Podstawy funkcjonowania wspólnego rynku europejskiego- wykład 1
Cieśliński, „prawo gospodarcze”
Zaliczenie w formie testu, pytania z wykładu + ćwiczenia
Eur LEX - wyszukiwarka dla prawa wspólnotowego
Traktat konstytuujący UE 1992 z Mastricht.
Europejska wspólnota węgla i stali 1952 ( tej już nie ma, na początku zapisano że ten twór będzie istnieć przez 50 lat- już jej nie ma)
Europejska wspólnota gospodarcza EWG. Teraz nazywa się wspólnotą europejską
EURATAOM, funkcjonuje do dziś (1957)
Jak EWG i Euratom funkcjonuje razem. Te dwa twory stanowią filar UE.
Drugi filar - wspólna polityka bezpieczeństwa i wewnętrznego
Trzeci filar - Współpraca w dziedzinie Sprawiedliwości i Bezpieczeństwa wewnętrznego
Tylko 1wszy filar jest metodą wspólnotową (ponadnarodową).
II i III filar model międzyrządowy. Klasyczne prawo międzynarodowe.
EU nie posiada osobowości prawnej.
UE a wspólnota europejska.
Precedens grenlandzki, po uzyskaniu niepodległości nie chcieli być terytorium UE. Potrzebna jest dwustronna umowa między państwem a UE. Dopiero po 2 latach bez porozumienia może zostać złożona umowa jednostronna o wystąpienie( regulacja przyszłych stosunków z UE )
Główne organa:
Główny organ prawodawczy- Rada UE. Dzieli się kompetencją legislacyjną z parlamentem europejskim. Po 1 ministrze z każdego państwa z danego resortu ( ministrowie spraw zagranicznych- rada ogólna), zatwierdza budżet, zawiera umowy międzynarodowe.
Parlament Europejski. Pochodzi z bezpośrednich wyborów. Początkowo był to organ doradczy, najczęściej stosowaną jest procedura współdecydowania ( z Radą UE ). Komitet pojednawczy jest jedyną drogą uratowania jakiegoś wniosku jeśli nie przejdzie po 3 czytaniach. Dziś 785 osób zasiada w parlamencie. Obowiązuje zasada że uposażenie jest takie jak uposażenie państwowe, ale od następnej kadencji będzie ustawa o jednolitym uposażeniu pochodzącym z kasy UE. Kompetencje : współudział w tworzeniu prawa, uprawnienie budżetowe ( zatwierdza corocznie budżet i udziela komisji europejskiej absolutorium z jego wykonania ), uprawnienia kontrolne ( zatwierdzanie komisji i jej przewodniczącego, prawo uchwalania wotum nieufności wobec komisji, prawo zadawania pytań komisarzom i radzie, powoływanie europejskiego rzecznika praw obywatelskich- nie jest to odpowiednik naszego rzecznika praw obywatelskich)
Komisja Europejska.
Wyłączna inicjatywa ustawodawcza
Główny organ wykonawczy. Funkcja wykonawcza, wykonuje akty prawne wydawane prze radę
Strażnik traktatów, czuwa nad przestrzeganiem prawa europejskiego
Danuta Huebner jest komisarzem od spraw polityki regionalnej
Komisja dzieli się na resorty
Kadencja trwa 5 lat
Europejski trybunał sprawiedliwości (siedziba - Luksemburg)
Europejski trybunał obrachunkowy
Rada Europejska: głowy państw członkowskich, kompetencje: określa ogólne wytyczne polityki UE, wyznacza kierunki rozwoju organizacji, koordynuje politykę zagraniczną państw członkowskich, zajmuje stanowisko wobec najważniejszych problemów światowych, podejmuje decyzje odnośnie przyjęcia nowych członków i o stowarzyszeniach.
Nie mylić rady unii europejskiej z Radą Europejską.
Rada europy - duże osiągnięcia w dziedzinie ochrony praw człowieka, nie jest ona związana z UE. Jest to organizacja międzynarodowa.
Integracja Rynku Europejskiego.
Rynek wewnętrzny- obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, na który zagwarantowany jest swobodny przepływ towarów, osób i kapitału, usług
Rynek jednolity= rynek wewnętrzny
Pojęcie wspólnego rynku jest pojęciem szerszym, obejmuje także reguły konkurencji oraz polityki wspólnotowe.
Traktat tworzący EWG mówił najpierw powoła się unię celną a później wspólny rynek
Czym się różni strefo wolnego handlu od unii celnej ???
Stefa Wolnego Handlu polega na likwidacji ceł w przepływie towarów między krajami uczestniczącemu w tej strefie, ale każde państwo zachowuje swobodę w handlu z państwami trzecimi. Unia celna jest krokiem naprzód, bo nie ma ceł ale także tworzymy wspólną taryfę celną wobec państw trzecich tzn. mówimy o aspekcie zewnętrznym i wewnętrznym.
Problemem było stworzenie wspólnego rynku
Uzupełnieniem było stworzeni Unii gospodarczej i walutowej (wspólna polityka monetarna oparta na wspólnej walucie, ścisłą koordynacja polityki gospodarczej). Co trzba zrobić żeby znaleźć się w strefie EURO ???
Kto nie należy do strefy Euro ?? GB, Dania , Szwecja. Nowe 3 państwa przystąpiły do Euro : Słowenia, Cypr, Malta. Debiut Euro styczeń 2002r po półrocznym okresie przejściowym ( ale można było to ominąć np. Niemcy ).
Kto korzysta ze swobody przepływu towarów ?? Obywatele i EOG ( europejski Obszar gospodarczy). Układ EOG ustanowił stowarzyszenie między UE i EFTA( Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu), zakładające wprowadzenie tzw. Czterech swobód wymiany gospodarczej tj. przepływu towarów i osób i usług i jeszcze kurna kapitału. Obejmuje państwa członkowskie UE oraz Norwegię, Islandię, Lichtenstein ( nie obejmuje Szwajcarii)
Szwajcaria nie jest członkiem UE i nie podpisała traktatu o EOG ale jest członkiem EFTA i przystępuje wybiórczo do inicjatyw europejskich.
4 podstawowe kroki integracji rynku
Co to jest strefa wolnego handlu
Co to jest unia celna, gospodarcza i walutowa
Europejski obszar gospodarczy, państwa i szczególny udział szwajcarii