184
na Wad procentowy przyrostu miąższości wyprowadził Radwański (1962) W*, ma postać:
(5.13)
p-— —--100
p Z, 100+P2
Dokładność określania przyrostu miąższości drzewa leżącego zalezy od ilorazu miąższości na początku okresu i przyrostu miąższości - im wartość ilorazu ~ bę-
dzie większa, tym dokładność określania przyrostu miąższości będzie mniejsza. Wy. mka stąd. że Wąd sposobów określania przyrostu miąższości będzie mniejszy dla dłuższych okresów, dla których ustalamy przyrost, im dłuższy bowiem okres, tym
V v
mniejsza wartość ilorazu — Dla tej samej długości okresu iloraz ■=■ będzie mniejszy
Z* A.
w drzewostanach młodszych. W obrębie tego samego drzewostanu największą wartością ilorazu ~ będą cechowały się drzewa obumierające, u których przyrost miąź-szóści jest wielkością bard2o małą
Dokładność sposobów określania przyrostu miąższości zależy od wielkości błędów procentowy ch miąższości dla końca i początku okresu. Jeżeli błędy procentowe miąższości dla końca i początku okresu mają taką samą wartość co do wielkości i znaku, to dla sposobów zwykłych i sekcyjnych błąd przyrostu miąższości jest taki sam jak błąd miąższości, natomiast dla sposobu pośredniego błąd przyrostu miąższości jest równy zero Sposoby zwykłe i sekcyjne są natomiast bezbłędne wówczas, gdy błędy absolutne miąższości w końcu i na początku okresu mają taką samą wielkość i taki sam znak.
• Przykład Ustalmy Wad przyrostu troątszołci drzewa przy następujących założeniach j « 10. /»,•-!% i pj « -2* Korzystając ze wzoru (5.12) otrzymamy;
p« IO(-2* l)-2» -12*
Otrzymaliśmy óoU duży Wad przyrostu miąższości ponumo małych błędów miąższości dla kortca i początku okresu Tak małe Wedy miąższości otrzymuje sk przy stosowaniu wzorów sekcyjnych. Stąd •■osek, ze nawet wówczas, ksedy będziemy przyrost miąższości określali sposobem sekcyjnym, możemy popełnii duiy Wad w przyroście miąższości
Bardzo duże błędy w określaniu przyrostu miąższości możemy popełnić przy stosowaniu sposobów zwykłych i pośrednich. Wynika to stąd. że stosując wzory zwykłe możemy popełnić duże błędy w określaniu miąższości drzewa
. Przykład Ustalmy Wad przyrostu miąższości drzewa przyjmując — - 10, p, - 2* l p2 = 7% Zakładaj*.. U przywal rmąZazośo drzewa został ustalony sposobem zwykłym, błąd sposobu określamy wzorem 1$ 12)
Część V Okrętom# przyrost drzew* 185
Cckntoość określania przyrostu miąższości drzewa dla okresu iCWetmego w 80-letnim drze-tosunt sosnowym (wg Radwańskiego)__
Zakres błędów |
Średnia arytmetyczna błędu <P> |
Błąd średni (O) | |
środkowego przekroju |
-39,0-75,5 |
-0.4 |
14.1 |
HwfeMa |
-48,0-03,0 |
-0.5 |
10.4 |
Grotowskiego-Hossfcida |
-47.1-62,4 |
0.1 |
9.) |
I /•= 10(7 - 2) ♦ 7 * 57%
I Zńbdjjąc. że przyrost miąższości drzewa został ustalony sposobem pośrednim. Wad sposobu określą-my wzorem (5.13):
I P >0t~~ 100-46.7% r 100 + 7
Dla poszczególnych drzew błędy określania przyrostu miąższości mogą być I mniejsze od ustalonych w przykładzie. Nie można jednak również wykluczyć popełnienia błędów większych. Dlatego sposoby zwykłe lub sposoby pośrednie, ze względu na ich małą dokładność, mają ograniczone zastosowanie. Ocena dokładności spo-I sobów zwykłych i pośrednich określania miąższości drzewa zajmował się Radwari-( ski (1962). Obiektem badań był 80-łetni drzewostan sosnowy z lasów Rogowa I (R48) Badania ograniczono do okresu łO-letniego. a jako wartość rzeczywistą przyjęto przyrost miąższości określony sposobem sekcyjnym przy długości sekcji równej I m. Do badań wzięto 525 drzew (tab. 46).
Błędy poszczególnych sposobów wahają się w dużych granicach i przekraczają I kilkadziesiąt procent. Średnia arytmetyczna błędów procentowych (p) przyjmuje natomiast bardzo małe wartości, co wynika z redukcji błędów dla dużej populacji Za I miarę dokładności sposobów można przyjąć odchylenie standardowe błędów pro-I centowych (a). Wynika z niej, że najdokładniejszy jesc sposób pośredni Grocho-wskicgo-Hossfelda. a najmniej dokładny jest sposób zwykły środkowego przekroju
Do określenia przyrostu miąższości drzewa stojącego można zastosować tablice miąższości oparte na pierśnicy i wysokości drzewa, np tablice GrondnenhSchwap-pacha lub tablice Radwańskiego (lab 13). Przyrost mątWldri drrewa ustala sic z różnicy miąższości w końcu i na początku okresu określonej z uNic miąższości Celem określenia miąższości drzewa w końcu okresu nale/y zmierzsć jeg1’ pierśnicę oraz wysokość i z tablic miąższości, stosując interpolację, określić miąz