i
11
P A M 1 Ę T_N I K L U B E L S K_L
Kompanja, przyjmująca błogosławieństwo na Jasnej Górze.
»» ivu jasnej afa poszóstna sek Szembek, krakowski, pitułychełm-ycli wezgło-■nocy dwóch
rolę niepoślednią, czasem — wprost zbawczą. Nie mówimy w tej chwili o roku 1655, bo obrona Jasnej góry przeciw Mullerowi, ksiądz Kordecki, konfederacja tyszowiecka, śluby Jana Kazimierza i czyny Czarnieckiego są to rzeczy pamiętne każdemu sercu polskiemu
Ale i potem klasztor pauliński na Jasnej Górze występuje na widownię historyczną w chwilach przełomów dziejowych. Bohaterską obronę twierdzy częstochowskiej zapisała liistorja w czasie konfederacji barskiej, którą można nazwać pierwszym odruchem sumieniu narodowego po haniebnej epoce saskiej. Ufortyfikowana przez oficerów francuskich, Choisy’ego i yiosmenila, Jasna Góra broniła się pod wodzą Pułaskiego długo i bohatersko. aż w r. 1772 uległa przeważającej sile oblegających wojsk Su-worowa. I oto w promiennych postaciach księdza Marka i Pułaskiego, jak niegdyś w księdzu Kordeckim i Czarnieckim, znalazły wcielenie te same potężne dźwignie ducha polskiego: miłość Boga i miłość Ojczyzny. A hasłem bojowem rycerzy barskich ^ «Tarczą nam będzie Marja!»
Wreszcie na początku XIX stulecia, kiedy po nocy rozpaczy i beznadziejności zdawał się świtać blady, ale wlewający otuchę w serca zbolałe poranek, kiedy vorły złote obok srebrnych* pociągnęły zwycięskim pochodem «z ziemi włoskiej do polskiej,* znowu Częstochowa znalazła sie w biuletynach wojskowych, a nie bez chwały dla oręża polskiego. Zdobyta przez wojska Księstwa Warszawskiego pod wodzą Wosińskiego w r. 1806, stała się Jasna Góra jedną z ważniejszych placówek strategicznych w nowej organizacji państwowej, a w maju 1809 roku wytrzymała bohatersko zaciekłe szturmy wojsk austrjackieh pod wodzą Grammonta i Brouowacky’ego. I przeszło do lii-storji imię ostatniego obrońcy Częstochowy, pułkownika Kajetana Stuarta, z krwi królewskiej władców Szkocji, a wiernego polskiej ojczyzny syna.
W roku 1813, wydana zwycięskiej armji Aleksandra I-go, straciła jasna Góra znaczenie strategiczne na zaw-