Hh uszkodzenie rdzenia kręgowego i/lub korzeni nerwowych,
- uszkodzenie narządów wewnętrznych jamy brzusznej (pęcherza moczowe, cewki moczowej) lub klatki piersiowej (uszkodzenie opłucnej, płuca).
• Wtórne wczesne — są wynikiem niewłaściwego udzielania pierwszej pomocy, nieprawi-Biswo przeprowadzonego transportu lub zabiegu operacyjnego w początkowym okresie le-Hmia.
I Mogą to być:
■ pogłębienie niedowładów, aż do porażeń w nieodpowiednim unieruchomieniu złamali kręgosłupa,
■ pogłębienie wstrząsu, przy braku odpowiedniego unieruchomienia złamania,
■ wtórne uszkodzenie naczyń lub nerwów,
■ niewłaściwe unieruchomienie, niepodanie środka p/bólowego może być przyczyną
groźnego dla życia pacjenta powikłania jakim są zatory tłuszczowe (zwykle objawy kliniczne pojawiają się na 3-4 dobę po urazie). Szczególnie narażeni na nie są chorzy ze złamaniami miednicy i trzonów.
■ niewłaściwe chirurgiczne opracowanie rany przez chirurga, a wcześniej nieodpowiednie jej zabezpieczenie w czasie pierwszej pomocy grożą rozwojem zakażeń przyrannych, jakimi są rzadkie obecnie zakażenia swoiste, tj. tężec i zgorzel gazowa lub o wiele częstsze infekcje nieswoiste tkanek miękkich wokół złamania.
© Powikłania późne - występują w końcowej fazie leczenia i bardzo często są następstwem powikłań, które zaistniały we wczesnym okresie leczenia. Najczęściej mamy do czynienia z:
■ zrostem opóźnionym,
■ stawem rzekomym,
■ wadliwym zrostem złamania,
■ pourazową jałową martwicą kości (np. głowy kości udowej),
■ zespołem Sudecka,
■ przykurczem Volkmanna,
■ pourazowym (w tym jatrogennym, powstałym w następstwie popełnionych błędów
przez zespół leczący) zapaleniem kości,
■ odleżynami,
■ przykurczami stawów, znaczne zaniki mięśniowe.
83