55705 Strona109

się z kolei alkoholowym roztworem wodorotlenku sodowego. Przy zmieszaniu obu roztworów zachodzi reakcja:

C17H35COOH + NaOH = C,₇H₃5COONa 4 ŁŁO.

kwas stearynowy    mydło

Gorącą ciecz nalewa się za pomocą węży do skorup bomb zapalających; ciecz po ostygnięciu zamienia się w galaretowatą masę. W ten sposób uzyskuje się „stalą ropę”, „stałą naftę” itp.

44. Bomba za. ItnUiJąca termitowo-tHipulmowa ZAB-50: l korpus; 2 — pobu-3 — masa po-łimlnln; 4 — zasadnicza zapalająca — ter-.tili, a — przepona; 6-felilii substancja palna;

korek denny; 8 — Mb II Iza tor; 9 — otwory 10 — oczko pod zapalnik

W praktyce substancje palne utwardzone można otrzymać posługując się stearyną techniczną zamiast czystym kwasem stearynowym. Stearyna techniczna stanowi mieszaninę kwasów stearynowego i palmitynowego.

Kwas palmitynowy C,„H_;,₂0.> ma temperaturę topnienia 62^cC, temperaturę wrzenia 268 C.

Kwas stearynowy C,_sH₃fiO.> ma temperaturę topnienia 71‘C, temperaturę wrzenia 359—383^cC (przy ciśnieniu atmosferycznym); ciężar właściwy wynosi 0,94 G/cm³.

Substancja palna utwardzona powinna odpowiadać specjalnym wymaganiom, mianowicie powinna odznaczać się:

1.    Małą lotnością.

2.    Łatwą zapalnością.

3.    Maksymalnym efektem cieplnym.

4.    Wysoką temperaturą płomienia.

5.    Stałością w czasie przechowywania i w czasie transportu.

6.    Nie powinna przejawiać zjawiska syne-rezy przy większych wahaniach temperatury (od —-30 do 4-40°C).

Benzyna i nafta, utwardzone w zwykły sposób, powinny łatwo zapalać się od płomienia zapałki.

Kaloryczność utwardzonych materiałów palnych jest zbliżona do kaloryczności wyjściowych produktów naftowych, jest jednak nieco mniejsza, zwłaszcza wtedy, gdy zawartość składnika zagęszczającego przewyższa 10—15% ciężaru substancji palnej, 'muperatura topnienia paliw utwardzonych wynosi około 60‘ C, #t«*ar właściwy zbliżony jest do ciężaru właściwego odpowiedniej ■Ml stancji palnej.

KII

Innym rodzajem substancji palnej utwardzonej jest substancj i palna „zagęszczona”.

Substancja palna zagęszczona została w USA nazwana „napalmem”. przy czyni nazwą tą określono również proszek używany do zagęszczania.

Napalm — zagęszczacz jest to mieszanina soli glinowych kwasów oleinowego, naftenowego i innych.

Surowcem dla napalmu są: 1) kwas oleinowy, kwas naftenowy i kwasy tłuszczowe oleju kokosowego, 2) roztwór wodny NaOH, 3) roztwór wodny ałunów glinowych.

Przy zmieszaniu tych materiałów (rys. 45)¹ następuje wytrące-

Rys. 45. Schemat wyrobu napalmu:

1 — mieszadło; 2 — wirówka; 3 — przenośnik; 4 — przenośnik śrubowy;

5 — suszarnia obrotowa

nie soli glinowych; otrzymaną zawiesinę odwirowuje się, przy czym uzyskuje się zmniejszenie zawartości wody do 35%. Następnie wilgotny napalm suszy się w suszarni obrotowej w stł umieniu gorącego powietrza o temperaturze około 160 C. Po tej operacji zawartość wilgoci spada do 0,4—0,8%. Suchy napalm miele się na proszek.

Proszek napalmowy (suchy) używany jest do zagęszczania ga-zoliny, przy czym ilość wprowadzonego napalmu waha się od czterech do jedenastu procent w zależności od żądanego stopnia zagęszczenia. Zagęszczonej gazoliny używa się do miotaczy ognia oraz do napełniania korpusów bomb zapalających. Zagęszczona substancja palna napalmowa wyróżnia się znaczną lepkością i przylepnością, co czyni z niej dobry środek dla zapalania drewnianych budynków.

Podczas wojny w Korei wojska amerykańskie szeroko stosowały napalm używając go do masowego niszczenia osiedli i wsi.

221

1

Schemat v/vrobu napalmu podano z czasopisma Chem. Age, 58, nr 11, 162—63, 1951.