0000001 11

BIOMECHANIKA KOŃCZYNY DOLNEJ

Kończyna dolna łączy się z tułowiem za pośrednictwem obręczy miedniczi utworzonej z kości miednicznych i krzyżowej, tworzących razem miedni< Staw biodrowy łączy kończynę dolną z miednicą. W skład stawu biodrowe wchodzą: głęboka panewka kości miednicznej i głowa kości udowej. Panew obejmuje ponad połowę głowy kości udowej. Głowa w panewce jest dodatkov utrzymywana przez torebkę i więzadła ograniczające nadmierne ruchy w staw Zakres ruchu w stawie biodrowym określają ruchy w trzech płaszczyzną i trzech osiach głównych. Wokół osi strzałkowej występują ruchy przywodzer

Ryc. 12. Ruchy zachodzące w sti wie biodrowym: a — zginani! b — prostowanie, c — odwodzc nie, d — obracanie na zewnątri e — obracanie do wewnątrz.

odwodzenia. Od środka głowy kości udowej do środka stawu kolanowego biegnie oś podłużna, wokół której odbywają się ruchy rotacji zewnętrznej wewnętrznej.

Ruch zginania w stawie biodrowym odbywa się w płaszczyźnie strzałkowej osi poprzecznej.

Staw kolanowy

W skład stawu kolanowego wchodzą powierzchnie stawowe trzech kości: udowej, piszczelowej i rzepki. Na płaskiej powierzchni kości piszczelowej znaj-iują się półksiężycowatc chrząstki włókniste, tzw. łąkotki stawowe. Kości piszczelową i udową łączą mocne więzadła, stabilizujące kolano we wszystkich płaszczyznach. Z przodu zamyka kolano, ochraniając je, rzepka.

Staw kolanowy jest największym stawem ustroju. Ruchy w' płaszczyźnie strzałkowej i osi poprzecznej to zginanie i prostowanie, a przy zgiętym stawie

o

b

Ryc. 13. Ruchy zachodzące w stawie kolanowym: a — zginanie, b — prostowanie.

kolanowym występują ruchy skręcania zewnętrznego i wewnętrznego kości piszczelowej.

Ruchy zginania i prostowania odbywają się w fazie toczenia i ślizgania. W czasie ruchu ślizgania powierzchnie stawowa kości udow'ej stykają się z łą-kotkami. Podczas zginania łąkotki przesuwają się do tylu, rzepka ześlizguje się ku dołowi. Zginanie jest większe podczas działania sił zewnętrznych, np. w czasie przysiadu. Czynne zginanie jest mniejsze od biernego. Wyprost stawu kolanowego mierzy się od pozycji pośredniej tzn. 0° .

Stopa i staw skokowy

Stopa składa się z takich kości, jak: skokowa, piętowa, sześcienna, klinowa, łódkow'ata, kości śródstopia oraz kości paliczków połączonych licznymi stawami i więzadłami. Z kośćmi podudzia łączy ją staw^f skokowo-goleniow^ry, w którym następują zawiasowe ruchy zginania i prostowania. Dzięki odpowiednim lukom — podłużne i poprzeczne, zdrowa stopa styka się z podłożem jedynie guzem kości piętowej oraz głowami I i V kości śródstopia.

23