CCF20120305004

50

50

... Ul i-i

-    maleje odporność na ścieranie (w stosunku do wyrobów otrzymywanych z nitki o normalnym skręcie),

-    maleje odporność na zginanie,

-    maleje higroskopijność i wodochionność,

-    maleje podatność na kurczenie się pod wpływem wody lub podwyższonej temperatury,

-    maleje izolacyjność cieplna.

Definicje    ---

Kierunek skrętu - kierunek linii śrubowych, zgodnie z którymi układają się włókna na powierzchni przędzy. Kierunek skrętu może być lewy (5) lub prawy (Z).

Liczba skrętu - liczba obrotów wokół osi nitki przypadająca na długość nitki, Odpowiadającą rozstawieniu zacisków przed jej rozkręceniem. Liczba skrętu powinna być podawana w obrotach na metr, lecz może być także wyrażona w obrotach na centymetr.

.Zmiana długości po rozkręceniu - przyrost lub zmniejszenie długości początkowej zaobserwowany po rozkręceniu próbki, wyrażony jako procent wydłużenia lub skrócenia odniesiony do długości początkowej próbki.

Współczynnik skrętu - wskaźnik przestrzennego ułożenia włókien w przędzy lub filamenów w nitce z włókien ciągłych. Jest związany z kątem, jaki tworzą kierunki osi włókien na powierzchni nitki z kierunkiem osi nitki, i decyduje o sztywności nitki w zależności od liczby skrętu.

Sposób oznaczenia

Oznaczanie kierunku skrętu (według PN-ISO 2: 1996 [10])

Kierunek skrętu nitki oznacza się dużymi literami S i Z (rys. 3.2).

Rys. 3.2. Kierunki skrętu nitki Źródło: [1].

Aby określić rodzaj kierunku nitki, należy przytrzymać nitkę w pozycji pionowej i obserwować kierunek nachylenia włókien na powierzchni nitki) Jeżeli spirale lub linie śrubowe utworzone przez włókna odcinkowe lub ciągłe wokół osi nitki układają się w takim samym kierunku jak środkowa część litery S, to nitka ma kierunek lewoskrętny. Jeżeli natomiast spirale lub linie śrubowe utwo-

rzone przez włókna odcinkowe lub ciągle wokół osi nitki układają się w takim samym kierunku jak środkowa część litery Z, to nitka ma kierunek prawoskrętny.

Oznaczanie liczby skrętu metodą bezpośrednią

(według PN-ISO 2061: 1997 [ 11 ])    j

V Metoda bezpośrednia stosowana jest do wyznaczania lięzby.hkrętu nitek po

ro iedynczych z włókien odcinkowych i ciągłych, a także nitek wielokrotnych —■4 skręcanych- wielostopniowo, [Zasada oznaczenia liczby skrętu nitki polega na zlikwidowaniu skrętu nitki o określonej długościprzez obracanie jednego końca próbki w stosunkTdo drugiego, do momentu doprowadzenia do równoległo- / ści składowych badanej nitkuj    A¹

S

Urządzeniem służącym do wyznaczania liczby skrętu jest skrętomierz przedstawiony na rys. 3.3.

Do oznaczenia należy pobrać próbki zgodnie z PN-89/P-04651 [35], a następnie aklimatyzować je według PN-83/P-04602 [21] (zob. podrozdz. 1.5). Przed przystąpieniem do wyznaczenia liczby skrętu należy określić długość odcinka pomiarowego (wielkość rozstawienia zacisków) zgodnie z zaleceniami normy [11):

-    250 mm - dla nitek pojedynczych z włókien ciągłych, a także nitek wielokrotnych i skręcanych wielostopniowo, jeżeli nominalna liczba skrętu jest równa lub większa od 1250 obr./m,

-    500 mm - dla nitek pojedynczych z włókien ciągłych, a także nitek wielokrotnych i skręcanych wielostopniowo, jeżeli nominalna liczba skrętu jest mniejsza od 1250 obr./m,

-    10 mm i 25 mm dla nitek pojedynczych z włókien odcinkowych bawełnianych,