drugiej połowie XVI w. (por. Rytmy Sępa Szarzyń-skiego).
w. 2 dziać — nazywać, dawać imię; Maszyjasz — Mesjasz^ w. 3 rzecz — mowa. w. 4 obleczy — przyodziej.