51066 skanuj0010 (465)

II. OD POCZĄTKÓW — DO UPADKU POWSTANIA

ADAM MICKIEWICZ

O POEZJI ROMANTYCZNEJ

Jest to dawna i bardzo zbawienna dla artystów przestroga, ażeby wystawiając dzieła sztuk pięknych na widok publiczny, spokojnie w milczeniu oczekiwali sądu doskonałych znawców, według którego by miarkować mogli o wartości pracy dokonanej, a dla przyszłych brać pożyteczne upomnienia i naukę. Lecz jeśliby który, doświadczeniem cudzym nauczony, przewidywał, że dzieło jego z góry potępione być może za to, że te a nie inne wybrał do naśladowania wzory, do tej a nie innej przyłączył się szkoły — wtedy powinien by usprawiedliwić się, dlaczego w wyborze przedmiotu dla sztuki swojej odważył się pójść przeciwko mniemaniu pewnej liczby widzów, słuchaczów lub też czytelników. Przetoż, ogłaszając zbiorek niniejszy ballad i pieśni gminnych, uważanych zwyczajnie za gatunek poezji romantycznej, zostającej pod klątwą rzucaną dziś przez wielu poezji arbitrów, teoretyków, a nawet samychże mistrzów, uczułem potrzebę wstępnie przemówić, wprawdzie nie jako artysta, lecz imieniem tych artystów, których rodzaj pracy był też i mojego ćwiczenia się przedmiotem. Mniemam zaś, że uczynię zadosyć powinności lub potrzebie, gdy zamiast zbijania zarzutów strony przeciwnej wystawię rzecz moję we właściwej czystości; gdy

A. MICKIEWICZ, O POEZJI ROMANTYCZNEJ

Pierwodruk: jako Przemowa czyli przedmowa do pierwszego tomu Poezyj A. Mickiewicza, Wilno 1822. Przedruk za edycją: A. Mickiewicz, Dzieła, pod red. J. Krzyżanowskiego i innych, Warszawa 1955, t. V: Pisma prozą, cz. 1, oprać. L. Płoszewski, s. 185 -204.

8-BN 1/261 (Idee programowe)