13440 skanuj0016 (285)

Hi Złamania powikłane, jeżeli przemieszczające się odłamy uszkadzają inne narządy, najczę-f ściej elementy pęczka naczyniowo - nerwowego, a także rdzeń kręgowy, pęcherz rao-K, czowy, czy cewkę moczową.

p* Złamania śródstawowe, kiedy szpara złamania obejmuje (przebiega) przez nasadę, do-■■dząc do powierzchni stawowej. Uszkodzeniu ulega wówczas także chrząstka stawowa. HłPrawidłowe leczenie tych złamań doprowadza do niezborności powierzchni stawowych ^Bujniejszego rozwoju zmian zwyrodnieniowo-zniekształcających stawu.

•    Złamania patologiczne - występują w tkance kostnej już uprzednio zmienionej chorobo-Ibol np. w miejscu gdzie jest przerzut nowotworu złośliwego (np. nerki). Do tego typu obra-fea możemy zaliczyć również złamania tzw. osteopotyczne, a więc w miejscach gdzie mamy ppowe dla osteoporozy zmiany ilościowe i jakościowe kości. Dotyczą one zwykle ludzi sta-nch. Za złamania osteoporotyczne możemy uznać, u ludzi w tym okresie życia, złamania: Collesa, szyjki kości udowej, czy trzonów kręgów.

■Złamania porodowe - zdarzają się w czasie aktu porodu i najczęstszym jest tu złamanie ■ obojczyka.

Złamania przeciążeniowe (synonimy: powolne, marszowe) - są to obrażenia tkanki kost-1 nej, powstałe nie w wyniku jednego silnego urazu przekraczającego mechaniczną wy-I trzymałość kości, ale w następstwie sumowania się mikrourazów, działających na okre-? Iloną okolicę kości przez dłuższy czas. Złamania te obecnie obserwowane są głównie p u młodych sportowców i żołnierzy, a najczęstszymi miejscami w których występują to: szyjka kości udowej i złamania podgłowowe II i III kości śródstopia.

•    Złamania typu „zielonej gałązki” - występują tylko u dzieci, któiych okostna jest gruba i której ciągłość zostaje zachowana, podczas gdy złamaniu ulega warstwa korowa kości.

Rozpoznawanie złamań

W okresie przedszpitalnym rozpoznawanie opiera się oczywiście tylko na podstawie oceny stanu miejscowego - ortopedycznego. Pomocne mogą być również dane uzyskane z wywiadu, które pozwolą ustalić m.in.: mechanizm urazu, ewentualne choroby towarzyszące (złamanie patologiczne, osteoporotyczne), zajęcia chorego (złamanie powolne) itd. Poniżej przedstawiono objawy, na podstawie których osoby udzielające pierwszej pomocy mogą powziąć podejrzenie zaistnienia złamania lub nawet rozpoznać je z całą pewnością. Złamania kości charakteryzują się:

•    bólem w miejscu złamania (przyczyną jest uszkodzenie bogato unerwionej okostnej),

•    zniesieniem ruchów czynnych (na skutek bólu i przerwania ciągłości aparatu ruchu),

•    zwiększeniem obwodu kończyny na wysokości złamania (krwiak, obrzęk),

69