FiIS |
Krzysztof Jankowski, Marcin Kiecka |
Rok II |
Grupa 2 |
Zespó 5 |
|||||
Pracownia fizyczna |
Temat: Dozymetria promieniowania |
wiczenie nr: 96 |
|||||||
Data wyk. 29.11.05 |
Data oddania
|
Zwrot do pop. |
Data oddania |
Data zal. |
Ocena |
||||
1.Cel wiczenia.
Zapoznanie z podstawami dozymetrii promieniowania jonizujcego oraz prostym radiometrem i sposobem jego wykorzystania do pomiaru mocy dawki.
2.Wprowadzenie.
Znamy nastpujce rodzaje promieniowania jonizujcego emitowanego przez jdra:
czstki a,b, promieniowanie g, neutrony- a take przez atomy: promieniowanie rentgenowskie.
Emisja promieniowania jdrowego zachodzi podczas przemiany jdra atomowego. Prawo rozpadu promieniotwórczego okrela zaleno od czasu liczby jder, które nie ulegy dotd przemianie promieniotwórczej:
N(t)=N0e-lt
gdzie:
N0 - liczba jder izotopu promieniotwórczego w chwili t=0
N(t) - liczba jder izotopu, które po czasie t nie ulegy jeszcze rozpadowi
l - staa rozpadu
Zachodzi zwizek:
gdzie T1/2 - okres poowicznego zaniku (rozpadu), czyli czas po upywie którego liczba jder izotopu promieniotwórczego maleje do polowy pierwotnej ich liczby N0.
Aktywno izotopu promieniotwórczego jest to liczba rozpadów jder w jednostce czasu. jednostk aktywnoci jest 1 Bq (Becquerei): 1 Bq =1 rozpad na 1 sek.
Z punktu widzenia oddziaywania biologicznego róne rodzaje promieniowania jonizujcego róni si midzy sob gstoci wywoywanej jonizacji, zasigiem w poszczególnych tkankach oraz przestrzennym rozkadem produkowanych jonów. W celu ilociowego rozwaania biologicznych skutków oddziaywania promieniowania jonizujcego na organizm ludzki a take umoliwienia ich porównywania wprowadzono nastpujce wielkoci charakterystyczne:
- dawka
- równowanik dawki
- wspóczynnik jakoci Q
Dawka pochonita D0 jest to energia zaabsorbowana przez jednostk masy (1 kg) napromieniowanej substancji. Jednostk dawki jest 1 gray, który odpowiada energii 1 J zaabsorbowanej przez mas 1 kg: 1 [Gy]=1[J/kg].
Wpyw promieniowania na organizmy ywe (w tym czowieka) zaley od rodzaju promieniowania, w którego strumieniu znajduje si badany organizm (promieniowanie rentgenowskie, promieniowanie g czy elektrony s mniej grone przy danej dawce ni neutrony czy czstki a ) i jest okrelony przez tzw. wspóczynnik jakoci Q.
Parametrem, który uwzgldnia rodzaj promieniowania absorbowanego w organizmie jest równowanik dawki H, okrelony równoniem:H=D0*Q.Mierzony on jest w sievertach lub remach (1Sv=100rem).Sievert jest to dawka absorbowana dowolnego rodzaju promieniowania jonizujcego, która wywouje identyczny skutek biologiczny jak dawka absorbowana 1 Gy promieniowania X lub g .
Dozymetry
Specyfika oddziaywania promieniowania jdrowego oraz promieniowania rentgenowskiego polega na tym, e nawet due dawki nie s odczuwane przez receptory ludzkie w trakcie oddziaywania. Przeto aby kontrolowa dawki, na które naraony jest czowiek, naley stosowa odpowiednie detaktory, które nazywamy dozymetrami.
Dozymert powinien:
- rejestrowa sumaryczny strumie badanego promieniowania
- mierzy dawk (widzialan w dozymetrze energi albo prd jonizacyjny)
- symulowa yw tkank pod wzgldem pochaniania promieniowania
Ktrol naraenia zewntrznego mona przeprowadza przez pomiar mocy równowanika dawki w otoczeniu róde promieniowania, a take przez pomiar dawek indywidualnych pochnitych przez osoby naraone zawodowo na promieniowanie (kontrola dawek indywidualnycj obejmuje jedynie osoby zawodowo naraone na promieniawanie). Pomiary mocy równowanika dawki niezbdne s wszdzie tam, gdzie s stasowane róda promieniowania przenikliwego nie pochanianego przez osony, zwaszcza promieniowania elektromagnetycznego (X,g), czy neutronowego. Moc równowanika dawki promieniowania X czy g okrela si przez pomiar mocy dawki ekspozycyjnej. Su do tego radiometry do pomiaru mocy dawki.
Najczcie przy pomocy dozynetru mona mierzy moc dawki (dawka promieniowania w jednostce czasu). Spotykane radiometry do pomiaru równowanika mocy dawki s najczciej wyskalowane w nastpujcych jednostkach: mR/h lub mSv/h.
Moc dawki promieniowania g(X) w zalenoci od aktywnoci róda mona okreli za pomocponiszego wzoru przy zaoeniu, e ródo promieniowania jest punktowe (mona to zaoy, jeeli odlego od róda jest co najmniej 10 razy wiksza od najwikszego wymiaru liniowego róda):
(3)
gdzie:
D - dawka (D/t wyraone w mSv/h)
a - aktywno róda
r - odlego od punktowego róda promieniowania w metrach
t - czas w godzinach
Ig - staa charakterystyczna dla danego izotopu promieniotwórczego
Najprostszymi przyrzdami do pomiaru mocy dawki s radiometry. W niniejszym wiczeniu bdzie wykorzystany radiometr kieszonkowy przeznaczony do kontroli dawek promieniowania g oraz b.
3. Opracowanie wyników.
Wykres zalenoci równowanika mocy dawki od odlegoci ródo-dozymetr (dla kobaltu 60 nr 13).
Równowanik mocy dawki |
R - odl.wzgl. |
35,647 |
0 |
22,470 |
0,5 |
17,420 |
1 |
13,403 |
1,5 |
9,610 |
2 |
6,280 |
3 |
4,323 |
4 |
3,337 |
5 |
2,517 |
6 |
2,063 |
7 |
1,533 |
8 |
1,363 |
9 |
1,107 |
10 |
.
Wykres zalenoci równowanika mocy dawki od gruboci pytki stalowej (dla kobaltu 60 nr 13).
GRUBOSC |
|
POMIARY |
|
|
PLYTKI |
1 |
2 |
3 |
SREDNIA |
1,3 |
2,11 |
2,44 |
2,37 |
2,307 |
2 |
1,96 |
1,89 |
1,65 |
1,833 |
2,8 |
1,47 |
1,39 |
1,5 |
1,453 |
3,92 |
1,14 |
0,98 |
1,05 |
1,057 |
5,1 |
0,74 |
0,69 |
0,81 |
0,747 |
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Japanese for busy people I (ch26 end)
GMap MVT dedykowany back end dla potrzeb wizualizacji zjawisk meteorologicznych w środowisku Go
In the end!
RPUE end
CoC End Time Doctor of Medicine
End course test answers 1
Millennium's End Ultra Hostile Extraction
Haruki Murakami HardBoiled Wonderland and the End of the World
ACH TE TWOJE OCZY. Happy End, Teksty piosenek
giełd end
Projekt Gospodarka Elektroenergetyczna 01 2004 THE END
End of term tests
CMSIS END USER LICENCE AGREEMENT
In the end
end of level test 6 QUM6TS4CPP4O3X5A4BFGDEIIB2NYR7765XXXSNQ
więcej podobnych podstron