Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20090222 bmp

I> M<Quail. liw«i IcrmmiknwiKM) mosourgo. Wanaw^{1 2} 200² ISHN M7S-S5-OI-ISIS3-M, l?l»y \VN PWN 2007

5.5. Płeć kulturowa a media masowe 137

turalistycznych badań nad mediami, a doiyczącą politycznego znaczenia kultury popularnej (lub jego braku). Jej przyczyną jest w pewnym stopniu ogromna uwaga poświęcana popularnym gatunkom, jak opery mydlane lub Uilk shmos, zorientowanym na widownię kobiecą. Stanowisko wcześniejszych badaczy w tej kwestii było jasne, zwłaszcza lam gdzie przekaz popularny (romans, bajki dla dzieci, magazyny kobiece) postrzegano jako nośnik stereotypowej, w głównej mierze patriarchalncj oraz konserwatywnej ideologii, ewentualnie jako wsparcie dla męskiej seksualności. Sytuacja w mediach uległa zmianie, więcej jest przekazu z kobietami i o kobietach, bez blokowania kobiecej seksualności (zob. McRobbie 1996). Zmieniły się także badania nad mediami, a to w wyniku „rehabilitacji” popularnych gatunków (zob. Radway 1981; Ang 1991).

Wciąż, jednak istnieje pewne napięcie w związku z pytaniem, w jakim kierunku pójdzie feministyczna teoria i praktyka badawcza w zakresie celów politycznych całego ruchu. Nie wszyscy są przekonani o wadze przemian mediów i nowej teorii kultury popularnej. Na przykład van Zoonen kładzie nacisk na potrzebę rozróżnienia wiadomości i rozrywki. Jeśli chodzi o te pierwsze, jej zdaniem „całkowicie zasadnie można oczekiwać przyzwoitej, etycznej i mniej więcej adekwatnej reprezentacji polityki i polityków feministycznych w mediach informacyjnych" (1994: 152). Nie stosuje jednak tych samych kryteriów w odniesieniu do kultury' popularnej, która należy do królestwa „zbiorowych marzeń, fantazji i lęków". Zgadzając się w pewnym zakresie, Joke Hermes (1997: 86) wyraża bardziej pozytywny pogląd na potencjalną rolę kultury popularnej, proponując koncepcję „obywatelstwa kulturowego". Pisze ona:

Kamieniem węgielnym teorii sfery publicznej jest rozum (...) badania kultury popularnej (którym nadały kierunek postmodci nizm i teoria feministyczna) twierdzą, że emocje i uczucia są równie ważne w naszym życiu codziennym. Jeśli można powiedzieć, że w demokracji chodzi o to. że wielu ludzi dyskutuje o tym. w jaki sposób osiągnąć jak najlepsze życic dla jak największej ich liczby, przywiązywanie tak szczególnej wagi do argumentów rozumowych w naszych ujęciach teoretycznych demokracji traci sens. Musimy przeformułować problem obywatelstwa jako obywatelstwa kulturowego i zaakceptować fakt, żc ludzie żyjący w demokracji masowej kształtują swoje życie, wykorzystując wiele różnych logik.

W tym kontekście znajduje również zastosowanie pojęcie „demokracji wachlarzowej” van Zoonen (2004).

1

5.5. PŁEĆ KULTUROWA A MEDIA MASOWE

•    Media zmarginalizowały kobiety w sferze publicznej.

•    Media powielają stereotypy ról płciowych.

•    Produkcja i przekaz medialny są uwarunkowane płciowo.

•    Odbiór mediów jest uwarunkowany płciowo.

•    Alternatywa kobieca proponuje alternatywne kryteria jakości.

2

   To, co osobiste, jest tez polityczne.