75173 IMG97 (2)

•    Foj* modyfikacji; w lej fa/ic dokument może być zmieniony (dodane mogą być in_V|, j lub nowe c/ęści), w celu usunięcia pomyłek lub uaktualnienia; w tym momencie naste! puje sprzężenie zwrotne do fazy nieccrtyfikowancj, czyli elapu komunikacji nicfoim_a| nej.

•    Faza archiwizacji; na tym etapie publikacja przestaje odgrywać aktywni} rolę w proce, ste naukowym (oraz prawdopodobnie traci swą wartość naukową), jednak pozostaję jako zapis w dorobku nauki, więc nadal może uczestniczyć w procesach komunikacji naukowej.

Tworzenie i rozpowszechnianie wiedzy jest procesem, w którym zgodnie z podejściem konstntktywisiycznym, dochodzi do interakcji pomiędzy technologią a środowiskiem relacji społecznych [Ramcy 2008, s. 53]. Każda praca naukowa, służąca pomnażaniu wiedzy, opiera się na wcześniejszych osiągnięciach innych uczonych. Pomiędzy pracownikami nauki stale, dynamicznie odbywa się wymiana wartości, norm, metod i systemów nagra-dzania. Nauka akademicka funkcjonuje w sposób, który antropolodzy nazywają „kultu, rą wymiany darów" (Lyman 1996], Uczelnie opłacają swoich pracowników naukowych, Rząd i jego agendy pokrywają koszty badań i kształcenia studentów. Często mówi się, $_e pracownicy nauki są członkami „niewidzialnych uniwersytetów" (zob. p. 1.4), składają, cych się z uczynych o podobnych zainteresowaniach i wymieniających między sobą zasoby, dane i informacje. Stanow ią grupę konstytuowaną wspólną wiedzą, celami i normami zachowań, a także realizującą intensywne kontakty społeczne i komunikację interpersonalną. Istnienie takiej grupy, którą nazwać można społecznością wiedzy w określonym obszarze nauki lub dyscypliny badań, nic poddaje się pełnemu opisowi zależności społecznych i sposobów komunikacji pomiędzy jej członkami ze względu na ich złożoność [Baptista, Rodrigues. Machado 1999], Stanowi ona system wielu, wielopoziomowych

1    częściowo pokrywających się „podspoleczności".

Uczeni wy korzystują mechanizmy komunikacji formalnej, pisząc i czytając artykuły, referaty na konferencje, książki i inne publikacje. Z drogiej strony stosują mechanizmy komunikacji nieformalnej, z który ch część została przetransponowana z komunikacji formalnej. System komunikacji formalnej jest ściśle dopasowany do struktury danej społeczności wiedzy. Przed rozwojem Internetu komunikacja nieformalna ograniczona była głównie do bezpośrednich spotkań, rozmów telefonicznych, przesyłek pocztowych, adnotacji na dokumentach. Pracownicy nauki stosując nowe technologie telekomunikacyjne tworzą publikacje a następnie rozmawiają o nich, informują się nawzajem i pozyskują nową wiedzę. W takich warunkach granica między komunikacją formalną a nieformalną zaciera się coraz bardziej, co może doprowadzić do nieadekwatności takiego podziału.

Usługi internetowe umożliwiają członkom społeczności wiedzy, pracownikom instytucji naukowych, regularne stosowanie mechanizmów komunikacji nieformalnej, takich jak poczta elektroniczna, fora dyskusyjne, błogi. Jednocześnie formy, które dotychczas uchodziły za element komunikacji formalnej stają się „mniej formalne". W jaki sposób nazwać na przykład preprint umieszczony na stronie autora lub w repozytorium? Z jednej strony jest to arty kuł wydrukowany później (lub jednocześnie) w recenzowanym czasopiśmie,

2    drugiej jest to tekst, który nie podlegał certyfikacji. Podobnie zatarciu ulegają różnice między rodzajami publikacji, takimi, jak obszerny artykuł w czasopiśmie, raport z badań i średniej objętości książka.

Komunikacja nieformalna prowadzi do powstawania tak zwanych społecznych sieci uczonych, opisanych przez Briana Yickery'ego [Vickery 2005]. Te sieci niefopnalnych w ięzi międzyosobowych są sybstytutem wspólnot, działających zarówno offline, jak i Online; GBC dostarcza w tym zakresie nowych możliwości [Castells 2008, s. 364]. W wyniku badania wzajemnych powiązań uczonych, tzn. określenia „kto konsultuje się z kim i jak często" otrzymuje się sieć podobną do przedstawionej na rys. 14.

■P

14. Nieformalne powiązania pomiędzy uczonymi

i cc więzi można wyróżnić kilka sposobów komunikowania się yjględu "^a P°^W*JJ _utrZymuje kontakty z wieloma innymi (np. nr 59 z rys. 14), _(Clv. wielu uczoy _fBin^_a oraz sami je inicjują (np. nr 32), niektórzy utrzymują -yjmują ^"''uczonym, zainicjowany przez niego (np. nr 47,9,12), z niektóry-₍, tylko z j^ednyi1 _{klu (np}. _M 20.31). Widoczne są także dwie lub trzy podgrupy (w t ni^e iniej^tńrt słabo lub w ogóle nie współpracują z resztą uczonych, h rysunku).k»^ore__

SSaacac

jgDBBCial

jjSBBBDPI

CYTOWANIA

uczeń

nieformalne między uczonym

fenwlno mięto pubłagani (cytowa)

publikacje

powiązania

powiania

237