DSC00287

o

Octo do młodości

\fł«Hł.*H in. \ wiersz » \dama Mickiewicza powstały w Kownie 1 sJO roku. picnu»drtiK ogłas/ono w roku 1827 we lwowskiej antologii po-r. m umunm /ne? /V ,./*vI twoi ten jest świadectwem przemiany dokonująca mc w literaturze, jednocześnie nawiązuje do poetyki gatunku tm :w\ kle popularnego w dobie * klasycyzmu porozbiorowego - ody. Wurv Mickiewicza oddaje atmosfery- wileńskich spotkań filomatów ( * łilom.u i i f ilareci) i jest manifestem ich idei. (iiosi kult młodości i przy-utżni łąi /.|c<-i młodych duchowa więzią. Zapowiada rewolucyjną przemianę gnuśnialrgo świata kierowanego przez „zamroczonych wiekiem" Marców w świat pulsujący życiem, pełen gwałtownych namiętności.

I twór zastałodebrane jako wezwanie do zjednoczenia sic w heroicznej walu* o wolność OJ.i Jo młodości jest nawiązaniem do Marsylhittki. l ak jak ona należ) do liryki apelu, odwołuje się do zbiorowości, jest apoteozą wolności i głosi wiarę w odnowienie świata. t\.v Jo mU kłosa entuzjastycznie przyjęły środowiska ludzi młodych, natomiast . niechęcią odnosili się do niej krytycy reprezentujący poglądy twórców klasycyzmu porozbiorowego. Do nich należał Kajetan Koźmian, które pisał: „Bezbożna nauka wszczepiona w młodzież przez Mickiewicza jego Jo mhkiosci_% chwyciła się niedojrzałych żaków serca i umysłów. |uż dzieii uprzedziły się, że one są jedynie narodem, one są zdolne przewrotem towarzystwa kraj zbaw ić, a ojcowie - niczym lub przeszkodą". Wiersz stal się inspiracją wielu utworów, wśród których należy wymierać A ludu i Zdpjleńcj * Stefana ( tarczyńskiego, a także pieśń Czerno-rrs sztmdjr Bolesława Czerwińskiego oraz Odę do wolności ► Juliusza

Słowni kiego. W * festamom /<• moim Słowacki zawarł myśl o gotowości do podjęciu czynu, która jest bliska ideom zawartym w Mickiewiczowskiej odzie.

W latach 19*.P> 1941 w okupowanym przez sowietów Lwowie Ocla do młodości cieszyła się ogromną popularnością. Odbierano jej wymowę jako bliską treściom zawartym w Międzynarodówce.

Odpowiedź na „Psalmy przyszłości" Spirydionowi Prawdzickiemu (do autora trzech psalmów)

> Poemat polemiczno-programowy ► Juliusza Słowackiego.Powstał na przełomie roku 1845/1846 i został wydany bezimiennie bez wiedzy autora w roku IH48 w Lipsku. Utwór jest polemiką z poglądami - /.yg-nmnta Krasińskiego zawartymi w ► Psalmach przyszłości. Spór dotyczy różnego rozumienia przez obydwóch autorów historiozofii oraz roli » poety i poezji w dziejach narodu. Krasiński w ocenie Słowackiego nie docenia gminu, a w chłopie widzi jedynie twórcę folkloru. Kosę i nóż zaś sprowadza do roli narzędzi chłopskiej pracy, nie dostrzega w nich symboli mocy drzemiącej w prostym ludzie. Dąży do utrwalania skostniałych form podziałów społecznych. Słowacki krytykuje Krasińskiego za gloryfikację szlachty, upatrywanie w niej przywódcy prowadzącego naród do wolności. Autor (Odpowiedzi na..Psalmy przyszłości" wyjaśnia swoją koncepcję dziejów, opierając się na założeniach filozofii genezyjskiej {-* Ce-tiezis z Ducha). W myśl tych poglądów buntujący się lud jest realizacją nowego wcielenia Ducha-Rewolucjonisty, stając się tym samym motorem napędzającym machinę dziejowej przemiany, która dokonuje się w krwawej walce nowych form ze starymi. Symbolem tej walki jest kosa i nóż, będące nawiązaniem do powstań chłopskich na ► Ukrainie. Słowacki tłumaczy, że szlachta, by tym razem nie ponieść klęski, musi przezwyciężyć przesądy i stanąć na czele ludowego bumu. Słowacki już w > Kordianie i Beniowskim uważał, iż to lud będzie główną siłą w walce o odzyskanie niepodległości.

Rewolucyjnej walce powinna towarzyszyć -> poezja czynu (por. -* tyrte-izm). Poezja „wychodząca z piersi" jest „skrą zapalną”, która wzywa do działania, pod jej wpływem słowo przemienia się w czyn. Pieśń bojowa, uświadamiająca ludowi jego misję, jest zbliżona w wymowie do Pieśni konfederatów z I aktu -> Księdza Marka. Problem zależności słowa i czy-