13. Zastosowania robotów przemysłowych
Poza funkcjami transportowymi, przy automatycznej pracy stanowiska, robot spełnia również funkcje koordynacyjne dla poszczególnych urządzeń -włączając je do pracy i wyłączając oraz kontrolując w pewnym zakresie przebieg procesu. Robot, wykonując kolejno te czynności, zastępuje dwóch pracujących równolegle ludzi.
13.4.4. Korzyści z robotyzacji pras
Podstawową korzyścią wynikającą z robotyzacji pras jest wycofanie ludzi poza strefę niebezpieczną. Jest to bardzo ważne, ponieważ obsługiwanie pras zawsze niesie ze sobą duże zagrożenie wypadkowe, wynikające z nieuwagi lub niewłaściwego postępowania. Dzięki robotyzacji obsługi pras wyeliminowano zatrudnienie przy ciężkiej, szkodliwej i niebezpiecznej pracy. Nastąpiła zdecydowana poprawa warunków BHP - udział człowieka został ograniczony do nadzoru oraz obsługi automatycznych podajników.
Ponadto można podać następujące korzyści z robotyzacji pras [5]:
• Robotyzacja umożliwia łączenie pras w linię technologiczną, dzięki czemu można znacznie zmniejszyć liczbę pracowników obsługujących prasy. Robotyzacja pras pracujących w linii zapewnia prowadzenie procesu w sposób ciągły, z dużą szybkością i dokładnością, przy racjonalnym wykorzystaniu czasu wszystkich maszyn i urządzeń, czego nie udaje się osiągnąć, gdy linię obsługują ludzie.
• Zastosowanie robotów pozwala na osiągnięcie większej wydajności pras i utrzymywanie przez cały czas stałego cyklu pracy. Dodatkowo, zrobotyzo-wany system jest bardziej elastyczny, co daje łatwość przystosowania robotów do przenoszenia różnych wytłoczek.
• Robotyzacja obsługi pras wymaga zachowania odpowiednich parametrów jakościowych półwyrobów na wszystkich etapach wytwarzania - wpływa więc na polepszenie jakości wytłoczek, a to z kolei na zmniejszenie kosztów produkcji.
• Duże i stałe tempo pracy robota (robotów w linii) umożliwia zwiększenie produkcji z maksymalną dokładnością. W każdym przypadku tempo pracy człowieka jest mniejsze (a do tego zmienne w ciągu dnia pracy) niż cykl pracy obsługiwanej maszyny.
Wyraźny wzrost zastosowania występuje w przypadkach obsługi pras ciężkich oraz przy manipulowaniu obiektami o dużych wymiarach. Obserwowany w ostatnich latach wzrost operacji, w których do matrycy wkłada się dodatkowe zaprasowywane elementy, nastąpił m.in. dzięki zastosowaniu robotów. Przykładowo, wdrożenie robotyzacji w jednej z fabryk Volkswagena spowodowało podniesienie produktywności linii pras (teraz automatycznej) o ponad 2000%. Ponadto, tych samych 30 pracowników, którzy wcześniej pracowali wyłącznie w systemie jednozmianowym trzy lub cztery dni w tygodniu, obecnie obsługuje 414 linię całą dobę w systemie trójzmianowym przez siedem dni w tygodniu.
Można oczekiwać, że w przewidywalnej przyszłości rynek robotów przemysłowych do obsługi pras będzie zwiększał się, w miarę jak utrzymanie wysokiego stopnia produkcji będzie zależeć od wzrostu opłacalności, co zresztą już w chwili obecnej zaczyna być coraz bardziej widoczne.
Zagadnienia robotyzacji prac montażowych są obszernie opisane w polskiej literaturze przedmiotu. Można tu polecić przede wszystkim książki autorstwa Łunarskiego [75] i Zdanowicza [131], w których Czytelnik znajdzie znacznie więcej szczegółowych informacji.
13.5.1. Podstawy robotyzacji prac montażowych Zrobotyzowany elastyczny system montażu powinien spełniać następujące wymagania [131]:
- technologia montażu musi być dostosowana do robotyzacji, tzn. powinna być spełniona zasada DFA fang. design-for-assemy,
- postać i taalt składowych, montowanych w wyrób, mus, ula
- ™^i^Ś® prccc,lodzić aa stanowiska na stanowisko w upo-
- musza być montowane w okolonym miej-y . .. nl/m CZasie i we właściwej kolejności.
- części składowe muszą mieć tolerancje wymiarowe zapewniające ich
cSwha zamieanoś'; lub być podzielone na grupy selekcyjne, całkowną mjeć skuteczny podsystem monitorowania, nadzoro-
Pf0Cf i^knwania (diagnozowania) występujących nieprawidłowości.
r |Vranm JdFA stosowanych w zadaniach zrobotyzowanego montażu
Celemi za czę^cj składowych i liczby wymaganych ruchów ro-
jest mmimaim potJano praktyczne zasady projektowania uwzględniające bota. W ta ^cy wanCgo montażu oraz wymagania dotyczące robota, warunki robotyzowanego montażu zależy również od określenia me-
(montaż warstwowy, wielokrotne wkładanie), wyboru skutecz-tody m«Jmurnontażu (szeregowy, równoległy).
ne6° ^botyiomnc systemy montażowe są stosowane do montażu i produkcji rodnych zespołów, podzespołów oraz gotowych wyrobów, takich jak [131]: rp0j/.c*poiy elektroniczne na płytkach drukowanych,
- ^™eSpoły samochodów osobowych, a także wybrane opera-
V* . onKP*!£0 monlażu samochodów osobowych,
^iKospodarstwa domowego.
urządzenia elektrvc / i • .
gneiowidy, elektro ■ * 8lni**’ przełączniki) i sprzęt elektroniczny (ma-niczne maszyny do pisania, drukarki i komputery itp.).