Gdy budowniczy zajmuje się wznoszeniem ścian parteru, potrzebuje określonych materiałów budowlanych. Jeżeli ich brakuje, budowla niechybnie stanie.
Podobnie jest z konstruowaniem schematów poznawczych w umyśle dziecka. Modele rozwoju umysłowego pokazują, w jakiej kolejności są one tworzone. Na tej podstawie można ustalić, jakie doświadczenia logiczne (budulec) potrzebne są dziecku do konstruowanych schematów poznawczych i wykonawczych. Doświadczenia te muszą znajdować się w procesie uczenia się organizowanym dla dziecka. Jeżeli tak jest, dziecko może szybciej budować schematy umysłowe. Gdy w organizowanym przez dorosłego uczeniu się nie ma takiego budulca, wówczas budowanie tych schematów zostaje wstrzymane.
Dla pokazania innych niszczących skutków złego dopasowania procesu uczenia się do potrzeb rozwojowych dziecka powrócę do analogii z budowaniem pięknego domu. Budowniczy wznosi ściany parteru. Zaszła pomyłka i przysłano mu budulec przydatny do konstruowania dachu. Budowniczy nie może korzystać z przysłanego mu budulca, ale stwierdza: Nie zmarnuje się. Materiały budowlane do konstruowania dachu można złożyć do magazynu, przydadzą się we właściwym czasie.
Niestety, dziecko nie ma czegoś takiego, jak magazyn do przechowywania doświadczeń, które mogą być później potrzebne do kształtowania czynności intelektualnych. Absurdalna jest więc taka na przykład sytuacja: dorosły widzi, że dziecko świetnie sobie radzi z rozwiązywaniem zadań § okienkowych i zaczyna tłumaczyć, na czym polega rozwią- < zywanie równań. Uzasadnia to stwierdzeniem: Przyda ci się ^ to za rok. Jak będziecie rozwiązywać równania.
Problem w tym, że dziecko może spożytkować wyjaśnienia dorosłego na zasadzie tu i teraz albo odrzucić je. Nie traci sił i energii na to, co w danej chwili nie jest mu potrzebne.
Co gorsza, jeżeli kilka razy powtórzy się sytuacja, tworzy się nawyk reagowania obronnego. W swojej praktyce pedagogicznej wielokrotnie obserwowałam dzieci, które już na początku kolejnej sytuacji uczenia się reagowały: NIE! -nie próbując nawet poznać tego, co się im proponuje. Przewidywały bowiem, że to, co dorosły im zaproponuje, nie będzie potrzebne.
0 czym trzeba pamiętać,
jeżeli zamierzamy wspomóc dziecko
w rozwoju umysłowym
Jeżeli dorosły chce wspomóc dziecko w kształtowaniu czynności intelektualnych lub nauczyć je czegoś pożytecznego, powinien zorganizować sytuację (najlepiej ciąg sytuacji), w której ma ono szansę zdobyć odpowiednią porcję doświadczeń i umiejętnie kierować procesem uczenia się. Żeby się to udało, muszą zostać spełnione następujące warunki:
» organizując proces uczenia się, trzeba bezwzględnie przestrzegać prawidłowości rozwojowych; potrzebna jest więc umiejętności ustalania, jaką drogę dziecko przebyło w swoim rozwoju, co z.najduje się przed nim i jakie są następne szczeble rozwojowe;
Jesteś prenumeratorem
miesięcznika
Bliżej Przedszkola?
Potrzebujesz gotowych scenariuszy zajęć dla dzieci?
Zamów dwa ekskluzywne
SEGREGATORY z propozycjami 440 zabaw i zajęć dla dzieci!
Scenariusze są zgodne z nową podstawą programową!
realizacja zamówienia w 48 godzin! koszty wysyłki pokrywa wydawca!
W prezencie otrzymasz płytę CD z kartami pracy!
ZAMÓWIENIA: Aneta Machał specjalista ds. produktu a.machal@i3lizejprzedszk0la.pl tel. 126310410 oraz na: