img17701 djvu

176

(Aby ją rozbić na drobniejsze grudki). Co potem robi rolnik? Co siej rolnik na roli? Jak to sieje rolnik ziarno? (Pokazują ręką). Gdzie m: to ziarno? (We worku u pasa). Z worka bierze ziarno w rękę i tai sieje (pokazać). Jak jeszcze rolnik może posiać ziarno? (Maszynką czyi siewnikiem, a wtedy sieje równiej). Co robi rolnik po zasianiu ziarna; (Bronuje, aby zakryć ziarno ziemią). Na co sieje rolnik ziarno?

Na drugiej wycieczce do ogrodu zwrócić dalej uwagę, 'że liście roślin (jarzyn i drzew) żółknioją i zaczynają opadać. Na niektórym drzewach owocowych wiszą jeszcze dojrzałe jabłka, gruszki, śliwy. Z. niektórych drzew oberwano już owoce i schowano do piwnicy, spiżarni, lub sprzedano. Jarzyny zaczynają rolnicy również zbierać z pola.

W klasie rozmowa o objawach jesieni, spostrzeżonych na wczo ra-jszej wycieczce. W powietrzu i na niebie (słońce). Na polach. Prąci jesienne około roli. (Pług, brony). W ogrodach jarzymy, w sadaci owoce. (Ogólnie). W jesieni dojrzewają wszelkie rośliny, a ludzie zbić rają je i przechowują na zimę i dłużej (ara wiosnę). Gdzie przechowują ludzie zboże, jarzyny, owoce? Wszystkie stodoły, spichlerze i piwnice napełniają się żywnością. Dlatego mówią, też ludzie, że jesień jest bogata. Jednak tylko ci ludzie zbierają owoce, którzy posiać i pracowali, tak samo i dzieci, które pracują i uczą się pilnie w szkole, dostają na końcu roku dobre świadectwo.

Na następnych lekcjach rozmowa o najważniejszych jarzynac'.' i owocach, które podczas ostatniego pobytu i zajęć w ogrodzie dziec oglądały.

Rozmowa o węchu. Zamknij oczy i nie otwieraj, dopóki ci nie każę. (Zbliża do ucznia cebulę rozciętą). Nie patrz się! (Chowa-cebulę). Otwórz oczy! Co ja zbliżyłem do twojego nosa, gdyś miał oczy zamknięte? U. Pan -zbliżył do mojego nosa cebulę. N. Skąd wiesz, że zbliżyłem do nosa cebulę? U. Poznałem cebulę, bo czuję jej zapach. N. Ozem poczułeś zapach cebuli? Co jeszcze wąchamy nosem? Dlaczego wąchamy k-wiatki? Które kwiatki wąchałeś? Powiedz, B., M.! Czy tylko zapachy czujemy nosem? U. ewent. N. Nosem czujemy, gdy co śmierdzi. N. Śmierdzi mięso, jaja, gdy są nieświeże, i na,-wóz. Powtórz, co śmierdzi? Mięsa nieświeżego i jaj nieświeżych nie należy jeść, bo są niezdrowe. Powtórz, G.! Potrawy nieświeże śmierdzą i są niozdrowe, i dlatego nie można ich jeść. Pow-tórz! Czerni my wąchamy? U. Wąchamy nosem. N. Pokaż swój nos! Nos sterczy nad ustami i wącha, abyśmy coś śmierdzącigo i niezdrowego do uist nie włożyli. Czem poznajemy zepsute (śmierdzące) potrawy? Ile dziurek jest w nosie? Do czego naszą dzieci chusteczki przy sobie? Tylko nieporządne dzieci mają nos zawalany. Ja tak-ich dzieci nie lubiałbym, któreby miały nos zawalany. Do czego potrzebny jest jeszcze nos? Jeżeli nie wiedzą, każe im zamknąć usta i nos każe chwilę ręką trzymać. Dlaczego nie można długo mieć zamkniętego nosa i ust? Widzicie dzieci, nos służy także do oddychania. Wciągamy do siebie powietrze. a potem to powietrze napowrót wydychamy. Powtórz! Powietrze wciągamy do siebie albo ustami, albo nosem. Powietrze należy wciągać nosem, aby się poznało, czy powiertze jest czyste, czy nie śmierdzi. Zresztą, gdy dzieci wciągają powietrze nosem, to nie prędko