Image 103

(1)    Założenie jednorodności produktu.

Produkty każdego z producentów są identyczne. Każdy z wielu producentów sprzedaje dokładnie taki sam produkt. Równocześnie kupujący traktują i oceniają produkty oferowane przez wielu producentów jako identyczne -kupujący nie odnosi żadnej korzyści z wyboru sprzedającego. W rzeczywistości gospodarczej odnajdujemy produkty spełniające powyższe założenia, aczkolwiek jest ich stosunkowo niewiele. Produktem jednorodnym są niektóre płody rolne, takie jak określony gatunek pszenicy, żyta czy ziemniaków. Ponieważ cechy takich produktów są identyczne, kupującemu jest obojętne od jakiego producenta pochodzi dany produkt. Jednorodnym produktem są również akcje danego przedsiębiorstwa (np. akcje firmy Wedel na giełdzie warszawskiej). Jeżeli chcielibyśmy kupić 1000 akcji Wedla, wówczas nie ma dla nas znaczenia od kogo akcje te kupimy - istotną jest tylko cena giełdowa, która jest równa dla wszystkich kupujących. Większość produktów przemysłowych nie spełnia założenia jednorodności produktu.

(2)    Założenie pełnej mobilności czynników produkcji.

Na rynku doskonale konkurencyjnym nie istnieją żadne przeszkody (ekonomiczne, prawne, społeczne) wchodzenia i wychodzenia przedsiębiorstw do i z danej gałęzi produkcji. Czynniki produkcji mogą być przesuwane bez przeszkód między różnymi ich zastosowaniami. Zgodnie z powyższym założeniem nie istnieją ograniczenia dotyczące wielkości nakładów inwestycyjnych związanych z rozpoczęciem działalności gospodarczej lub z przeniesieniem jej do innej branży. Dlatego w przemysłach doskonale konkurencyjnych nie potrzeba dużych kapitałów dla uruchomienia przedsiębiorstwa - możliwości wejścia na rynek są otwarte dla wielu podmiotów gospodarczych.

(3)    Duża liczba sprzedających i kupujących.

Rynek doskonale konkurencyjny składa się z wielu producentów (sprzedających) i z wielu kupujących. W rezultacie udział każdego producenta w globalnej podaży oraz udział każdego kupującego w globalnym popycie są stosunkowo niewielkie. Oznacza to, że jakakolwiek zmiana wielkości podaży pojedynczego producenta lub jakakolwiek zmiana popytu pojedynczego nabywcy jest zbyt mała, aby spowodować zmianę ceny rynkowej. Dlatego też na rynkach doskonale konkurencyjnych zarówno sprzedający jak i kupujący są podmiotami akceptującymi cenę rynkową.

(4)    Założenie doskonałej informacji o rynku.

W modelu doskonałej konkurencji przyjmujemy, że wszyscy sprzedający i kupujący posiadają pełną informację o produkcie i jego cenie, zarówno w danym momencie jak i w przyszłości. Zgodnie z tym założeniem nie występuje niepewność i ryzyko odnośnie kształtowania się tych elementów rynku w wyniku czego producent zawsze może określić rozmiary produkcji maksymalizujące zysk, natomiast kupujący zawsze może określić wielkość swojego popytu. W rzeczywistości podmioty gospodarcze nie posiadają doskonałej wiedzy o rynku. Zdobywanie informacji pociąga za sobą dodatkowe koszty a osiągnięcie informacji pełnej wymagałoby ogromnych nakładów. Tak więc przyjęcie założenia o posiadaniu przez sprzedających i kupujących pełnej wiedzy o rynku oznacza, że informacja jest darmowa.

CZYNNIK CZASU

W dotychczasowych analizach produkcji oraz kosztów produkcji dokony-liśmy rozróżnienia między krótkim i długim okresem czasu. W krótkim okresie ^ _su niektóre czynniki produkcji są zmienne, inne zaś są stałe. W długim okre-⁰² cza^{sU wsz}y^stkie czynniki produkcji są zmienne. Podobnie podział kosztów ^& oduM¹ na koszty zmienne i stałe charakterystyczny jest dla krótkiego okresu j^_asUj podczas gdy w długim okresie wszystkie koszty są zmienne.

^C także w analizie rynku dotyczącej kwestii wyznaczania ceny rynkowej oraz powagi rynkowej podmiotów gospodarczych uwzględnia się czynnik czasu. ylodniesieniu do rynku ekonomiści dokonują rozróżnienia między okresem ryn-Kowy^m (ang. market period) oraz krótkim i długim okresem czasu.

Okres rynkowy można utożsamiać z bardzo krótkim okresem czasu - tak Krótkim, iż można przyjąć, że poziom produkcji każdego przedsiębiorstwa oraz liczba przedsiębiorstw w gałęzi są stałe. Gałąź produkcji obejmuje przedsiębiorstwa wytwarzające identyczne produkty.

Krótki okres czasu to taki okres, w którym rozmiary przedsiębiorstwa są stałe a wielkość produkcji zmienia się wraz ze zmianami wykorzystania czynników zmiennych. W krótkim okresie czasu liczba przedsiębiorstw w gałęzi jest stała.

Długi okres czasu to taki okres, w którym zmieniają się rozmiary przedsiębiorstwa w zależności od kosztów produkcji oraz od sytuacji rynkowej. Liczba przedsiębiorstw w gałęzi zmienia się - zmniejsza się, jeżeli sytuacja rynkowa jest niekorzystna oraz zwiększa się, jeśli warunki rynkowe sprzyjają rozwojowi produkcji oraz osiąganiu odpowiednio wysokich zysków.

CENA RÓWNOWAGI GAŁĘZI PRZEMYSŁU

Biorąc pod uwagę okres rynkowy podaż gałęzi przemysłu przyjmuje postać pionowej linii prostej. W danym momencie czasu poziom produkcji każdego przedsiębiorstwa w gałęzi jest stały. Oznacza to, że krzywa podaży każdego przedsiębiorstwa jest pionową linią prostą (podaż jest doskonale sztywna). Ponieważ krzywa podaży gałęzi jest sumą krzywych podaży przedsiębiorstw, stąd podaż gałęzi jest również doskonale nieelastyczna.

W warunkach doskonale sztywnej podaży gałęzi cena równowagi rynkowej zależy wyłącznie od kształtowania się popytu. Jeżeli krzywa popytu wynosi DD, cena równowagi ustala się na poziomie P_e. W przypadku krzywej popytu poziom ceny równowagi wynosi P_B1. W obydwu przypadkach wielkość równowagi rynkowej pozostaje niezmieniona Q_e.

207