65098 img069 (31)

69

2.4. ZASADA KONSTRUKCJI INS?RUL3NTĆ'J? ŁJTCWlSRttlCZYCTI I ICif UaZ4UZF?ttł £CłiOCHICS2

'J g^ode^ói mierzymy kąty poziome położone w płaszczyźnie poziomi 1 kąty pionowe 132400 w płaszczyźnie pionowej.

Rys. 73

Kąt Ęualoaąr liniowy fcSg (^) jest miarą kąta dwuscicnn3go pomiędzy płaszczyznami, prostopadłymi do płaszczyzny poziomej (rys, 73). Jak widać z rysunku 73* rzutcn na płaszczyznę poziomą dowolnego kąta, którego jedno ramię l«Jy ca płaszczyźnie P, drugie raiię na płaszczyźnie a wierzchołek, na prostej pionowej V7', będzie kąt fcSH » 0, peny czyn położenie wierzchołka S na krawędzi VY' może być dowolne. Jeżeli więc w jakimkolwiek punkcie a na krawędzi przecięcia nię płaszczyzn ? i ^ ustawi-cy środek kręgu poziomego (KH) z podziaiką kątową na obwodzie (tzw. Hjtibus kręgu pozioraeeo), to płaszczyzny P i ^ wyznaczą na podzlalce odczyty nim, których różnica da wartość kąta poziomego

Kąty glonowe. Kąt pionowy odcinka rozpatrujemy w płaszczyźnie pionowej P przechodzącej przez dacy odcinek (rys. 73) • Miaasą kąt-, pionowego może być kąt wysokości lub kąt zenitąłny (czyli tzw. odległość zenitalna). Cątea yjysokośol dowolnego odcinka S^ILj nazywamy kąt, pod jakin odcinek ten jest nachylony do płaszczyzny poziomej. Jest to zatem kąt pomiędzy danym odcinkiem a jego rzutem na płaszczyznę poziomą przechodzącą przez punkt (kąt h na rys. 73). tfartcćć kąta wysokości jest dodatnia, gdy odcinek S,^ leży nad płaszczyzną poziomą przechodzącą przez punkt S^, zaś ujemna (tzw. kąt depresji) - jeżeli odcinek    leży poniżej tej płaszczyzny. Kąt Se ni ta lny jest dopełnieniem

kąta wysokości do 30° (kąt z na rys. 73)*

Z podanych ustaleń wynika zasada konstrukcji instrumentu de pomiaru kątów poziomych i pionowych (rys, 73) * Przyrząd ter* powinien: 1) dawać możność wyznaczenia płaszczyzny.poziomej (KH) i pionowej (IV), do czego służą osie libelij 2) mieć pionową oś obrotu 7BV‘, którą można ustawić nad lub pod punktem , czyli w Winrzoholku mierzonego kąty; 3) pozwalać na wyznaczenie płaszczyzn rzutująoyoh P 1 prostopadłych óo płaszczyzny poziomej U i przechodzących przez oś pionową VSV' oraz przez ilcw-lac punkty terenu *1^, I?₁ itd., do czego służy oś celowa instrumentu wy si a czająca wspomniane płaszczyzny rzutujące, zwaa również płaszczyznami celowymi lub kolimacyjnyjai. Tuk skonstruowany instrument powinien być zaopatrzony w dwa kręgi z naniesionym pcdzialeu kątowym, czyli tzw, lic.bc3;,. Jeden, limtus - poziomy - wmontowany prostopadle do osi obrotu inctrumcn-