(D Wyroby liniowe ® Podwójna pfyta ze środnikami
c=B>
© Kształtki
Wyroby gotowe -» str. 139
Informacja: Institut fur das Bauen mit Kunststoffen (IBK), Darmstadt
Tworzywa sztuczne jako surowiec - ptynne, proszkowe, ziarniste -dzielą się na: 1) duroplasty (termoutwardzalne), 2) termoplasty (mięknie-jące przy ogrzewaniu), 3) elastomery (trwale elastyczne). Przetwórstwo przemysłowe z użyciem dodatków chemicznych, wypełniaczy, włókien szklanych i barwników - dla otrzymania półwyrobów, materiałów budowlanych i wyrobów gotowych.
Szczególne właściwości przy zastosowaniach budowlanych:
Odporność na wodę i korozję, niewymaganie konserwacji, maty ciężar, łatwość barwienia, odporność na światło samodzielnego wyrobu lub trwałej powłoki barwnej na innych materiałach budowlanych, także jako folia na stali, sklejce -» © itd., możność formowania w szerokich granicach, łatwość obróbki, mata przewodność cieplna. Postacie handlowe -» ©-©
Podwójne płyty ze środnikami grub. 16 mm, szer. 1200 mm, dług. 1,6, 2,0, 2,5, 3,0, 3,3 m, także więcej. Podwójne płyty ze środnikami grub. 40 mm, dług. do przeszkleń dachowych 2,5 m, do przeszkleń pionowych 3,5 m, przepuszczalne dla światła -> ©.
Wielkość nazw handlowych utrudnia rozeznanie projektanta, musi więc opierać się na nazwach chemicznych i międzynarodowych skrótach dla tworzyw sztucznych. Powinien także zwracać uwagę na normy, atesty, wytyczne stosowania. Najważniejsze dla budownictwa są następujące tworzywa, oznaczane skrótami literowymi:
ABS |
- akryl butadieno-styre-nowy |
GF-UP |
- poliestr wzmocniony włóknem szklanym |
CR |
- chloropren |
IIR |
- kauczuk butylowy |
EP |
- żywica epoksydowa |
MF |
- melaminoformaldehyd |
EPS |
- ekspandowany polistyren |
PA |
- poliamid |
PE |
- polietylen |
PC |
- poliwęglan |
PIB |
- poliizobutylen |
PS |
- polistyren |
PMMA |
- polimetakrylan metylu (szkło akrylowe) |
PVC |
- polichlorek winylu |
PP |
- polipropylen |
UP |
- nienasycona żywica poliestrowa |
Tworzywa szt., z których powstają półwyroby, materiały budowlane i gotowe wyroby, z reguły zawierają do 50% wypełniaczy, zbrojeń i innych dodatków. Tworzywa szt. w zakresie przetwórstwa i zastosowania są silnie zależne od temperatury.
Granice temperatury użytkowania nie przekraczają 80-120°C. Długotrwałe ogrzanie ponad 80°C jednak w budownictwie rzadko spotykane (przewody gorącej wody, pożar). Zachowanie się w czasie pożaru: tworzywa szt. jako związki org. są palne, w niektórych przypadkach wg DIN 4102 osiągają klasę materiału budowlanego B1 (trudno zapalne); większość jest klasy B2 (normalnie zapalne), choć niektóre są klasy B3 (łatwo zapalne). Odpowiednie ustalenia są w przepisach budowlanych krajów związkowych RFN i w wytycznych stosowania palnych materiałów bud. w budynkach.
Podział wyrobów z tworzyw sztucznych dla budownictwa (wg IBK)
1. Materiały budowlane, półwyroby: 1.1. Płyty i materiały rolowe. 1.2. Płyty z pianki sztywnej, też jako rdzenie. 1.3. Wyroby piankowe z dodatkami mineralnymi (beton lekki HS). 1.4. Folie, mat. rolowe i płachty, tkaniny, włókniny. 1.5. Wykładziny podłogowe, wykładziny powierzchni sportowych. 1.6. Profile (bez okien). 1.7. Rury, węże i osprzęt. 1.8. Masy uszczelniające, kleje, spoiwa do zapraw itp.
2. Części budynku: 2.1. Ściana zewnętrzna. 2.2. Ściana wewnętrzna.
2.3. Strop. 2.4. Dach i obróbki dachowe. 2.5. Okna, parapety i detale.
2.6. Drzwi, bramy i detale. 2.7. Podpory.
3. Materiały pomocnicze, drobne części: 3.1. Deskowania i osprzęt. 3.2. Taśmy uszczelniające, taśmy i płyty z pianki miękkiej. 3.3. Elementy mocujące. 3.4. Elementy okuć. 3.5. Akcesoria wentylacyjne (bez rur).
3.6. Różne drobne części.
4. Technika instalacyjna: 4.1. Moduły sanitarne. 4.2. Przybory sanitarne. 4.3. Armatura i osprzęt sanitarny. 4.4. Instalacje elektryczne i osprzęt. 4.5. Instalacje ogrzewcze.
5. Wyposażenie mieszkania: 5.1. Meble i akcesoria. 5.2. Oprawy oświetleniowe.
6. Konstrukcje nośne: 6.1. Dachy i dźwigary dachowe, świetliki. 6.2. Konstrukcje pneumatyczne i namiotowe. 6.3. Zbiorniki paliw, zasobniki, silosy.
6.4. Baseny pływackie, 6.5. Wieże, kominy, schody. 6.6. Boksy, 6.7. Kioski z tworzyw szt.
Uwagi o konstrukcjach nośnych: Unikać dźwigarów liniowych, lepsze są powierzchniowe (łupiny). Dźwigary z tworzyw szt. mają jako zaletę mały ciężar, przez to mniejsze obciążenia podpór i łatwość prefabryka-cji -> © i ©■ Konstrukcje z tworzyw szt. (bez innych materiałów) na razie tylko obciążane ciężarem własnym, śniegiem, wiatrem itd., też niewielkim obciążeniem użytkowym (np. w wieżach oświetleniowych). Odpowiednie są następujące tworzywa: szkło akrylowe (do rozpiętości 10 m), GF-UP (do 40 m), „sandwicze'' z rdzeniem piankowym między blachami metalowymi (do 45 m), powłoki pneumatyczne (0 do 74 m) -> ©- @.
(5) Płyty z tworzywa na dźwigarach ^0) Nośne płyty z tworzywa
©Bazylika św. Piotra w Rzymie (1585) 2600 kg/m2
40
@ Łupina betonowa
(Schott w Jenie, 1925) 450 kg/m2
Hala pneumatyczna Forossa w Finlandii (1972)
1,65 kg/m2
143