ka do włókien nerwów obwodowych i wędruje wzdłuż nerwów, osiągając ośrodkowy układ nerwowy. W mózgu namnaża się w substancji szarej, po czym następuje odśrodkowy rozsiew wirusa drogą nerwową do tkanek obwodowych, także do ślinianek, z których jest wydalany na 3-A dni przed pojawieniem się objawów klinicznych.
Okres wylęgania choroby zależy od dawki wirusów oraz od odległości miejsca ich wniknięcia do ośrodkowego układu nerwowego (im dalej od mózgu tym okres wylęgania dłuższy). Wynosi on średnio 1-3 miesiące, choć notowano również pojedyncze przypadki wystąpienia wścieklizny po upływie roku od ekspozycji.
Profilaktyka Wystąpieniu objawów wścieklizny zapobiega się podając szczepionkę lub też szczepionkę wraz z surowicą odpornościową (patrz rozdział „Immunoprofilaktyka i immunoterapia zakażeń”). Właściwe zaopatrzenie rany zadanej przez zwierzę podejrzane o wściekliznę pozwala ograniczyć liczbę wnikających wirusów, a także zmniejszyć zakaźność wirionów wprowadzonych do organizmu.
SŁAWA SZOSTEK
Wirusy gorączek krwotocznych występują głównie w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Zachorowania nie są częste, jednakże cechuje je bardzo wysoka śmiertelność (gorączka krwotoczna Ebola 55-88%, żółta gorączka 10-50%). Pomimo że należą do różnych grup systematycznych (tab. 28), wywołują podobne objawy chorobowe u zakażonych osób; ich wspólną cechą jest skaza krwotoczna.
Zakażenia Choroba najczęściej ma przebieg dwufazowy. W pierwszym okresie występują objawy nieswoiste, trwające ok. 3 dni. Po krótkotrwałej remisji pojawiają się wybroczyny na skórze, występują krwawienia z nosa, dziąseł, płuc, przewodu pokarmowego, spojówek. Najcięższy przebieg obserwowano u osób zakażonych wirusami Marburg i Ebola. W przypadkach z głębokim wstrząsem i utratą krwi zwykle dochodzi do zejścia śmiertelnego.
Diagnostyka Diagnostyka laboratoryjna gorączek krwotocznych jest utrudniona ze względu na dużą zakaźność materiału klinicznego, a w związku z tym konieczność przeprowadzania badań w wyspecjalizowanych i odpowiednio wyposażonych laboratoriach.
Wirusy Marburg i Ebola
Budowa Są zaliczane do rodziny filowirusów. Charakteryzuje je pleomorficzna budowa wirionu z osłonką i jednoniciowy RNA w genomie. Średnica wirionów wynosi 80 nm, a długość jest zmienna i może dochodzić nawet do 14 000 nm.
Wirus |
Rodzina |
Przenosicie!/ /rezerwuar |
Występowanie |
Marburg |
Filoviridae |
Nieznany (przypuszczalnie gryzonie) |
Afryka |
Ebola |
Filoviridae |
Nieznany |
Afryka |
Hantaan |
Bunyaviridae |
Gryzonie |
Korea, Rosja, Europa |
Krymsko-kongij-skiej gorączki krwotocznej |
Bunyaviridae |
Kleszcze |
Krym, Afryka, kraje Bliskiego Wschodu |
Lassa |
Arenciviridae |
Gryzonie |
Afryka zachodnia |
Żółtęj gorączki |
Flaviviridae |
Komary, małpy |
Afryka, Ameryka Południowa |
Dengi |
Flaviviridae |
Komary |
Indie, Azja południowo-wschodnia, Afryka |
Zakażenia Pierwsze zachorowania wywołane wirusem Marburg zanotowano , w Niemczech oraz w byłej Jugosławii. Źródłem zakażenia była krew i tkanki zakażonych koczkodanów zielonych importowanych z, Ugandy. Doszło także do przeniesienia infekcji z człowieka na człowieka w/warunkach szpitalnych przez kontakt z płynami ustrojowymi, tkankami, wydzielinami i wydalinami chorego. Rezerwuar wirusa w warunkach naturalnych nie jest do-tąd poznany, być może są nim gryzonie. Śmiertelność w przebiega gorączki Marburg wynosi 30%.
Gorączka Ebola występuje w Afryce Równikowej, najprawdopodobniej endemicznie, na co wskazują badania serologiczne. Wirus charakteryzuje się wysoką zakaźnością, przenoszony jest drogą kropelkową i przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą. Wirus Ebola cechuje najwyższa śmiertelność wśród wirusowych gorączek krwotocznych, wynosząca 50-90%.
Wirus Hantaan
Należy do rodziny Bunyaviridae i powoduje u ludzi gorączkę krwotoczną z zespołem nerkowym.
Zakażenie W przebiegu choroby rozwija się śródmiąższowe zapalenie nerek prowadzące do ich niewydolności. W ciężkim przebiegu dochodzi do uogólnionych krwawień i wstrząsu. Śmiertelność w tej postaci choroby wynosi 10-15%. Wirus jest również przyczyną bezobjawowych zakażeń występujących u gryzoni (szczególnie u szczura wędrownego i myszy polnej).
217