ksiega1

ISO

poziomic rdzenia kręgowego lub w ośrodkach podkorowych oparta jest na wrodzonych mechanizmach odruchowo-bczwarunkowych. Efektem tej analizy są mniej lub bardziej złożone reakcje organizmu. Analiza prostych, mało skomplikowanych bodźców płynących z receptorów na obwodzie odbywa się na poziomie rdzenia kręgowego na zasadzie prostych i złożonych luków odruchowych, np. nagle rozciągnięcie mięśnia wywołuje jego skurcz (odruch na rozciąganie). Analiza bardziej złożonych i skomplikowanych bodźców odbywa się w ośrodkach podkorowych, np. regulowanie napięcia mięśni, pobudzanie i hamowanie czynności dowolnych. Analiza pobudzeń, która odbywa się na poziomic kory mózgowej oparta jest na nabytych mechanizmach odruchowo-warunkowych (Dolot 1987, Knott, Voss 1956). Neurony ruchowe w korze mózgu odbierają impulsację biegnącą nic tylko od ckstcrorcceptorów i pro-piioccpiorów, ale również od: pól korowych lej samej półkuli mózgu, pól korowych przeciwnej półkuli mózgu, jąder podkorowych. kory móżdżku. Ma to zasadnicze znaczenie w procesie torowania impulsacji proprioccptywnej, bowiem impulsy torujące wysyłane są również do rdzenia kręgowego bezpośrednio przez korowe pola ruchowe drogą piramidową lub za pośrednictwem jąder podkorowych i innych struktur pnia mózgu drogami pozapiramidowymi. Dlatego w trakcie wykonywania przez pacjenta poszczególnych wzorców ruchu zwraca się szczególną uwagę na pełne jego zaangażowanie i współdziałanie z terapeutą. Warunkiem prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka jest zachowanie przewodnictwa czucio-wo-ruchowcgo na wszystkich poziomach ośrodkowego ukludu nerwowego. Przywróceniu lego przewodnictwa służy impulsacja proprioceptywna. Istota torowania proprioccptywncgo polega więc na maksymalnym pobudzeniu obwodu (ckstcrorcceptorów i proprioceptorów i oraz różnych stref kory mózgowej w celu uzyskania silnej sygnalizacji i koncentracji pobudzeń w obszarze uszkodzonym. Zakładając, że ruch będzie wielokrotnie powtarzany może dojść, głównie na bazie kompensacji, do utworzenia nowej drogi ruchowej, czyli do przywrócenia przewodnictwa nerwowego (Dolot 1987, Knott, Voss 1956). Podkreśla się również, ż.e ruch globalny powinien być wykonywany w sposób płynny i skoordynowany, tzn. powinien odbywać się jednocześnie w kilku płaszczyznach, w których poszczególne jego elementy nakładają się na siebie, np. zginając palce i nadgarstek wykonujemy jednocześnie odwracanie przedramienia, odwracając przedramię zginamy staw łokciowy, a następnie wykonujemy jednocześnie zgięcie, przywicdzenic i rotację zewnętrzną w stawie nimienno-barkowym. Odpowiednia koordynacja ruchu połączona z właściwym oporem będzie wpływała nu wzmocnienie czynności słabszego zespołu mięśni poprzez wykorzystanie zespołu silniejszego. Mamy więc do czynienia z pobudzeniami uzyskanymi skurczami mięśni silniejszych na mięśnie llib

jednostki czynnościowe słabsze, np silna ręka będzie wzmacniać j« c;c s«arw/oto tarta, a silna stopa akcję słabszego kolana. Metoda PNI- posługuje taę określonymi ukoMHi i wzorcami ćwiczeń (Dolot 1987, Knott. Vom 1956). Schemat dotyczy zespołu ndtu wykonywanych z pozycji wyjściow ej, np kończyny górnej lub kończyny dolnej z ifc ii d11 ra i do przywicdzenia i z przy wiedzenia do odwiedzenia Ruchy wykonywane R w jtnnBjdBi skośnej, a więc po przekątnej Są dwa schematy kończyny górnej, dwa achcma^ i imr ijoj dolnej i jeden schemat dla ulowy i szyi. I schemat dla górnej części tułowia ćwiczonej wspólnie z kończynami górnymi. 1 schemat dla dolnej części tułowia ćwiczonej wspólnie z kończynami dolnymi (Dolot 19H7. Knott. Voss 1956) Wzorzec dotyczy rodzaju lub sposobu wykonywanego ruchu w danym schemacie głownie zr względu no staw pośredni, np. ruch kończyną może być wykonany z wyprostów anym stawem pośrednim, od wyprostu do nąrn • stawie pośrednim, od zgięcia do wyprostu w stawie pośrednim. Najczęs-.cj jeden mSohi obejmuje 6 wzorców ruchowych. J wzorce początkowe i 3 wzorce powrotne, z s>j#cn tułowia sterowanego górą i szyjnego odcinka kręgosłupa, w których występują po _ wnet Wzorcem początkowym nazywa są tak: wzorzec, w którym • trakcie metal dochodzi ta zgięcia w głównym stawie (staw ramicnny. staw biodrowy lub stawy łjęge-fupai. anoann wzorcem powrotnym nazywamy taki w /orzec, w którym dochodź: do wyprostu » głównym /nająć pozycję wyjściową wzorca początkowego można łatwo okres!>c poszczególne elementy ruchu pamiętając o zasadne. Ze są one zawsze przeciwstawne w tasała do pozycji wyjściowej, np jeżeli kończyna gonu była w pozycji odwiedzenia. to nastąjw rkS przywiedzenia, jeżeli była w wyproście, to nastąpi ruch zgięcia ud Pozycją wyjściową dła każdego wzorca powrotnego jest pozycja końcowa poprzedniego wzorca początkowego (Do-lot 1987. Knott. Yoss 1956). Właściwy chwyt jest podstawowym warunkiem pramidtowo wykonywanych ćwiczeń Ręce terapeuty powinny zawsze przeciwdziałać niebom w każdym wzorcu pobudzając receptory skome tych grup mięśniowych (przez uciski, które tangat skurczowi M.i to znaczenie dla wzmożenia torowania i zwiększenia pobudzenia koroorck ruchowych przednich rogów rdzenia kręgowego. Każdy wzorzec terapeuta jcwcimcn .ukonczyc maksymalnym napięciem (skurczeni izometrycznytn) wszystkich grup mięsiwowwh borą cyclt udział w ruchu, trwającym około I s W czasie wykonywania cwk.co mezbęskiy rest kontakt słowny terapeuty z ćwiczącym polegający na wy dawaniu któtkkh polcceo lY-ocnia te mają przede wszystkim na celu przypominanie ewK/ącemu o kolejnych ckrocniach ruchu, mobilizację pacjenta do maksymalnego wysiłku i współudziału w wykuwanym ruchu Ko mendy słowne terajieuty powinny być poparte obserwacją w .-rokową pacjenta » erb kory go-