47089 skanuj0033 (69)

ZNACZENIE CZYNNIKÓW KULTUROWYCH DLA ROZWOJU EKOTURYSTYKI 151

W ostatnich latach na popularności zaczęła zyskiwać nowa forma ekoturystyki, niejako z definicji związana z terenami silnie przeobrażonymi przez człowieka. Urban eco-touńsm (ekoturystyka miejska) wyróżnia się z głównego nurtu przede wszystkim tym, że realizowana jest na terenach miejskich. Zainteresowanie uprawiających tę formę turystyki skupia się zarówno na środowisku przyrodniczym miast, jak i na tych elementach antropogenicznych, które są wyrazem harmonijnego, zrównoważonego rozwoju przestrzeni miejskiej. Istnienie ekoturystyki miejskiej wiąże się ściśle z potrzebą zrównoważenia rozwoju miast i wypływającą zeń promocją postaw proekologicznych w każdej dziedzinie życia (http://www. planeta. com/ecotravel/to-ur/urbandeclaration. html)

Elementy kulturowe w ekoturystyce

Obecność elementów kulturowych w ekoturystyce jest więc niepodważalna, ale traktowane są one nie odrębnie, ale jako integralny składnik poznawanego krajobrazu. Turystyka kulturowa w ujęciu „ekologicznym” oznacza przede wszystkim poznawanie bogactwa kulturowego w jego naturalnym otoczeniu. Szczególną wagę do rozpoznania i ochrony powiązań pomiędzy elementami przyrodniczymi i kulturowymi kładzie Europejska Konwencja Krajobrazowa. W dokumencie tym krajobraz zdefiniowano jako obszar, postrzegany przez ludzi, którego charakter jest wynikiem działania i interakcji czynników przyrodniczych i/lub ludzkich.

Wydaje się, że interesującą z punktu widzenia ekoturystyki równowagą elementów kulturowych i przyrodniczych charakteryzują się przede wszystkim tereny pozamiejskie. Ponieważ w Polsce nie ma większych obszarów w żaden sposób nie przekształconych przez człowieka, można przyjąć, że na terenie naszego kraju ekoturystyka jest (będzie) w sposób szczególny powiązana z turystyką na terenach wiejskich.

Schemat zachowań ekoturystycznych, sprowadzony do hasła: „poznaj - zrozum - pokochaj - ochroń” (Kulczyk, Lewandowski 2004) wydaje się być prawidłowym nie tylko w stosunku do naturalnych, ale też do kulturowych elementów krajobrazu, które również ulegają szybkim i często negatywnym przemianom.

Wśród różnych form turystyki kulturowej, które wydają się być blisko powiązane z ekoturystyką, można wymienić:

•    turystykę historyczną (wizyty w obiektach zabytkowych);

•    etnoturystykę (poznawanie sposobu życia i pracy mieszkańców);

•    turystykę kulinarną; korzystanie z uroków tradycyjnej gastronomii;