img08101 djvu

80

nawiać nad porządkiem ćwiczeń. Ćwiczenia te mają następować jedu po dropiem gładko i żywo.

Przez dostosowanie wymagań nauczyciela do zdolości uczniów unikanie zbytniej pedantycznej ścisłości ćwiczeń, zwłaszcza woba małych dzieci, umożliwi się wytworzenie swobodnego nastroju a w dalszej konsekwencji większe zainteresowanie się nauką.

Na początku lekcji przerabia się łatwiejsze ćwiczenia, poteu trudniejsze, przy końcu znowu łatwiejsze. A zatem na początek i ko nieć lekcji nadają się zabawy ze śpiewem, gry ruchowe i ćwiczeni: wstępne; na środek lekcji: biegi, skoki i mocowania. Na jednej lekci. można podać uczniom 1—2 nowych ćwiczeń; resztę czasu obrócić n; powtarzanie znanych. Nie można przerabiać jednego ćwiczfenia % długo, bo to wywołuje u uczniów znużenie i znudzenie. Gry mog trwać nieco dłużej od ćwiczeń. Przeznacza się na nie zwykle jedm, trzecią część czasu całej lekcji. Dla uczniów I-szej klasy najodpo wiedniejsze są: marsze, bieganie, korowody, podskoki, pląsy i zabawy które się składają właśnie z takich ruchów. W tej klasie należy prze rabiać bardzo mało ćwiczeń, za to więcej zabaw.

Ćwiczenia nawet mają przybierać, o ile możności, cechę zabawy.

Nauczyciel ma brać udział w izlabawie i zachęcać wszystkich uczniów do współudziału. Uczniowie muszą wyczuwać, że są kontrolowani i dlatego nauczyciel nie może stać na jednem miejscu, być biernym widzem, ale ma tak zmieniać swe stanowisko, aby ciągli swoich uczniów mógł mieć na oku.

Każde ćwiczenie ma nauczyciel przed uczniami sam wykonać, ewentualnie polecić je wykonać lepszemu uczniowi. Potem kilku uczniów (coraz słabsi) wykonuje pojedynczo ćwiczenia, a wreszcie wszyscy. Mniej ważne błędy można poprawiać w czasie wykonywania ćwiczeń przez wszystkich uczniów, wybitniejsze błędy należy poprawiać podczas „spocznij". Rozkazy mają być wygłaszane wyraźnie, nie za głośno i nie szorstko.

ŚPIEW.

Nauka śpiewu musi być traktowaną według zasad higienicznych, gdyż i tutaj można zdrowie dzieci narazić przez złe kształcenie głosu na straty. Zrozumiano to zagranicą, stąd też cały szereg broszur traktuje o tej sprawie z dokładnością i należną powagą.

Organ głosowy jest jednym z najdokładniejszych, ale zarazem najwrażliwszych na wszelkie wewnętrzne i zewnętrzne wpływy i dlatego wymaga bardzo ostrożnego traktowania, tak pod względem czasu użycia, jak i sposobu, w szczególności u dziecka.

Co do czasu należy pamiętać, że nie powinno siię śpiewać zaraz po jedzeniu, albowiem przepona, nie może się swobodnie poruszać ku górze. Dalej nie powinno się śpiewać, gdy dzieci są zmęczone, ponieważ zmęczenie ogólne udziela się organowi głosowemu. Każde forsowne używanie organu odbija się niekorzystnie na jego przyszłym rozwoju tak pod względem siły, jak i jakości brzmienia. Nie należy śpiewać w miejscu, gdzie jest zbyt zimno, albo zbyt gorąco, zaduch, gdzie powietrze jest nieczyste, przepełnione dymem lub ku-