74722 img030 (64)

30

a.    Gleby gruntowoglejowe właściwe. Profil tych gleb ma następującą budowę: A-^-G-CG. Na granicy podsiąkających wód tworzy się strefa plamista. Gleby gruntowoglejowe właściwe występują na terenach płaskich o wysokim zwierciadle wód gruntowych ubogich w tlen. Są to gleby grądów właściwych. Nadają się pod pastwiska.

b.    Gleby mułowoglejowe. Do tego podtypu zalicza się gleby mineralne lub organiczno-mineralne, powstające w wyniku procesów aluwialnych lub deluwialnych przy udziale wolno płynących wód powierzchniowych. Gleby te mogą być warstwowane, o budowie profilu: ^Ao’^Ai-MłG-G. Poziom A^-MłG ma miąższość około 40 cm. Gleby mułowo-glejowe użytkowane są jako łąki i stanowią bogate siedlisko leśne. Klasy użytkowane od Ł III do V.

c. Gleby torfowoglejowe i torflastoglejowe o profilu: A^A-^T--T-DG lub A_q-A^T-DG powstają w wyniku narastania na glebie glejowej mineralnej warstwy torfu o miąższości poniżej 23 cm. Gleby te są formą przejściową do gleb torfowych. Stanowią gleby użytków zielonych słabych lub bardzo słabych klasy bonitacyjnej V i VI.

d.    Gleby murszowoglejowe mają budowę profilu: /^-A^-M-G. W tym podtypie nakładają się na siebie procesy murszowy i glejowy. Warstwa wierzchnia jest zmurszała, o miąższości do 20 cm, pod nią występuje poziom mineralny glejowy. Omawiane gleby mogą być uprawiane płużnie i zaliczane są do klasy bonitacyjnej Ł IVb lub V, ale najczęściej są to gleby użytków zielonych.

Klasa VIII. Gleby bagienne

Klasa ta obejmuje gleby, w których aktualnie przebiega proces bagienny. Proces ten polega na gromadzeniu szczątków organicznych w trwale beztlenowych warunkach środowiska. W klasie tej wydzielono 2 typy gleb: gleby mułowe, gleby torfowe.

1. Gleby mułowe

Gleby te powstają w wyniku osadzania mułu, tzn. cząstek różnej wielkości n /różnicowanym składzie chemicznym i mineralnym w wodach rozlewisk r/ec/nych. Gleby mułowe zawierają również znaczne ilości części organicznych, przeważnie dobrze zhumifikowanych. Często procesy mułotwórcze mogą być zastąpione (w wyniku zmiany wa-iunków środowiska) przez procesy torfotwórcze i wówczas nad warstwą mułu powstaje warstwa torfu. Procesy mułotwórcze i torfotwórcze mogą następować po sobie kolejno.

Muły mineralne wykazują zróżnicowany skład granulometryczny (iły, pyły, piaski).

Typ gleb mułowych dzieli się na 3 podtypy: gleby mułowe właściwe, mułowogytiowe i torfowomułowe.

a.    Gleby mułowe właściwe charakteryzują się znaczną ilością dobrze rozłożonej i zhumifikowanej próchnicy, tworzącej się z roślinności szuwarowej i wodnej (pałka wodna, sitowie jeziorne, turzyce wysokie). Budowa profilu A_Q-A^-Mł-CG. Występują jako gleby łąko-wo-pastwiskowe oraz jako gleby leśne podmokłych dolin rzecznych.

b.    Gleby mułowogytiowe powstają po odwodnieniu (przeważnie sztucznym) zarastających jezior. Gytia organiczna (detrytus) tworzy się z opadających na dno jeziora obumarłych części roślinnych i planktonu. W skład gytii może wchodzić wytrącony CaCO^ oraz cząstki mineralne: piasek, pył, ił.

Gleby gytiowe stale zalane wodą należą do gleb podwodnych. Budowa profilu: Ad,    Gytiowiska są naturalnymi zbiorowiskami

retencyjnymi wody i powinny pozostać w stanie naturalnym. Największe złoża gytiowe występują na Pojezierzu Mazurskim.

c.    Gleby torf owomułowe mają budowę profilu: Ad-Mł^-T^-M^-T 2^ Gleby te powstają w wyniku procesów torfotwórczych przy współudziale namułów aluwialnych. Występują one w dolinach rzecznych, są zasobne w składniki pokarmowe roślin, ale podlegają zalewom. Gleby torfowomułowe po uregulowaniu stosunków wodnych mogą być użytkowane jak łąki klasy bonitacyjnej Ł IV-VI.

2. Gleby torfowe

Gleby torfowe powstają w warunkach trwałego nadmiernego uwilgot nienia i anaerobiozy. Warunki takie sprzyjają procesowi torfienia, tj. gromadzenia szczątków roślinnych w środowisku nasyconym wodą. Torf ma strukturę włóknistą. Budowa profilu gleb torfowych: ^Ao^(Al^)Tn-V^Ml3^{ższość warstw}y torfu wynosi powyżej 25 cm.

W typie gleb torfowych wyróżniono następujące podtypy: gleby torfowe torfowisk niskich, torfowisk przejściowych, torfowisk wysokich .

a. Gleby torfowe torfowisk niskich wyróżniają się następującymi - doz i om torfu niskieoo. T_ni, T_n? - warstwa pierwsza, druga itp.