65788 P1260058

164

napierśników 1 przeważnie oryginalnymi kolczykami, interpretowano jest często, jako świadectwo kobiecego charakteru popielnicy. Wydaje alf, że wspomniane szpile, jako większe 1 ozdobnlejsze, były bardziej kosztowne i stąd noszono je w mniejszej ilośoi, przy uroczystych okazjaoh /strój obrzędowy ?/. Poza tym spotyka się je na popielnicach uważanych za męskie /posiadają wyobrażenia zwierząt 1 broni/. Jest zatem wątpliwe, czy szpile te były związane wyłącznie ze strojem kobiecym.

Z Innych szczegółów stroju znane są wyobrażenia i naturalne okazy naszyjników - oraz Interpretowane jako paski - szerokie, ozdobne szlaki na największej wydętości brzuśców. Poza tworzą na dwóch popielnlcaoh znajdujemy zsznaozone plastycznie /Owczarnia, pow. Kartuzy/, lub rysunkowo /Gogolin, pow. Chełmno/ ręoa. Ha kilku innych, w tym samym miejscu wyryte są gałązki Jodełek, zawsze po dwie symetryczne. Podobne do rąk, z przedstawieniami pięolu paloów rysunki, widnieją na naczyniu ze Swiohowa, pow. Lębork, ale pionowa kreska stanowiąca ramię biegnie nie na brzuśou, lecz na szyjce i zwiesza.się od uszu. W ten sam sposób umieszczouo gałązki Jodełek na innej popielnioy ze dwichowa, oraz z Sośnicy, pow. Krotoszyn.

Oo do rysunków rąk razem z wyobrażeniami zwierząt i broni, to nie należy chyba uważać ich za element olała związany z popielnicą, nie za symboliczne znak osłej postaci ludzkiej. Wydaje się godny dalszego opraoowsnis problem rozpatrywania popioluio w dwóch aspektach: 1/ jako naczyń służących do odtworzenia twarzy, ozy postaci ludzr-kieji 2/ jako pojemników na szczątki kostne i jednocześnie tła dla oddania przedstawień obrazowych.

_

Przedstawienia obrazowe.

Wyobrażenia ludzi. Figury ludzi przedstawiane są metodą linearną w postaci wzorów jodełkowych, oraz uproszczonych rysunków kreskowych. W tym drugim przypadku typowym wizerunkiem człowieka Jest pionowa kreska, rozwidlająca się u dołu, u góry zaś zaopatrzona w dwie ukośne kreseczkl odchodząoe na prawo i lewo. Głowy zaznaczano za pomocą kółka lub małego dołka. Niekiedy kreska przedstawiająca tułów jest tylko przedłużona prosto, albo nieco ukośnie /Tabl.ZFlI,

7 i XXXII,2k/.Ręce wyobrażano dwoma sposobami: przez dwie krótkie kreseczkl odbiegające od tułowia na boki /Darżluble, pow. Puck) Rządkowo, pow. Chodzież/ lub tylko do przodu /Tabl.XXIII,23/ -czasem nierównej długości. Ns popielnicy z Darżlubia zaznaczono pal-oe kilkoma promienistymi nacięciami na koćcu rąk. Kilka postaci nie posiada w ogóle wyrytych rąk, a w miejscu gdzie powinny się znajdować, umieszczone są dwie poziome, równoległe kreski /Tabl.XXIII,24/, być może imitujące oszczepy. Podobne wyobrażenia umieszczano w poprzek figur ludzkich z rękami /Tabl.XXIII, 23/. Od niektórych postaci pieszych, czy jeźdźców, poprowadzone są ukośne kreski ku głowie zwierzęcia; łączą się one z ręką /Tabl.XXI,8/, albo bezpośrednio z tułowiem /Lubiśzewo, pow. Tczew/. Nogi pieszych, lub jeźdźców wyryto za pomocą dwóch ukośnych kresek, zbiegających się u dołu tułowie, u Innych jeźdźców wybiegają pod kątem prostym od tułowia zwierzęcia w dół /Tabl.XXIII,23/> Stopy zaznaczano dołkami, krótkimi, poziomymi nacięciami /Tabl.XVII,7/, a w jednym przypadku nieregularnymi trójkątami z wyraźnie wyrytymi paloemi /Tabl.XXIII,25/. Pewne odchylenia od podanyoh przykładów obserwujemy us rysunkaoh z Gdyni-Oksywia i Redy, pow. Wejherowo /Tabl.XXIII,24/! gdzie ręce wyryte są bardzo nisko, tuż nad nogami. Znany jest plastycznie wyobrażony jeździec.