60091 IMG70 (3)

38

nyeh. spowodowanych przez owady uszkodzeń (których typy omówiono poprzednim, p, duktów działalności owadów np. odchodów, przędzy, fragmentów uszkodzonych tkars, roślinnych (wiórków, trocinek luh mączki wysypującej się z żerowisk szkodników nych. opadających na dno lasu resztek nie dojedzonych igieł, liści itp.). śladów przetnie, czania się ow'adów w środowisku (otwory wejściowe do tkanek roślinnych, do gleby).

Symptomy uszkodzeń i identyfikacja szkodników i różnych ich grup ekologiczni^ spodarczych będą podane w' rozdziale 8.

3. Metody oceny (kontroli) liczebności szkodliwych owadów leśnych

3.1. Zasady ogólne

Wyróżnia się dwa sposoby postępowania w kontroli liczebności szkodliwych owadów: bieżącą kontrolę, polegającą na systematycznych obserwacjach zmian liczebności w czasie, oraz kontrolę specjalną (nadzwyczajną;, podejmowaną, gdy kontrole bieżące ujawniają niebezpieczne narastanie liczebności szkodników. Do typow7ch kontroli bieżących należy m.in. jesienna kontrola zapędraczenia gleby, jesienne poszukiwania pierwotnych szkodników sosny, kontrola liczebności szkodników wtórnych za pomocą drzew pułapkowych.

Do kontroli specjalnych należy zaliczyć ścinanie drzew celem określenia liczebności larw żerujących w koronach, obserwacje rojących się motyli strzygom choinówki. odławianie owadów do pułapek feromonowych. wiosenne poszukiwania niektórych pierwotnych szkodników sosny i inne.

Niezależnie od lego. czy kontrola ma charakter bieżący czy nadzwyczajny. może by ć wykonana przy zastosowaniu metod szacunkowych lub liczbowych (matematycznych i.

3.2. Metody szacunkowe

Metody szacunkowe polegają na ocenie liczebności szkodników w skali opisowej Celem takiej kontroli jest orientacyjne ustalenie stanu zagrożenia drzewostanów przez owady Przykładem jest orientacyjna kontrola występowania szkodników wtórnych przeprowadzana przez leśniczych w marcu, czerwcu i końcu września. W tym czasie kontrolujący zaznacza na mapie umownymi znakami charakter rozmieszczenia drzew zamierających iwy stępowanie grupowo-gniazdowe wewnątrz drzewostanów, grupowo-liniowe na obrzeżach drzewostanów, pojedyncze w drzewostanie) i ich liczebności (liczne, grupowe, pojedyn-cze). Podobny charakter ma kontrola stopnia uszkodzenia koron przez szkodliwe lóliotagi. w czasie której przyjmuje się następującą klasyfikację: żer slaby    - przy zniszczeniu igliwia do 309E.

żer średni    - przy zniszczeniu igliwia od 31 do 60“*,

żer silny    - przy zniszczeniu igliwia od 6I do 90‘3.

żer pełny    - przy zniszczeniu igliwia od <J| do I00‘ł irys. 3.1).

3.3. Metody matematyczne

Metody matematyczne prowadzą do ustalenia liczebności, gęstości lub liczebni w. względnej populucji szkodliwych owadów.