71461 P4250112

jw. VL9. Optymalna podziałka w palisadach turbinowych [48]

biorąc odstępstwo od r_opl powoduje wzrost strat większy w palisadach akcyjnych, a mniejszy w palisadach przyspieszających (rys. VI. 10).

Przeważnie podziałka zbyt mała (zwiększająca straty tarcia) jest mniej szkodliwa od podziałki zbyt dużej, przy której istnieje niebezpieczeństwo oderwania. Kształt części wlotowej profilu ma szczególne znaczenie przy dużych liczbach Macha strumienia wlotowego Ma*,. Ze wzrostem liczby Macha na wlocie stosuje się malejące promienie zaokrąglenia noska profilu. Jednocześnie palisady przydźwiękowe i naddźwiękowe wymagają bardziej gęstego ustawienia profili, na przykład dla profili akcyjnych [6]

- = 0,3-0,4.

Rys. VL10. Wpływ podziałki względnej F=- na straty profilowe; A - palisada akcyjna, R - palisada przyspieszająca (przykład według [44])

2.5. Straty w palisadzie

Uśredniony współczynnik strat w palisadzie będziemy zapisywać w postaci (VL1)

C^m C^+Ci+Ci+Ci-

Straty profilowe C, zależą od geometrii palisady, tj. od kształtu profili i kształtu kanału, od odchylenia strumienia Aa = 180°—(ar₀ + a,), kąta wylotowego ct_x, grubości krawędzi spływu ó/s, ponadto od chropowatości względnej kjs i warunków ruchowych reprezentowanych zwłaszcza przez liczbę Macha i liczbę Reynoldsa oraz stopień turbulencji przepływu na wlocie do palisady. Aby uwzględnić te różne czynniki stosuje się odpowiednie współczynniki korekcyjne.

Straty profilowe przedstawiamy w formie [48]

C,-Xt-*f-C,o+Ci.    (VI.1I)

gdzie: (_p0 — straty profilowe podstawowe, zależne od kształtu profilu i jego głównych parametrów a₀, a,, wyznaczane przy t/s = {i/s)_opft powierzchni aerodynamicznie gładkiej kjs < {kjs)_v, liczbie Reynoldsa Re > 210* przy założeniu nieskończenie cienkiej krawędzi wylotowej 6/s = 0; /_R = y_R(Re, kjs) uwzględnia wpływ liczby Reynoldsa i chropowatości względnej: y_M uwzględnia wpływ liczby Macha, (_a — straty krawędziowe związane ze skończoną grubością 5/s > 0.

Straty profilowe podstawowe C^o należy brać z badań konkretnych profili. Rysunek VI. 11 [48] podaje wartości uogólnione (przybliżone), odpowiadające korzystnie zaprojektowanym palisadom. W tym sensie stratę £_p0 traktujemy w przybliżeniu jako zależną jedynie od kątów a₀, a_l(fi_l, p₂)- Straty te rosną ze wzrostem kąta odchylenia w palisadzie Aa = 180°—(a₀-ł-a,).

Mnożnik %_R występujący we wzorze (VI. II) znajdujemy z rysunku V1.2.

Wpływ liczby Macha ujmuje składnik Xm- Dla różnych liczb Macha projektuje się różne profile dopasowane do zadanych wartości Ma, wobec tego jest jasne, że nie może istnieć jednoznaczna funkcja Xm = /(Ma).

Funkcja tego typu określa charakterystykę konkretnego profilu przy zmieniającej się liczbie Macha, wskazuje więc, w jakim obszarze celowe jest stosowanie profili poddźwiękowych, przydźwiękowych łub naddźwiękowych. Profil zaprojektowany na małą liczbę Macha (Ma₀) będzie wykazywał większe straty w obszarze Ma > Ma₀, odwrotnie zaś — profil naddźwiękowy będzie miał wyższe straty, gdy Ma < Ma₀.

Charakterystyki Xu = /(Ma) nie dają się uśrednić. Przy profilu właściwie dopasowanym do zadanej liczby Macha jest Xu “ 1-

Straty krawędziowe zależą głównie od grubości krawędzi wylotowej odniesionej do szerokości gardła kanału e = t sina,_c (lub r sin/?₂J:

(V!.12)

(sina_l# e