img246 2

bakterii, /dolnych do reakcji z TTC, rosną w postaci czerwonych kolonii

na płytkach lub wytwarzają czerwony strąt w hodowlach płynnych.

15.4.6. Redukcja błękitu metylenowego

Redukcja błękitu metylenowego jest testem diagnostycznym dla paciorkowców, proces ten można badać również u drożdży. Barwnik ten w wysokich rozcicńczeniach, a więc stężeniach nietoksycznych, może w nieobecności tlenu pełnić rolę „sztucznego” akceptora protonów i elektronów pochodzących od różnych substratów. Podlega on wtedy redukcji do bezbarwnego leuko-związku. Przenoszenie protonów i elektronów warunkują dehydrogenazy obecne u drobnoustrojów.

.    bakterie

Substrat + błękit metylenowy    ^> Substrat utleniony +

+ błękit zredukowany (leukobłękit)

Próbę przeprowadza się w 24-godzinnych bulionowych hodowlach bakterii (z dodatkiem mleka - tło), wprowadzając 1% roztwór błękitu metylenowego. Po półgodzinnej inkubacji hodowli z barwnikiem w temperaturze 37^CC ocenia się odbarwienie pożywki. W przypadku silnie dodatniej reakcji obserwuje się całkowite odbarwienie, wynik słabo dodatni (częściowa redukcja) objawia się zabarwieniem przejściowym nicbieskozielonym, wynik ujemny

-    brak odbarwienia.

15.5. Inne właściwości biochemiczne drobnoustrojów

Wśród testów często stosowanych w diagnostyce mikrobiologicznej i prezentowanych na ćwiczeniach z mikrobiologii ogólnej, a nic mieszczących się w przedstawionym wyżej układzie, są: wzrost na podłożu Simmonsa z cytrynianem, wykrywanie lecytynazy i fosfatazy oraz zmiany na podłożu

-    mleko z lakmusem.

15.5.1. Wzrost bakterii na podłożu Simmonsa z cytrynianem

Na podłożu Simmonsa wyrastają bakterie mające zdolność do wykorzystywania cytrynianu sodowego jako jedynego źródła węgla oraz jako źródła azotu - jonu amonowego. Źródłem tego jonu w podłożu jest diwodorofosforan amonowy. Drobnoustroje rosnąc na tym podłożu w ciągu 48 godzin alkalizują jc, dzięki uwolnieni u amoniaku z. fosforanu amonowego. Pod wyż szcnic pil środowiska prowadzi, w obecności wskaźnika błękitu bromo-lymolowcgo - do zmiany barwy podłoża z zielonej na niebieską (wynik dodatni).

15.5.2. Wykrywanie lecytynazy

Lccytynazy są enzymami o różnym mechanizmie działania, hydrolizują-cymi lecytyny, tj. gliccrofosfolipidy, w których kwas fosforowy jest zc-stryfikowany aminoalkoholcm choliną (trójmctyloctanolamina). Lecytyny występują m.in. w żółtkach jaj kurzych. Obecność lccytynaz u bakterii (cecha charakterystyczna dla wielu laseczek tlenowych i beztlenowych) sprawdzamy przez ich posiew na płytkę agarową zawierającą żółtka jaj. /a wynik dodatni przyjmuje się zmętnienie podłoża wokół wyrosłych kolonii.

15.5.3.    Wykrywanie fosfatazy

Fosfataza odszczepia reszty fosforanowe od węglowodanów, tłuszczów lub białek. Jest to więc enzym o szerokiej swoistości substratowej. Wykrywamy go w hodowlach bakterii na podłożu płynnym lub stałym, zawierającym sól sodową difosforanu fenoloftalciny, z której enzym odrywa resztę fosforanową uwalniając barwnik. W przypadku próby dodatniej, po dodaniu do hodowli kropli NaOH lub stężonego NH₃, pojawia się różowe zabarwienie.

15.5.4.    Zmiany w mleku z lakmusem

Obscrw-acjc wzrostu drobnoustrojów beztlenowych na podłożu, zawierającym mleko z lakmusem lub purpurą bromokrczolową dostarczają uzupełniających danych przydatnych w diagnostyce. Podłoże pokryte warstwą płynnej parafiny zaszczepia się bakteriami i inkubujc przez 48 godzin, prowadząc obserwacje w jej trakcie. Żółte zabarwienie pożywki świadczy o jej zakwaszeniu, barwa niebieska powstaje w w^yniku alkalizacji podłoża. W trakcie wzrostu możemy także obserwować koagulację (ścięcie) mleka spowodowaną wytrąceniem kazeiny przez wytworzony przez bakterie kwas lub pcptonizację (upłynnienie) kazeiny objawiającą się przejaśnieniem hodowli oraz gazowanie. Możemy również obserwować „ścięcie, podpuszczkowe” oraz pcptonizację.