Trzecia forma uwzględnia dodatkowo pobyt dziecka w przedszkolu dla niesłyszących razem z matkę.
Celem organizowania grup wymiennych — podkreśla Brem er —. jest uzupełnienie wczesnego wychowania w domu rodzinnym z uwagi na: uwolnienie się matki od codziennych problemów środowiska domowego i mnfr-.aść doświadczenia w przedszkolu specjalnym optymalnych, I wzorcowych. sposobów wpływania na rozwój dziecka, szczególnie jego mowę; okjjzję przyswojenia sobie metod i środków pracy z dzieckiem (matka otrzymuje zarówno wiedzę teoretyczną, jak i praktyczną, dziecko z kolei może wyjść z izolacji, w jakiej się znajduje, zaś surdope-dagog zna okazję ocenić postęrpy procesu socjalizacji, jego efekty i wpływać na ten proces); możność przedyskutowania z rodzicami niekorzystnych (i prawidłowych) sposobów wychowania,, w wyniku których obserwuje się u dziecka objawy niewłaściwych wpływów wychowawczych w postaci np. konsekwencji nadmiernej opieki, zaniedbań wychowawczych — i spróbować zmieniać ten stan rzeczy; możność przeżywania przez dziecko sytuacji wychowawczych typowych dla przedszkola, co później ułatwi mu adaptację do warunków społeczno-wychowawczych istniejących w ośrodku szkolno-wychowawczym, z chwilą wstąpienia do szkoły. Surdopedagog ma ponadto okazję sprawdzenia i uzupełnienia ustaleń diagnozy, szczególnie pod względem pedagogicznym, psychologicznym i socjologicznym i wykorzystania tych ustaleń w pracy domu i dzieckiem **.
Powszechne stosowanie w praktyce gi*up wymiennych jest jednak niełatwe z uwagi na konieczność rozporządzahia fachowym personelem, odpowiednimi pomieszczeniami oraz przezwyciężenia oporów i różnego rodzaju zastrzeżeń ze strony rodziców dziecka.
Wczesne wychowanie w domu rodzinnym dziecka z uszkodzonym słuchem, a później różne formy organizacyjne pracy z tym dzieckiem, mają na celu m. in. przygotowanie go do kolejnego etapu, jakim jest przedszkole masowe bądź specjalne a następnie klasa zerowa. Kończy ona pracę wychowawczą w okresie przedszkolnym.
Jedną ze współczesnych koncepcji przedszkola jest tzw. przedszkole rodzinne*°. Obejmuje ono grupę wychowawczą do 8 dzieci, prowadzoną przez fachowo przygotowaną matką. W szkolnictwie dla dzieci z uszkodzonym słuchem ma to rozwiązanie stosunkowo małą szansę realizacji. Poza wielkimi ośrodkami miejskimi często nie ma odpowiednio licznej grupy dzieci niesłyszących. Z kolei zaś nawet jedno dziecko niesłyszące w grupie dzieci słyszących wymaga dodatkowych, specjalistycznych kwalifikacji ze strony prowadzącej przedszkole „matki”. Najbardziej popularnym rozwiązaniem jest umieszczenie dziecka
Szkolnictwo..., jw., s. 30.
z uszkodzonym słuchem w przedszkolu bmM| problemy są oczywiście nadal aktualne) bądź w Umieszczenie dziecka w przcdatudu mmamrym przede wszystkim uzależnione od rezultatów- uuMMjH domu rodzinnym a także od zapewnienia na leży przy tym wziąć pod uwagą następująca z uszkodzonym duchem:
— naturalny rozwój mowy jest w prdrtyc* macasie m czasem nien^akltwy,
— percepcja świata jest zwężona i mieniona,
— słabiej manifestuje gię w związku z tym «pantasuenqr pspądwNj poznania świata i otoczenia, a takie
— uczenie się przez naśladownictwo jest znacznie upośledzone a nawet częściowo niemożliwe.
W konsekwencji, w rozwoju dziecka stwierdza stę:
— trudności, a nawet brak umiejętności w nawiązania kontaktu werbalnego,
— zahamowania w rozwoju czynności zabawowych,
— zahamowania w rozwoju społecznym,
— zahamowania w rozwoju motorycznym,
— zahamowania w rozwoju kognitywnym i emocjonalnym ". ł(tjxnie6zczemie dziecka z uszkodzonym słuchem w zwykłym mflgjpH
wym przedszkolu zależy od stopnia przezwyciężenia wyżej wymMójMn nych utrudnień w pracy wychowawczej Ja współwystępująeyell ściej z uszkodzeniem słuchu. (Podstawowe znaczenie dla niesłyszącego ma umiejętność nawiązywania kontaktu i to fsąimfl wszystkim werbalnego z innymi dziećmi i i nauczycfeśk%-|g|M^^^H oraz umiejętność czytania z ust.j Ze względu jednak na okohemflibipjflfl okres niemowlęcy dziecka najczęściej w pracy rewalidacyjnej aie jągg| wykorzystany, a także biorąc pod uwagę różny poziom uafeMak* J[H ziom inteligencji, indywidualne tempo rozwoju osobniczego, środowhlmg rodzinne w różnej mierze motywujące do rozwoju ogólnego i mowy i nie zawsze konsekwentnie nad tym rozwojem pracujące imąmjy z' dzieckiem, zostaje ono umieszczone zwykle w przedszkolu speą|^j[^J dla dzieci z uszkodzonym słuchem. Przedszkola te mogą byk I zorganizowane.
W praktyce światowej wychowania dziecka z uszkodzonym w przedszkolu wyróżnia ślę najczęściej następujące rozwiązania.
Są to: przedszkole specjalne i przedszkola sowę mieszczące się w jednym budynku. Takie rozwiąsaaś zapewnić dzieciom niesłysfącym l&cnową opiekę
S Handbuch der vorachulischen Erziehunę Hdrgesct derte Ktnd, NOmberg, s. 7.