Image184

Skrzynka porad ■

a zwłaszcza w impulsowych wzmacniaczach mocy (klasa D), typ zastosowanego tranzystora może mieć wpływ na parametry. W innych przypadkach z reguły elementy dobierane są z pewnym zapasem i dobór zamienników nie jest sprawą krytyczną. Zamiast miesiącami mieć uszkodzony sprzęt, zazwyczaj warto zastosować tani zamiennik o trochę niższych parametrach, a potem ewentualnie szukać bliższego odpowiednika.

Co jest przyczyną występowania znacznej różnicy potencjałów (nawet 100Y) pomiędzy ekranem kabla sieci TV w bloku mieszkalnym a ekranem gniazda antenowego (i głowicy) w odbiorniku telewizyjnym? Zjawisko to występuje tylko wtedy, gdy odbiornik ma wtyczkę sznura sieciowego w gnieździe sieciowym. Jak to zjawisko ma się do badań_t w wyniku których odbiornik otrzymuje tzw. znak bezpieczeństwa?

Dotknięcie dwóch krytycznych punktów powoduje dość bolesne ukłucie. Podobno odbiorniki telewizyjne są testowane napięciem nawet kilku tysięcy woltów. Skąd takie wysokie napięcie?

W grę wchodzi tu kilka zagadnień. Jedna sprawa to oddzielenie wewnętrznych obwodów telewizora i jego gniazda antenowego od sieci energetycznej. Dawniej był z tym kłopot, a wiele telewizorów miało „wnętrzności” połączone wprost z siecią energetyczna, bez zapewnienia izolacji galwanicznej. W takich telewizorach, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkownikom, trzeba było dodatkowo odizolować galwanicznie gniazdo antenowe (i ewentualnie inne gniazda) od masy odbiornika. Stosowano do tego celu wysokonapięciowe kondensatory o niewielkiej pojemności - dla sygnałów w.cz. wymagana pojemność sprzęgająca jest rzędu pikofaradów.

Obecnie z reguły telewizory mają zasilacz impulsowy, zapewniający galwaniczne oddzielenie od sieci energetycznej. Nie trzeba separo wać gniazda antenowego od masy odbiornika, ponieważ bezpieczeństwo zapewnia izolacja galwaniczna transformatora zasilacza impulsowego, która musi wytrzymać kilka kilowoltów. Mimo to, nadal przy dotknięciu kabla antenowego i gniazda antenowego odbiornika może wystąpić nieprzyjemny udar.

W zasadzie może to być efekt naładowania się ładunkami statycznymi (zazwyczaj nieuziemionej) instalacji antenowej. W takim przypadku wystąpi tylko jeden impuls udarowy. Częściej jednak nie chodzi o jeden impuls, tylko ciągłe „szczypanie”, świadczące, że nie jest to efekt działania ładunków statycznych. W takim przypadku chodzi

0 prąd zmienny 50Hz, który płynie w obwodzie masy odbiornika TV

1 przez kabel antenowy pomimo istnienia izolacji galwanicznej. Izolacja galwaniczna istnieje zarówno w odbiorniku telewizyjnym, jak i w zasilaczu sieciowym wzmacniacza antenowego. A mimo to prąd zmienny 50Hz płynie przez niewielkie pojemności pasożytnicze w transformatorach telewizora i zasilacza. Sprzyja temu sytuacja, gdy zasilacz wzmacniacza antenowego i telewizor są zasilane z różnych faz sieci energetycznej.

W zasadzie przyczyną mogą też być napięcia i prądy indukowane w kablu antenowym pod wpływem wszechogarniającego pola elektro magnetycznego, a zwłaszcza pojemności między kablem antenowym a siecią energetyczną i masą.

Generalnie omawiane pojemności są niewielkie, więc pomimo że napięcia są znaczne, jednak prądy płynące nie są groźne dla życia. Nie da się jednak ukryć, iż powodują nieprzyjemne doznania. Rozwiązaniem problemu jest uziemienie masy (ekranów) instalacji antenowej.

K M A