10911 skanuj0009 (398)

Drugą patologią, która może spowodować groźne krwawienie w III trymestrze ciąży, jest przedwczesne odklejenie łożyska. Krwawienie z tej przyczyny może nie być obfite (odkleje-nie niewielkiej części łożyska) lub bardzo obfite (odklejenie ponad połowy łożyska). Krwotokowi z powodu przedwczesnego odklejenia łożyska towarzyszy najczęściej różnie nasilony ból brzucha, od tkliwości podbrzusza do ostrych, przeszywających bólów połączonych z silnym skurczem macicy. Do odklejenia łożyska może dojść w przypadku nadciśnienia tętniczego matki, po urazie (upadek, uderzenie w brzuch), a także przy gwałtownym odejściu dużej ilości wód płodowych przed porodem.

Zespół ucisku żyły głównej dolnej jest wywołany przez ucisk powiększonej macicy na żyłę główną dolną przy leżeniu na plecach. Problem może pojawiać się w 2-3 trymestrze ciąży, doprowadzając do utrudnienia powrotu krwi żylnej, głównie z kończyn dolnych i względnego niedoboru objętości krwi. Do najczęstszych objawów należą: bladość skóry i błon śluzowych, zawroty głowy, skłonność do omdleń, zaburzenia świadomości, tachykardia, spadki ciśnienia tętniczego. Szczególne znaczenie ma on przy udzielaniu pierwszej pomocy kobietom w ciąży. W czasie resuscytacji kobiety w ciąży (aby poprawić powrót kiwi żylnej niezbędne) jest zmniejszenie ucisku macicy na żyłę główną dolną. Uzyskujemy to przez podłożenie pod prawy pośladek i okolicę lędźwiową np. poduszki, kurtki (w warunkach szpitalnych stosuje się fabrycznie produkowany klin typu Cardiff) stabilizujące ułożenie na lewym boku pod kątem około 30 stopni. Poza tym stosuje się wszystkie zasady BLS.

Zagrażająca rzucawka i rzucawka (gestoza) - jest to najcięższa postać późnego zatrucia ciążowego, jedno z najcięższych powikłań w położnictwie. Najczęściej poprzedzona jest stanem przedrzucawkowym. Jest to niejasne etiologicznie schorzenie nadciśnieniowe, występujące podczas ciąży przypuszczalnie wskutek nadmiernego wytwarzania substancji podwyższających ciśnienie tętnicze krwi. Objawami są: nadciśnienie, obrzęki kończyn, białkomocz, zmiany na dnie oka. W przebiegu gestozy mogą wystąpić nagłe napady kloniczno-toniczne drgawek z utratą przytomności, głębokie zaburzenia czynności nerek, wątroby, gospodarki wodno-elektrolitowej. Występuje zwykle pod koniec ciąży, podczas porodu, rzadziej w czasie połogu. Konieczne leczenie szpitalne; w zapobieganiu główne znaczenie ma właściwa opieka nad ciężarną. Udzielając pomocy osobie, u której podejrzewamy wystąpienie rzucawki należy:

•    ochronić ją przed niebezpieczeństwem zranień, urazów w wyniku drgawek,

•    przewieźć ostrożnie w pozycji leżącej, po ustąpieniu napadu drgawek, jeśli to możliwe należy wyeliminować bodźce wzrokowe i słuchowe, które mogą wywołać kolejne napady drgawek.

108