img27301 djvu

276

i tak nie wznosi się w górę, ale chowa się przy ziemi. Mówimy, że fiołek jest skromny. Popatrzcie się na listki fiołka? Jak? mają barwę? Kształt? (Podobne do serduszka). Wyrody mu, kiedy było jeszcze zimno na dworze. Fiołek nie wiele czuł zimna, bo był staremi liśćmi zeszłego roku przykryty. Jak tylko słońce zaświeci, wtedy wyrastają kwiatecEld. Gzem się fiołek trzyma ziemi? Korzonki ma. jak nitki cienkie. Niemi ciągnie soki z ziemi, tak, jak dziecko mleczko z filiżanki — i żyje. Lubicie fiołki? Ładny kwiateczek, a przytem skromny. Jeden z pierwszych kwiatków’’, kwitnących wczesną wiosną. (Dzieci zbierają fiolki i wiążą je w bukieciki). Co się robi z bukiecikiem? Wkłada sę do flakonika z wodą, aby nie zwiędły. Jakie jeszcze teraz kwiatki kwitną? Gdyby które z was znalazło jaki kwiateczek, niech przyniesie do szkoły, aby i inni go widzieli.

Popatrzcie się na pola za ogrodem, co tam rośnie? Zboże rośnie, bo na dwouze jest cieplej — nastała wiosna. A przypatrzcie się na to drzewko! Co to na niem się okazało? Listeczki są jasno-zielone, bo są świeże, dopiero niedawno wyrosły z pączków. O, tu macie jeszcze pączek, z którego wydobywają się właśnie takie listeczki. Na wiosnę budzi się wszędzie życie, A co to lata w powietrzu? Już widać coraz więcej ptaszków. Słuchajcie, jak się ptaszek odzywa. A popatrzcie się dobrze na to drzewo; co tam widzicie przymocowane do gałęzi? Przymocowałem ten domek dla ptaszków. A na co? Patrzcie się, na, taintem drzewie przymocowałem także domek. Już się tam zagnieździły ptaszki i tylko patrzcie do około, a zobaczycie jednego z nich. O, widzicie go tam! Stójcie spokojnie! Patrzcie się na niego, jakie ma piórka? Czarne, błyszczące, raz się wydają zielone, raz czerwone, czyli mienią się. A może które z was wie, jak się nazywa ten ptak? (Szpak). Co on robi? Chodzi po trawniku i dzióbie długim dziobem coś z ziemi. Wiecie co? Robaczki, owady, ślimaki szkodliwe i jagody. Przez to jest bardzo pożyteczny. Dlatego mu domek zrobiłem. Szpaki, to są mądre i zabawne ptaszki; szpak zaraz poznaje, że to dla niego domek i tam sobie gniazdko zakłada . Gdy nie ma domkiu, to się gnieździ w dziurawych drzewach, czyli dziuplach. Wydaje głos podobny do gwizdania. Umie też naśladować głosy innych zwierząt, które zasłyszy.

Którego ptaszka, podobnego do niego, pokazywałem wam na obrazku? (Kosa). Porównać. Kos zostaje u nas na zimę, a szpak odlatuje do dalekich krajów, tam. gdzie jest cieplej.

Druga wycieczka. — Położenie ogrodu. — Pochylony nieco w tę stronę, gdzie słońce świeci w południe, (t. j. stronę południową albo wschodnią). Tak jest najlepiej dla ogródka, bo słońce przez to silniej ogrzewa roślinki i drzewa, tak, że mogą one prędzej rosnąć i rozwijać się.

Ozem otoczony ogród? (Najlepsze otoczenie jest z muru, bo chroni od wiatrów i zwierząt, które niszczą ogród). W około ogrodzenia ciągną się ścieżki, tak samo przez środek ogrodu. Te drogi dzielą ogród na części. Ta część, te ogród warzywny, bo na nim sieją i sadzą jarzyny, np. marchew, pietruszkę, groch.' buraki, ziemniaki — a tamta druga część, gdzie widzicie tyle drzew, to sad. Pokażcie ręką ogród warzywny. Powiedz, co tam rośnie? Pokażcie