LABORATORIUM Z ENERGOELEKTRONIKI .

III rok WEiA

zaoczny

Dariusz Wieczorek Piotr Bull

ćw. nr

4

DATA:

08.03.96

TEMAT: JEDNOKIERUNKOWE PROSTOWNIKI

NIESTEROWANE

OCENA

1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadą działania oraz pomiar podstawowych parametrów prostowników niesterowanych.

2.Schematy układów pomiarowych

Rys. 1 Układ pomiarowy prostownika jednofazowego jednokierunkowego.

Rys. 2 Układ pomiarowy prostownika trójfazowego jednokierunkowego.

3.Tabele z wynikami pomiarów

Pomiary dla układu prostownika jednofazowego. R=35Ω; L=70mH;

strona pierwotna

strona wtórna

obciążenie

U1

[V]

I1

[A]

P1

[W]

I2(AV)

[A]

I3(SK)

[A]

U2(SK)

[V]

U3(AV)

[V]

P2

[W]

R

113

1.0

84

1.25

0.8

44

27

55

RL

110

0.9

58

1.1

0.7

46

25

42.5

L

112

3.8

41

4.3

3.3

62

0

25

Pomiary dla układu prostownika trójfazowego. R=35Ω; L=70mH;

strona pierwotna

strona wtórna

obciążenie

U1

[V]

I1

[A]

P1

[W]

I2(AV)

[A]

I3(SK)

[A]

U2(SK)

[V]

U3(AV)

[V]

P2

[W]

R

246

0.75

261

2.7

2.5

94

90

250

RL

246

0.7

252

2.6

2.5

94

90

240

4.Wzory i przykładowe obliczenia.

układ jednofazowy;

a) współczynnik tętnień prądu;

dla obciążenia R

dla obciążenia RL Kt = 0.8

dla obciążenia L, Kt = 0.9

b) współczynnik kształtu prądu

dla obc. R

-dla obc. RL, kksz = 1.22

-dla obc.L, kksz = 1.33

c) współczynnik tętnień napięcia zwany również zawartością harmonicznych wynosi odpowiednio:

dla R, kt = 1.11

dla RL, kt = 0.8

dla L, kt = 0.9

d) współczynnik kształtu napięcia,

dla R, kksz = 1.57

dla RL, kksz = 1.22

dla L, kksz = 1.33

e) maksymalny prąd diody strony wtórnej

dla R; iFm = Id√2 = 1.25√2 = 0.35A

dla RL; iFm =Id√2 = 1.1√2 = 1.55A

dla L; iFm = 6.08A

f) średni prąd diody strony wtórnej;

iF(AV) = Id/q ; q = 1

- dla obciążenia R; IF(AV) = 1.25[A]

- dla obciążenia RL; IF(AV) = 1.1[A]

- dla obciążenia L; IF(AV) = 4.3[A]

g) skuteczny prąd diody strony wtórnej;

IF = Id / √q

dla obc. R IF = 1.25A

dla obc. RL IF = 1.1A

dla obc. L IF = 4.3A

h) moc obliczeniowa uzwojenia wtórnego transformatora;

dla R Sw = UdId = 55W

dla RL Sw = 50.6W

dla L Sw = 14.2W

i) moc obliczeniowa uzwojenia pierwotnego transformatora;

dla R Sp = 171 VA

dla RL Sp = 146.5 VA

dla L Sp = 583.4 VA

j) współczynnik mocy uzwojenia wtórnego

dla R Fp = Pd/Sp = 55/171= 0.32

dla RL Fp = 0.29

dla L Fp = 0.043

k) moc obliczeniowa transformatora

dla R St = (Sp + Sw)/ 2 = 113VA

dla RL St = 98.5VA

dla L St = 299VA

l) współczynnik mocy transformatora;

dla R cosϕ = 0.594

dla RL cosϕ = 0.489

dla L cosϕ = 0.085

układ trójfazowy;

a) współczynnik tętnień napięcia;

b) współczynnik kształtu napięcia;

c) współczynnik tętnień prądu;

idm = I√2 i dmin = I√2cos(π/q)

d) współczynnik kształtu prądu;

k = Id / Id(AV) = 1.08

e)współczynnik zawartości harmonicznych;

f) prąd maksymalny diody;

- dla obciążenia rezystancyjnego:

[A]

- dla obciążenia rezystancyjno - indukcyjnego:

iFm = 0.99[A]

g) prąd średni diody:

IF(AV) = Id/q

- dla obciążenia rezystancyjnego iF(AV) = 0.35[A]

- dla obciążenia rezystancyjno - indukcyjnego IF(AV) = 0.33[A]

h) prąd skuteczny diody:

IF = Id/q 0.5

- dla obciążenia rezystancyjnego IF = 0.61[A]

- dla obciążenia rezystancyjno - indukcyjnego IF = 0.57[A]

i) moc obliczeniowa uzwojenia wtórnego;

Sw = Ud Id

- dla obciążenia rezystancyjnego Sw = 253[W]

- dla obciążenia rezystancyjno - indukcyjnego Sw = 244[W]

j) moc obliczeniowa uzwojenia pierwotnego;

Sw = Up Ip = Up Id √2/3

- dla obciążenia rezystancyjnego Sw = 122.9[W]

- dla obciążenia rezystancyjno - indukcyjnego Sw = 114.8[W]

k) współczynnik mocy uzwojenia pierwotnego;

Fp = Pd/(Up Ip)

- dla obciążenia rezystancyjnego Fp = 2.94

- dla obciążenia rezystancyjno - indukcyjnego Fp = 3.12

l) współczynnik mocy uzwojenia wtórnego;

ł) moc obliczeniowa transformatora;

St = (Sp+Sw) / 2

Sp = Up Ip

Sw = qUIw = qUId/√q

- dla obciążenia rezystancyjnego Sp = 122.9[W], Sw = 165.2[W];

St = 144[W]

- dla obciążenia rezystancyjno - indukcyjnego Sp = 114.8[W], Sw = 154.3[W]

St = 134[W]

Uwagi i wnioski:

Celem naszego ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i działaniem jednokierunkowych prostowników niesterowanych w układzie jednofazowym i trójfazowym.

Prostowniki są przekształtnikami mocy, służącymi do bezpośredniej zamiany prądu zmiennego na stały. Przekształcają one jedno- lub wielofazowy prąd przemienny na stały. Prostowniki niesterowane, diodowe, nie umożliwiają zmiany stosunku wartości napięcia wejściowego i wyjściowego. Prostowniki są układami z komutacją naturalna.

Pierwszym badanym przez nas układem był prostownik jednofazowy. W układzie tym dokonujemy pomiarów napięć, prądów (średnich, skutecznych) i mocy po stronie wtórnej jak i pierwotnej transformatora. Układ ten poddawaliśmy badaniu, wpływu obciążenia czysto rezystancyjnego, indukcyjnego oraz rezystancyjno - indukcyjnościowego, oraz dokonaliśmy obliczeń dla tych obciążeń.

Kolejnym badanym przez nas układem był prostownik jednokierunkowy trójfazowy. Transformator ma zarówno uzwojenie pierwotne jak i wtórne połączone w gwiazdę. Końcówka każdego z uzwojeń fazowych wtórnych jest dołączona do anody zaworu prostowniczego. Katody zaworów są zwarte. Obciążenie badanego układu ma charakter rezystancyjno-indukcyjny; dzięki indukcyjności prąd płynący przez rezystancję obciążenia ma wartość stałą. Prąd płynący przez uzwojenie wtórne transformatora ma wartość równą prądowi obciążenia przez 1/3 okresu (prąd przewodzenia diod), a przez pozostałe 2/3 okresu jest równy zeru. Jest to prąd odkształcony o przebiegu bardzo różniącym się od przebiegu sinusoidalnego. Prądy płynące w uzwojeniu pierwotnym mają także przebiegi odkształcone od przebiegu sinusoidalnego. W chwili zrównania rosnącego napięcia się danej fazy z napięciem fazy pracującej poprzednio dochodzi do komutacji na elementach prostowniczych. W badanym układzie zauważamy podobieństwo wpływu cewki jak w układzie jednofazowym - element indukcyjny wprowadza opóźnienie w chwili narastania prądów fazowych jak i ich zmniejszania, opóźnienie to wynika z gromadzenia się energii na indukcyjności.

W przypadku obciążenia czysto rezystancyjnego zauważyliśmy brak opóźnienia, co powoduje natychmiastowe przełączanie prądu obciążenia na kolejne elementy prostownicze. Porównując współczynnik kształtu napięcia tego układu z współczynnikiem układu jednofazowego możemy stwierdzić, że jest on korzystniejszy dla tego układu, również współczynnik tętnień układu trójfazowego jest dużo lepszy od układu jednofazowego.