14373 skanowanie0067 (8)

Specjalizacja

portów

Obecnie Polska posiada 4 duże porty morskie (choć Świnoujście w statystykach jest liczone jako cześć portu szczecińskiego) i jeden mały port handlowy w Kołobrzegu. Dane o rozwoju portów morskich w okresie powojennym zawiera tablica 22, a dane o wielkości i strukturze przeładunków tablica 23. Wszystkie porty, z wyjątkiem Kołobrzegu, cechuje największy udział węgla w przeładunkach. W zakresie innych ładunków istnieje jednak pewna Specjalizacja. Rudy są przeładowywane głównie w Szczecinie, gdzie istnieje jedyna na Wybrzeżu huta żelaza i skąd mogą one być także najłatwiej przewiezione barkami na Górny Śląsk. W przeładunkach zboża specjalizuje się Gdynia mająca duże elewatory.

Tablica 22 Morskie pony handlooe

	Sum.					httnrt w l)»
Lau	Huba	'W	■dL«QŁl	rm»»i* • Uł-I	wr**	partu*	-rtu*r
1946	4709	4960	7782			137	49
I9S0	9 51J	7 524	15 665			4	9
19JJ	7 915	7 228	17 066			2	2
1960	10477	10967	2186*	9991	11 006	6	s
1965	11167	12982	26 588	11275	14 992	17	20
1970	II 491	15615	36 344	11 162	24 63*	SI	47
1975	11794	24 540	53 790	20707 GdaftiŁ	32 303	117	111
19*6	2 01S	2 432	3 994			67	0.5
1950	I 927	2130	50*6
1955	1 506	2 091	S 244		•	0.4	0.1
1960	2717	2 715	5 914	2 514	3 295	0.7	0,2
1965	3 114	3 037	6 318	2 086	4165	1	1
1970	3 217	4 323	10199	2 446	7 678	1	I
1975	3 044	8120	18 559	5 546 Gdynia	12 871	31	30
1946	2 467	2 338	3 743			20	5
1950	2711	2 978	5 082		•
1955	2 033	2 645	5 050		•	2	1.5
1960	2 266	4 339	7 063	3 363	3 355	S	7
1965	2 946	5018	8 603	4 326	4154	6	10
1970	2 591	4 636	9515	3 578	5 768	8	6
1975	2 651	6 859	12 750	7 149 Szczecin*	5 519
1946	224	190	45			50	43
1950	3 618	2 263	5195			2	2
1955	4 374	2 492	6 772			0	0
1960	5 353	3 886	8818	4 114	4 287	0.3	0,5
1965	5 458	4 872	11 499	4 798	6 564	10	9
1970	5 474	6 650	16 495	5 124	11 107	42	40
1975	6 099	9 561	22 481	8 012	13 913	7.	7J

• Drogi moiikii * wiu ta ŚwInoujMim.

trUlK Ihnm* S^,ity.»-roy Tiatuprlu IMS—iM, GUS. Wn»i IW, *. *51. W; Smyayttm,    197f. GUS, ««an IW*. ». .*!•—*0.

Tablica 23 Struktur* Oiypy Udunlflw	_0*lUk w.« | %		Gdynia 1 %		Ssusdn •ł»-l | %		8wimu|MM o*. 11 %		Kole tyi.t	ma •1
w morikich portach Węgi#,, kftfci	9 417	50,8	3 722	29,2	6 872|42|7		408563,8		_
handlowych Rudv	UM	8.1	1 02-t	8,(	213413.3		713	11.1	_	—
w 1975 r. Zbołc	929	5,<	2 036	16,0	985	6,1	91	1.4	77	30.1
Drewno	381	2.1	1	o.c	48;	3.0	—	—	23	9.0
Rop# i pntetw. naftowe	1 394	7,!	1 856	14,5	413	2,6	731	11.4	—	—
Inne nutowe	2911	u.;	69{	5,5	3159	19,7	40C	6.3	32	12.5
Drobnic*	1 879.10,1		3 413	26,8	2032	12,6	385	6.0	124	48.4
OgOlem	18 SS9J100		12 750	100	16077	100	6 404	100	256	100

zr 641 Ol ANilbt Swyitycana IfTt, OUB, Wwuam 1976.a. JJ7.

w przeładunkach drewna — Gdańsk. Surowce do produkcji nawozów sj| sprowadzane głównie do Szczecina, Świnoujścia i Gdańska. Porty szczeciński i świnoujski obsługują duży kombinat nawozowy w Policach, mający zresztą własną przystań przy ujściu Odry. Wywóz siarki odbywa się wyłącznie przez Gdańsk, gdzie istnieją m. in. urządzenia do przepompowywania płynnej siarki. Największym portem drobnicowym Jest Gdynia, w której w 1972 r. uruchomiono bazę przeładunku kontenerów.

Specjalizacja portów sprawia, że nie zarysowują się wyraźne zaplecza poszczególnych portów. Co prawda zachodnia część kraju ciąży do Szczecina i Świnoujścia, a wschodnia — do Gdańska i Gdyni, lecz wiele przowozów jest sprzecznych z tą rejonizacją. Wpływa na to również wielkość statków, Ich specjalizacja i powiązanie z określonymi liniami. Duże statki zabierają ładunki z terenu całego kraju — odległość około 350 km między obydwoma grupami portów jest nieistotna przy przewozach sięgających dziesiątków tysięcy kilometrów.

W ruchu pasażerskim Gdynia pełni funkcję portu transatlantyckiego (linia Gdynia—Montreal obsługiwana przez TS ..Stefan Batory") i wycieczkowego, Świnoujście i Gdańsk natomiast portów promowych. W latach 1947—1953 istniało kolejowe połączenie promowe Świnoujście—'Trełleborg, zlikwidowane później jako nieopłacalne. Od roku 1964 istnieje znów połączenie promowe, tym razem na trasie Świnoujście—Ystad, dostępne dla pasażerów i samochodów. Od roku 1967 obsługiwał je polski prom „Gryf', obecnie kursują na tej linii promy „Wawel" 1 „Wilanów", a prom „Gryf" od 1973 r. skierowano na trasę Gdańsk—Helsinki. W roku 1974 rozpoczął pracę nowy polski prom kołejowo-samochodowy ..Mikołaj Kopernik" na linii Świnoujścia—Ystad, służy on ruchowi towarowemu, a w 1975 r. otwarto kolejne połączenie promowe Gdańsk—Sztokholm. Ponadto istnieje zachodnionłemiecka linia promowa Travemunde—Gdańsk. Żegluga promowa wykazuje silną dynamikę rozwoju, do czego przyczynia się zarówno turystyka, jak i bezpośrednie międzynarodowe przewozy samochodowe.

137