60044 Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20090203 bmp

I> M<Quail. liww hMfmrikowwM mtuowgo. Wjnawi 2007 ISBN M7S-S5-OI-ISIS3-M, C¹ l>y W'N PWN 2007

5.4. Rehabilitacja kultury popularnej 131

zapośredniczone jest doświadczenie mediów, zwlas/.c/a w kontekście euiiczności, pici kulturowej i „życia codziennego” (zob. Morley 1986, 1992).

5.3. PODSTAWOWE TEZY KRYTYCZNEJ TEORII KULTUROWEJ

•    Kultura masowa nie jest pochodną bazy ekonomicznej w społeczeństwie kapitalistycznym.

•    Kultura masowa służy wytwarzaniu fałszywej świadomości.

•    Utowarowienie jest procesem centralnym.

•    Kultura masowa ucieleśnia ideologię hegemoniczną.

•    Ideologia może być dekodowana w zróżnicowany sposób, a nawet odwrócona.

•    Można rozróżnić kulturę popularną i kulturę masową.

5.4. Rehabilitacja kultury popularnej

Media masowe w znacznym stopniu ponoszą odpowiedzialność za to, co nazywamy „kulturą masową" lub „kulturą popularną", w loku tego procesu ..skolonizowały” one również inne formy kultury. Najbardziej rozpowszechniona i najpopularniejsza kultura symboliczna naszej epoki (jeśli w ogóle można mówić o niej w liczbie pojedynczej) płynie ku nam obficie poprzez media, takie jak film, telewizja, prasa, fonogramy, wideo itd. Niewiele sensu miałoby przypuszczenie, że powódź tę można jakoś zatamować, odwrócić lub oczyścić - nic ma też sensu sądzić, że dominująca współcześnie kultura to po prostu zdeformowane przez handel pokłosie czystego niegdyś ziarna.

Trudno nawet byłoby rozróżnić dziś gust elitarny od masowego, skoro niemal każdy znajduje coś atrakcyjnego wśród mnóstwa elementów popularnej kultury medialnej. Gusta zawsze będą różne, można stosować rozmaite kryteria oceny, powinniśmy jednak co najmniej przyjąć, że kultura medialna naszych czasów jest faktem, i podchodzić do niej na jej własnych warunkach. Prawdopodobnie nadal będziemy używać terminu „kultura masowa", trafniejszy wydaje się jednak alternatywny, pozbawiony negatywnych skojarzeń termin „kultura popularna" (czyli po prostu „kultura, która jest popularna” - która cieszy wiele osób). Kultura popularna w tym sensie to hybrydowy produkt zarówno licznych i nigdy nic kończących się prób ekspresji w kategoriach współczesnego idiomu, który ma docierać do wielu ludzi i zdobywać sobie rynek, jak i aktywnego zapotrzebowania ludzi na to, co John Fiske (1987) nazwałby „znaczeniami i przyjemnościami”.

Zapisano zrzut ekrć

kliknij, aby wyświetlić

5.4.1. (Semiotyczna) siła ludu

Rehabilitacja kultury popularnej związana jest bardzo silnie z opisaną wcześniej: teorią dekodowania Halla. Głosi ona. że ten sam produkt kultury może być „odczy-