Image000901

WSTĘP.

O polskiem wolnomularstwie prowincjonalnem wydałem już kilka mono-grafij'. Starałem się zebrać w nich możliwie wszystkie dane, dotyczące tego stowarzyszenia na określonym terenie, wobec czego musiałem przytaczać dużo szczegółów, napozór drobnych i mało znaczących. Materjały pragnąłem podać zawsze jak najpełniej, dlatego prace te zawierają liczne cytaty i wykazy masonów. Czyniłem to z tego względu, iż podawany przeze mnie materjał ukazywał się w druku przeważnie po raz pierwszy.

Z drugiej strony nie uważałem za możebne w każdej z tych monografij omawiać ogólnie zagadnienia wolnomularstwa, gdyż musiałbym się ciągle powtarzać, a odsyłałem czytelnika do innych prac z zakresu „sztuki królewskiej” ².

Przystępując do tej monografji, trzymałem się tego samego systemu.

W pracy niniejszej korzystałem przedewszystkiem z najcenniejszych materjałów do historji wolnomularstwa naszego, a mianowicie z protokółów posiedzeń lożowych. W Archiwum Skarbowem w Warszawie zachowało się kilka ksiąg protokółów kapituły lubelskiej Prawdziwa Jedność, które mi były bardzo pomocne. W temże Archiwum znajdują się też materjały, dotyczące kasaty lóż lubelskich. Następnie miałem pod ręką broszury masońskie, zawierające spisy członków lóż poszczególnych.

¹ Kaliskie loże wolnomularskie. Towarzystwo Przyjaciół Książki w Kaliszu. 1928.— Dzieje wolnego mularstwa w Krakowie. Bibljoteka Krakowska. 1929. — Wolnomularstwo na ziemiach dawnego W. Ks. Litewskiego. Nakładem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie. 1930. — Wielka prowincjonalna loża wołyńska. Rocznik Wołyński. T. II. Równe. 1931 i odbitki. — Związki tajne w Swiętokrzyskiem (Radom, Kielce). Pamiętnik Świętokrzyski. Kielce. 1930.

¹ „Sztuką królewską” masoni zwą swe stowarzyszenie ze względu na przynależność do niego wielu osób ukoronowanych.

1 1