img173 (10)

Analiza widma wykorzystywana jest w diagnostyce zwężenia naczyń, umożliwiając szacunkową ocenę stopnia zwężenia. Zgodnie z prawem zachowania ciągłości przepływu laminamego w naczyniu nierozgałęziającym się iloczyn prędkości przepływu (v) i pola przekroju naczynia (S) jest wartością stałą.

v • S = const

Tak więc, jeśli pole przekroju naczynia na jego przebiegu się zmniejsza, prędkość w tym miejscu ulega zwiększeniu i odwrotnie (rys. 5.). W miejscu zwężenia zmienia się widmo dopplerowskie.

czas

czas

Rys.5. Przepływ krwi w zwężonym naczyniu.

Pomiar prędkości w miejscu zwężenia umożliwia określenie stopnia zwężenia.

W tym celu wykorzystuje się podstawowe parametry:

1.    wzrost maksymalnej prędkości skurczowej,

2.    poszerzenie okna widmowego,

3.    zmiany prędkości końcowo-rozkurczowej.

W miejscu zwężenia naczynia wysokooporowego oprócz cech ł. i 2. zanika przepływ rozkurczowy, który na sonogramie uwidacznia się jako zanik załamka trzeciego (rys. 6.). Uważa się, że w tętnicach biodrowych i tętnicach kończyn dolnych dwukrotnemu wzrostowi prędkości przepływu odpowiada zwężenie naczynia około 50%, a wzrostowi trzykrotnemu zwężenie między 50-70%.

Rys. 6. Sonogram w miejscu zwężenia tętnicy wysokooporowej. Widoczne: 1) wzrost prędkości skurczowej, 2) poszerzenie okna widmowego, 3) zanik załamka trzeciego. Fotografia z G. Małek „Ultrasonografia dopplerowska, zastosowania kliniczne”, tom I, Medipage, Warszawa 2003.

Natomiast w zwężeniu naczynia niskooporowego oprócz zjawisk wymienionych w punktach 1. i 2. dochodzi do wzrostu prędkości końcowo-rozkurczowej (rys. 7.). W tym typie naczyń zwężenie do 50% ma niewielki wpływ na prędkość przepływu. W praktyce prędkość przepływu wzrasta w zauważalny sposób przy zwężeniu powyżej 50%.

Rys. 7. Sonogram w miejscu zwężenia tętnicy niskooporowej. Widoczne: 1) wzrost prędkości skurczowej, 2) wzrost prędkości rozkurczowej, 3) poszerzenie okna widmowego. Fotografia z G. Małek „Ultrasonografia dopplerowska, zastosowania kliniczne”, tom I, Medipage, Warszawa 2003.

Aby ocenić ilościowo zmiany kształtu krzywej prędkości przepływu krwi (widma przepływu), wprowadzono indeks pulsacji PI:

135