Image0036 (2)

■    Szkoła - segregacje - nierówności

Tabelo 2.8. Kozklad procentowy gimnazjów o różnym poziomic segregacji, dane 2002 ** 2005 rok

	Częstoil	Procent	Procent skumulowany	Procent z danych ważonych	Procent skumulowany z danych ważonych
Gimnazja jednoodd/ialowe	1297	20.8	20,8	4.0	4,0
Wskaźnik segregacji do 5**	2250	36,1	56,8	33,1	37,1
Wskaźnik segregacji 610%	990	15.9	72,7	21,0	58,1
Wskaźnik segregacji 11-20%	894	14,3	87,0	21,2	79,1
Wskaźnik segregacji 21-30%	416	6,7	93,7	10,8	90,1
Wskaźnik segregacji ponad 30%	393	6,3	100,0	9.9	100
Ogółem	6240	100	-	100	-

Tobela 2.9. Kozklad procentowy gimnazjów o różnym poziomie segregacji, dane 2003 e- 2006 rok

	Częstoil	Procent	Procent skumulowany	Procent z danych ważonych	Procent skumulowany z danych ważonych
Gimnazja jcdnooddzialowe	1391	21,9	21,9	4.4	4.4
Wskaźnik segregacji do 5%	2362	37,2	59,1	35,0	39,4
Wskaźnik segregacji 6-10%	994	15,6	74,7	21,5	60,9
Wskaźnik segregacji 11-20%	789	12,4	87,2	18,2	79,1
Wskaźnik segregacji 21-30%	378	6,0	93,1	9,6	88,8
Wskaźnik segregacji ponad 30%	438	6,9	100	11,2	100
Ogółem	6361	100	-	100	-

Rozkłady procentowe wskazują, że 21-22% gimnazjów to placówki jcdnooddzialo-we. Uczy się w nich około 4% gimnazjalistów. Najniższy poziom segregacji wewnątrz-szkolnych ze względu na wyniki sprawdzianu |x> szkole podstawowej zanotowano w około 3G% gimnazjów w roku 2005 i 37% w roku 2006. Uczyło się w nich odpowiednio 33% i 35% uczniów. / kolei najwyższy i>oziom segregacji wewnątrzszkolnej zaobserwowano w około 6% gimnazjów, w których uczyło się około 10-11% uczniów. W latach 2005-2006 widzimy tendencję wzrostową, ale jest ona minimalna i wynosi 0,6 pp. W danych ważonych wzrost wynosi ponad 1 pp.

Rozkład procentowy wskaźnika segregacji wewnątrzszkolnej potwierdza slaby trend polaryzacyjny - nieznacznie wzrasta liczba gimnazjów konsekwentnie niesegre-gujących, jak i bardzo silnie segregujących uczniów ze względu na uprzednie osiągnięcia.

Obraz procesów segregacji wcwnątrzszkolnych, rysujący się na podstawie powyższych analiz, wygląda następująco. Zdecydowanie najbardziej liczna grupa gimnazjalistów uczy się w gimnazjach jednooddziatowych i gimnazjach o bardzo niskim poziomie segregacji. Jednak około 10% gimnazjalistów uczy się w szkołach, w których skład oddziałów klasowych jest efektem procedur prowadzących do znaczącej homogenizacji ze względu na uprzednie osiągnięcia szkolne.

Rozdział 2. Poziom segregacji społecznych w polskiej oświacie

139

By lepiej zrozumieć, z jaką sytuacją mamy do czynienia w gimnazjum o wysokim stopniu segregacji wewnątrzszkolnej, przyjrzyjmy się dwóm przykładowym gimnazjom.

W gimnazjum A wskaźnik segregacji wewnątrzszkolnej wynosi 84%. Dla zilustrowania, co kryje się za tym rekordowo wysokim poziomem segregacji wewnątrzszkol-nych, sporządzone zostały wykresy skrzynkowe, które są bardzo [>omocne w ^równaniu do rozkładów zmiennych. Podstawę ich wyznaczania stanowi rozstęp ćwiartkowy, czyli różnica między 1. a 3. kwartylem. Na wykresie obszar zaciemniony obejmuje wszystkie obserwacje między ł. a 3. kwartylem, a linia wewnątrz oznacza medianę. „Wąsy” wychodzące z zaciemnionego obszaru obejmują obserwacje między 1. kwartylem pomniejszonym o półtora rozstępu ćwiartkowego a 3. kwartylem powiększonym o półtora rozstępu ćwiartkowego. Wąsy są krótsze, jeżeli empiryczna wartość minimalna i/lub maksymalna jest odpowiednio niższa lub wyższa od tvch wartości. Obserwacje sj»oza tego zakresu, o ile występują, zostają zaznaczone na wykresie kółeczkiem (przyjmuje się, że są to obserwacje odstające).

ABC Oznaczenie oddziału w gimnazjum A

Wykres 2.5. Rozkłady wyników sprawdzianu w oddziałach klasowych gimnazjum A. Wykresy

skrzynkowe

Obraz zasady jłodzialu uczniów na oddziały w gimnazjum A jest bardzo czytelny. Klasa C to oddział elitarny, klasa B to oddział średniaków, klasa A to uczniowie najsłabsi ze względu na uprzednie osiągnięcia szkolne. Homogenizacja oddziałów klasowych jest bardzo silna. Wykresy skrzynkowe |K)kazują, że zbiory wyników sprawdzianu w poszczególnych oddziałach są prawie rozłączne.

W gimnazjum B wskaźnik segregacji wewnątrzszkolnej jest tylko nieco niższy i wynosi 73%.