09 (47)

przedmiot intencjonalny, jako dzieło sztuki malarskiej odmienne pod względem swej budowy,'” bowiem pozbawione warstw brzmicniowo-językowych słów i ich znaczenia w zdaniach przynależnych literackiemu dziełu sztuki, wykazuje największe podobieństwo do widowiska teatralnego lub filmowego. Zarówno obraz malarski, jak i realizacja sceniczna posiadają warstwę przedmiotów przedstawionych oraz warstwę wyglądów zrekonstruowanych za pomocą środków formalnych adekwatnych dla obu sztuk. Obraz malarski jest do pewnego stopnia

niczą obrazu malarskiego jest brak konstytutywnej dla dzielą sztuki

intencjonalnie przedstawione przedmioty, które w obrazie przedstawiającym zastąpione są adekwatnym wyglądem wzrokowym, zrekonstruowanym za pomocą układu plam barwnych. Zarówno funkcja ukonstytuowana, jak i funkcja uwidocznienia przedmiotu przedstawionego w obrazie malarskim jest spełniana przez odpowiedni wygląd lub przez dobór wyglądów, natomiast w inscenizacji scenicznej rolę wyglądów pełnią zarówno wyglądy „grających" przedmiotów, jak i wyglądy skonstruowane przy pomocy języka.”* Zanikają zatem przedstawienia za pomocą stanów rzeczy wyznaczonych przez zdania w utworze sztuki literackiej. Także zrekonstruowany w obrazie malarskim wygląd rzeczy jest zawsze statyczny w przeciwieństwie do utworu literackiego, a także inscenizacji teatralnej, w których istnieje wielość wyglądów jednego przedmiotu, mających przy tym dynamiczny charakter. Jeśli nawet w obrazie malarskim dochodzi do upiwnicnia czasowego, to jest

■■u z istoty swej struktury tworem momentalnym,bowiem przedmioty l" /odstawione w obrazie znajdują się w momeneic swego dynamicznego bytu, a i to ma miejsce jedynie w obrazach z tematem literackim, przeciwieństwie do obrazów nicprzedstawiających, w których brak

ni czasowego. Gdyby w obrazie doszło do ujawnienia momentu czasowego, to jego struktura czasowa, w przeciwieństwie do struktury cza-•nwej literackiego dzieła sztuki, będzie pozbawiona przebiegu continuum czasowego oraz wiclolazowości (charakterystycznych także dla d/ieł teatralnych i filmowych). Konkretyzacje bowiem dokonują się «■ określonym czasie, w którym aktualizują się kolejne fazy dzieła, ulegając w tymże czasie różnym przemianom, a zatem ma miejsce coś. na . me sposób wskazać w trakcie percepcji obrazu. On sam jest ukon-

.lingo, jak długo stanowiące jego podstawę bytową malowidło mc ulegnie zmianom; pozostaje więc w swojej zawartości przedmiotem ponadczasowym. Jest taktem, że obraz przedstawiający niejednokrotnie ' rozbudowanym tematem literackim wymaga trwającej w czasie per-i opcji, jego poznanie nic jest możliwe inaczej, jak poprzez dokonanie oglądów różnych jego fragmentów, a tym samym w doznaniu trwają-. vch w czasie mnogości wyglądów malowidła a wszystko to z powodu rozwiniętej za sprawą środków literackich fabuły, która w obrazie pat jednym momentem jakiejś historii. Dochodzi wówczas do zaistnienia struktury rozwiniętego czasu, ale zarówno przedstawiona fabu-

inść obrazu, sytuując się poza jego ramami. Również fakt, że niekiedy mc jesteśmy w stanie dokonać uchwycenia obrazu w jednym jego ujęciu i poznajemy go w poszczególnych fragmentach, nie zmienia nieuchronnej konieczności końcowego ujęcia dzida w jego całości.”* Specyficzny dla dzieła malarskiego ogląd nic jest możliwy do zastoso-