98
TABELA 11. Występowanie bobrów w parkach narodowych Polski w 1996 r. (przyjmując 4 osobniki na stanowisko/żeramie)__
Lp. |
Nazwa parku |
Liczebność bobrów |
Uwagi |
1. |
Biebrzański |
750 |
68 żeremi + 90 nor |
2. |
Wigierski |
272 | |
3. |
Kampinoski |
32-44 | |
4. |
Poleski |
21 | |
s. |
Roztoczański |
20 | |
6. |
Bieszczadzki |
20 | |
7. |
Wielkopolski |
16 | |
8. |
Magurski |
12 |
1) potok Wilsznla w miejscowości Polany 2) potok Ryjak w miejscowości Rostajne 3) rzeka Wisłoka w miejscowości Kotań |
9. |
Drawiński |
12 |
plus nieznana liczba bobrów żyjących w norach |
10. |
Białowieski |
8 |
Oddz. 191C i 259C |
11. |
Słowiński |
8 |
1) rzeka Łupawa 2) rzeka Pustynka |
12. |
Ojcowski |
4 |
potok Prądnik w rejonie Góry Koronnej |
13. |
Świętokrzyski |
4 |
rzeka Czarna Woda, dopływ Pokrzywian-ki, O.O. Pogórze |
14. |
Babiogórski | ||
15. |
Pieniński | ||
16. |
Stołowogórski | ||
17. |
Tatrzański | ||
16. |
Woliński | ||
19. |
Gorczański | ||
20. |
Karkonoski |
........ - |
Przyjęty w 1974 r. plan „Aktywnej ochrony bobra europejskiego w Polsce” zakłada: I) wzmożoną ochronę istniejących stanowisk bobra, 2) sztuczne rozsiedlanie bobrów w miejscach do tego sposobnych na terenie całego kraju, 3) systematyczne prowadzenie zabiegów biotechnicznych w stanowiskach bobrowych w celu utrzymania dobrego stanu bazy żerowej i wody, 4) regulowanie liczebności zwierząt w ostojach bobrowych, by ograniczyć niekontrolowaną migrację oraz 5) w miejscach narażonych na penetrację przez ludzi (np. szlaki turystyczne) wsiedlanie bobrów wyhodowanych na fermie i przywykłych do kontaktów z ludźmi (Żurowski, 1984).
Na przyszłość Żurowski (1992) proponował kontynuowanie polityki dotychczasowej ochrony i reintrodukcji. Przewidywał, że po zakończeniu akcji rozprzestrzeniania gatunku prawdopodobnie konieczne się stanie wprowadzenie bobra na listę zwierząt łownych. Opiekę nad bobrem powinny wówczas przejąć organizacje łowieckie. Istniejące rezerwaty należy zachować jako mateczniki, w których bobry nie będą pozyskiwane.
W celu uzyskania poparcia społeczeństwa oraz społeczności lokalnych dla ochrony bobra ważne są kampanie informacyjne. Kampanie takie powinny dać społeczeństwu informacje o bobrach i ich znaczeniu dla ludzi i środowiska. Bóbr powinien stać się godłem ochrony terenów podmokłych (Macdonaldi im 1995). Szczególnym adresatem kampanii muszą być mieszkańcy i właściciele gruntów zasiedlonych przez bobry. To dla nich powinny być organizowane pogadanki, audycje radiowe i telewizyjne oraz lekcje w szkołach. Należy dokładać wysiłków, by zdobyć poparcie miejscowych ludzi i sprawić, by byli oni dumni z faktu występowania bobrów na ich terenach.
Ochrona bobra polega na mądrym użytkowaniu jego populacji tam. gdzie osiągnęła ona poziom liczebności umożliwiający normalne funkcjonowanie.
I tak, na przykład, w celu utrzymania dobrej kondycji i wysokiej produktywność; populacji bobrów na Pojezierzu Suwalskim należy już obecnie zaplanow ać kontrolę jej liczebności oraz dostarczanie dodatkowego pokarmu zimowego (Żurowski i Kasperczyk, 1986).
Na Łotwie ustalono docelową, maksymalną pojemność ekologiczną na 100 000 bobrów w kraju (Balodis, 1990). W przypadku jej przekroczenia nieunikniony będzie znaczny wzrost szkód wyrządzanych przez bobry w lasach.
W Niemczech bóbr jest uznawany za gatunek zagrożony. Tereny jego występowania ogłoszono rezerwatami bobrowymi (Biber-schongebietei. V* rezerwatach tych wprowadzono wiele zasad ochrony bobrów, ograniczających użytkowanie rolnicze, leśne, zasobów wodnych i łowieckich (w stosunku do innych, poza bobrem, zwierząt). Zrobiono wiele w zakresie inwentaryzowania i zapewnienia przyszłości jego populacji. Prace te obejmują polepszenie warunków środowiskowych oraz przesiedlanie bobrów z dorzecza Elby na inne tereny l La\ -sund, 1983).
W Niemczech ustala się wzdłuż brzegów wód strefę ochronną o szerokości od 50 do 100 m dla bobrów (Piechocki. 1989). Nie wolno w niej przebywać wędkarzom, fotografującym przyrodę, myśliwym i innym. We współpracy z organizacją myśliwych zwalcza się plagę wałęsających się psów. stanowiących zagrożenie dla bobrów. W ostojach bobrów sadzone są wierzby. osiki i inne drzewa liściaste. W celu ochrony młodych bobrów w prow adzono zakaz tępienia piżmaków w okresie od 15 maja do 30 czerwca. Chodzi o to. że młode boberki mogłyby być w tym czasie omyłkowo strzelane jako piżmaki.
Do lat siedemdziesiątych bóbr znajdował się w Polsce pod pasy w ną ochroną gatunkową. Pomimo tej ochrony nie notowano w iększego wzrostu populacji bobrów. Większość lokalnych populacji wykazywała stagnację. Głównymi przyczynami tego stanu rzeczy były osuszanie gruntów, regulowanie rzek, tury styka wodna, wyrąb drzew i kłusownictwo. W latach siedemdziesiątych opracowano nowy program aktywnej ochrony bobra w Polsce. Jego głównymi założeniami były: aktywna ochrona istniejących populacji, przesiedlanie bobrów w korzystne