36736 skanuj0003 (432)

5. Kulturowe aspekty turystyki zrównoważonej

164

podkreślić, iż w przypadku turystyki kulturowej można również dostrzec jej pozytywny wpływ na życie ludności odwiedzanych przez turystów miejscowości i obszarów. Pozytywne zmiany dotyczą przede wszystkim gospodarki i tego co można nazwać wzrostem poziomu życia, jak również ochrony materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Na pierwszy aspekt turystyki kulturowej zwracają uwagę np. B. Lisocka--Jaegermann [2003], S. Govender-van Wyk [2006], L. Yang i G. Wall [2008] oraz P.M. Mshenga i G. Owuor [2009], a także G. Shaw i A.M. Williams [1998], natomiast druga kwestia znalazła wiele miejsca w literaturze polskiej m.in. w artykułach J. Małek [2003] i M. Skoczek [2003]. Zasygnalizowany tu temat będzie szerzej rozwijany w dalszej części książki na przykładzie kilku wybranych rodzajów turystyki kulturowej.

W ramach turystyki kulturowej można wyróżnić bardzo wiele form, które są przedmiotem szczególnego zainteresowania turystów. Ich szerokie omówienie zawierają podane wcześniej monografie K. Buczkowskiej [2008] i A. Mikosa von Rohrscheidta [2008] oraz opracowanie autorstwa A. Kowalczyka [2008], a więc w prezentowanej książce postanowiono skupić uwagę jedynie na niektórych spośród nich - tych, które mają szczególnie duże znaczenie z punktu widzenia turystyki zrównoważonej, a jednocześnie są coraz częściej uprawiane przez turystów. Są to następujące rodzaje turystyki kulturowej:

•    turystyka etniczna,

•    turystyka przemysłowa,

•    turystyka winiarska,

•    turystyka literacka.

5.2. Turystyka etniczna

Andrzej Kowalczyk, Sylwia Kulczyk, Zuzanna Burska

5.2.1. Definicja i zakres pojęcia „turystyka etniczna”

Zainteresowanie osób podróżujących kulturą materialną i niematerialną mieszkańców terenów przez nich odwiedzanych jest jednym z wcześniej dostrzeżonych zjawisk towarzyszących przemieszczaniu się ludzi. W publikowanych relacjach z wypraw osób podróżujących w czasach starożytnych i w średniowieczu (np. Herodot, Ibn Batuta, Marco Polo) można znaleźć liczne przykłady opisów sposobu życia ludności odwiedzanych przez nich regionów, które niekiedy są bardzo zbieżne z doświadczeniami współczesnych turystów. Tym samym można przyjąć, że turystyka, której głównym celem jest poznawanie obcych kultur - zarówno poznawanie kulturowych wytworów materialnych (np. budynków, wyrobów rękodzieła), jak i niematerialnych (np. wierzeń, tradycji kulinarnych, sposobów pracy) - jest jedną z dłużej uprawianych form turystyki.

Niewątpliwie wykazywane przez turystów zainteresowanie kulturą ludności miejscowości i obszarów przez nich odwiedzanych mieści się w szeroko rozumianej turystyce kulturowej, a dokładniej rzecz biorąc w turystyce dziedzictwa kulturowego. Chociaż